Sorulara Dön

Soru Tıp, Sağlık & Eczacılık

Göktuğ Çağlar

76K UP

Üye 24 Şubat 2022 3 Cevap

Esrar ya da Marihuana kullanımının, fiziki ve psikolojik zararları var mıdır?

Etkin madde olan THC'nin beyinde ne gibi etkileri olur, nasıl etki eder?

911 görüntülenme

Cevap Ver

3 Cevap

Cevap

Boran Polat

İntern Doktor 29 Ağustos 2023

Orijinal Soru: Marihuana veya esrar ne derece zararlıdır?

Marihuana ya da kenevir(kanabis) dünyada alkol ve sigaradan sonra en sık tüketilen üçüncü psikoaktif maddedir. İçindeki delta-9-tetrahydrocannabinol (THC) maddesinden kaynaklanan öforik, sedatif ve analjezik etkileri vardır. Hatta bu maddenin konsantrasyonu çeşitli formlarının etki gücünü belirler.

Zararlı etkilerine gelecek olursak:

Henüz yeterli seviyede kanıt olmasa da bazı çalışmalar kanabis kullanımının yaşam süresini kısalttığını ortaya koymuştur.^[1] Astım atağına neden olabilmektedir.^[2] Kalp krizi (Miyokardial İnfarkt) riskini arttırmaktadır. İnme ve aritmiler ile ilişkili olabileceği bulunmuştur.^[4] Şizofreni riskini 2 ila 3 kata kadar arttırmaktadır. Esrar ile ilişkili psikoza neden olabilmektedir.^[5] Moleküler, hücresel ve histopatolojik çalışmalar kansere yol açabileceğini göstermiş olsa da epidemiyolojik olarak tartışmalıdır.

Sağlıklı insanlarda karaciğer, böbrek, endokrin ve görme (geçici görme sorunlarına neden olabilse de) üzerinde herhangi bir kronik zarara sebep olmamaktadır. Tartışmalı bir konu olsa da esrarın seyrek kullanımının akciğer kanseri üzerinde bir risk oluşturmadığını gösteren çalışmalar mevcuttur.

Ayrıca marihuana kullanımının aşırıya kaçması halinde DSM-5'te psikiyatrik bir bozukluk olarak tanımlanan madde kullanım bozukluğu ortaya çıkabilir. Maddeye karşı artan tolerans ve yoksunluk sendromu gibi semptomlarla seyredebilir. Bunu alkol kullanımı ve alkolizm arasındaki fark gibi düşünebilirsiniz.

Kaynaklar

K. S. Kendler, et al. (2017). Drug Abuse-Associated Mortality Across The Lifespan: A Population-Based Longitudinal Cohort And Co-Relative Analysis. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, sf: 877-886. doi: 10.1007/s00127-017-1398-5. | Arşiv Bağlantısı
J. M. Chatkin, et al. (2019). Cannabis-Associated Asthma And Allergies. Clinical Reviews in Allergy & Immunology, sf: 196-206. doi: 10.1007/s12016-017-8644-1. | Arşiv Bağlantısı
M. Ghasemiesfe, et al. (2019). Association Between Marijuana Use And Risk Of Cancer: A Systematic Review And Meta-Analysis. JAMA Network Open, sf: e1916318-e1916318. doi: 10.1001/jamanetworkopen.2019.16318. | Arşiv Bağlantısı
Divya Ravi. (2018). Associations Between Marijuana Use And Cardiovascular Risk Factors And Outcomes. Annals of Internal Medicine. doi: 10.7326/M17-1548. | Arşiv Bağlantısı
Suzanne H. Gage. (2018). Association Between Cannabis And Psychosis: Epidemiologic Evidence. Biological Psychiatry. doi: 10.1016/j.biopsych.2015.08.001. | Arşiv Bağlantısı
David A Gorelick, MD, PhD. Uptodate Cannabis Use And Disorder: Epidemiology, Pharmacology, Comorbidities, And Adverse Effects. Alındığı Tarih: 29 Ağustos 2023. Alındığı Yer: UptoDate | Arşiv Bağlantısı

Cevap

Mehmetcan Yaman

256K UP

Araştırmacı 5 Ağustos

Etki altındayken akut etkiler bazen öfori veya anksiyeteyi içerebilir.^[1][2]

Bazıları, kenevirde değişen miktarlarda bulunan bir başka kannabinoid olan kannabidiolün (CBD), bazı kullanıcıların yaşadığı THC'nin olumsuz etkilerini hafifletebileceğini iddia etse de, CBD'nin insanlar üzerindeki etkileri hakkında çok az şey bilinmektedir.^[3][4][5]

Araştırmacılar International Journal of Cardiology'de şunları bildirmiştir: "Özellikle bir dereceye kadar koroner arter veya serebrovasküler hastalığı olan yaşlı kişiler tarafından marihuana kullanımı, katekolaminler, kardiyak iş yükü ve karboksihemoglobin seviyelerinde ortaya çıkan artış ve eş zamanlı derin postural hipotansiyon atakları nedeniyle daha büyük riskler oluşturmaktadır. Gerçekten de marihuana, miyokard enfarktüsünün genel olarak bilinenden çok daha yaygın bir nedeni olabilir. Günlük uygulamada, marihuana kullanım öyküsü birçok pratisyen tarafından genellikle aranmaz ve arandığında bile hastanın yanıtı her zaman doğru değildir".^[6]

Beynin hala gelişmekte olduğu ergenlik döneminde kronik esrar kullanımı, uzun vadede daha düşük IQ ve bilişsel eksikliklerle ilişkilidir. Bununla birlikte, esrar kullanımının sorunlara neden olup olmadığı veya nedenselliğin ters yönde olup olmadığı açık değildir. Son çalışmalar, bazı deneklerde IQ eksikliklerinin kronik esrar kullanımından önce de var olduğunu göstermiştir; bu da düşük IQ'nun esrar bağımlılığı için bir risk faktörü olabileceğini düşündürmektedir.^[7][8][9]

2019 yılında yapılan bir meta-analiz, esrar kaynaklı psikozu olan kişilerin %34'ünün şizofreniye geçtiğini ortaya koymuştur. Bu oran halüsinojenler (%26) ve amfetaminlerden (%22) nispeten daha yüksek bulunmuştur

1972-2012 yılları arasında gerçekleştirilen prospektif bir kohort çalışması esrar kullanımı ile nöropsikolojik gerileme arasındaki ilişkiyi araştırmıştır. Denekler yaşamlarının çeşitli noktalarında çok sayıda farklı nöropsikolojik teste tabi tutulmuştur. Yazarlar şu sonuca varmıştır:

Kalıcı esrar kullanıcıları çocukluktan orta yaşa kadar nöropsikolojik gerileme göstermektedir.
esrar kullanımının nöropsikolojik etkisi belirli bilişsel alanlarla sınırlı olmak yerine küreseldir.
etkileri bir haftadan daha uzun sürer.
bulgular başka i̇laçlara bağimlilikla bi̇rli̇kte görülmesi̇yle açiklanamaz.
Bulgular şizofreni komorbiditesi ile açıklanamaz.
esrar kullanımı daha düşük eğitim seviyeleri ile ilişkilidir.
zeka üzerindeki olumsuz etki, eğitim eksikliğine atfedilenden daha fazladır.
Tüketimin durdurulması ergenlerde bilişsel işlevi tam olarak geri getirmemektedir.^[11]

Kaynaklar

G. B. Osborne, et al. (2008). Understanding The Motivations For Recreational Marijuana Use Among Adult Canadians. Informa UK Limited, sf: 539-572. doi: 10.1080/10826080701884911. | Arşiv Bağlantısı
M. Ranganathan, et al. (2006). The Acute Effects Of Cannabinoids On Memory In Humans: A Review. Psychopharmacology, sf: 425-444. doi: 10.1007/s00213-006-0508-y. | Arşiv Bağlantısı
F. Grotenhermen. (2003). Pharmacokinetics And Pharmacodynamics Of Cannabinoids. Clinical Pharmacokinetics, sf: 327-360. doi: 10.2165/00003088-200342040-00003. | Arşiv Bağlantısı
C. M. White. (2019). A Review Of Human Studies Assessing Cannabidiol's (Cbd) Therapeutic Actions And Potential. Wiley, sf: 923-934. doi: 10.1002/jcph.1387. | Arşiv Bağlantısı
M. Haney, et al. (2016). Oral Cannabidiol Does Not Alter The Subjective, Reinforcing Or Cardiovascular Effects Of Smoked Cannabis. Neuropsychopharmacology, sf: 1974-1982. doi: 10.1038/npp.2015.367. | Arşiv Bağlantısı
A. Aryana, et al. (2006). Marijuana As A Trigger Of Cardiovascular Events: Speculation Or Scientific Certainty?. Elsevier BV, sf: 141-144. doi: 10.1016/j.ijcard.2006.08.001. | Arşiv Bağlantısı
N. J. Jackson, et al. (2016). Impact Of Adolescent Marijuana Use On Intelligence: Results From Two Longitudinal Twin Studies. Proceedings of the National Academy of Sciences. doi: 10.1073/pnas.1516648113. | Arşiv Bağlantısı
A. Zehra, et al. (2018). Cannabis Addiction And The Brain: A Review. Journal of Neuroimmune Pharmacology, sf: 438-452. doi: 10.1007/s11481-018-9782-9. | Arşiv Bağlantısı
J. M. Ross, et al. (2019). Investigating The Causal Effect Of Cannabis Use On Cognitive Function With A Quasi-Experimental Co-Twin Design. Elsevier BV, sf: 107712. doi: 10.1016/j.drugalcdep.2019.107712. | Arşiv Bağlantısı
B. Murrie, et al. (2020). Transition Of Substance-Induced, Brief, And Atypical Psychoses To Schizophrenia: A Systematic Review And Meta-Analysis. Schizophrenia Bulletin, sf: 505-516. doi: 10.1093/schbul/sbz102. | Arşiv Bağlantısı
M. H. Meier, et al. (2012). Persistent Cannabis Users Show Neuropsychological Decline From Childhood To Midlife. Proceedings of the National Academy of Sciences. doi: 10.1073/pnas.1206820109. | Arşiv Bağlantısı

Moderatör Uyarısı

Yetersiz Kaynak 1 moderatör tarafından eklendi

Kaynak gerektiren iddialara kaynak belirtilmemiş.

Cevap

Nalan Yüksel

Ziraat mühendisiyim. 29 Ağustos 2023

Orijinal Soru: Marihuana veya esrar ne derece zararlıdır?

Agroekoloji alanında bilgi ve deneyime sahibim. Öncelikle sorunuzdaki ön kabule değinmek istiyorum. Sorunuzu, verilecek cevapları sınırlandıracak ve yönlendirecek şekilde '....mutlaka tütün ürünleri gibi zarar vermektedir .....' şeklinde oluşturmuşsunuz. Oysa bu tür bitkilerin kullanım aralık ve miktarları, ilaçların veya tükettiğimiz gıdaların kullanım aralığı ve miktarları gibi sağlığımıza yararlı ve/veya zararlı etkileri bulunmaktadır. Bu tür bitkiler 1970 lı yıllar öncesi Avrupa'da tıbbi amaçla deneysel düzeyde kullanılmakta ve bazı yerel topluluklarda bazı mantar çeşitlerinden uygun miktarda yararlanılarak sağaltım yapıldığı biliniyor. Konuya ilişkin olarak internette belgesellere ulaşabilirsiniz.

Daha Fazla Cevap Göster

Cevap Ver

Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.

Popüler Yazılar

30 gün

90 gün

1 yıl

Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!

Esrar ya da Marihuana kullanımının, fiziki ve psikolojik zararları var mıdır?

Kaynaklar

Kaynaklar

Bize Ulaşın