Eski insanlar modern insandan daha mı medeniydi?

Uygar, Medeni, Çağdaş!

Döneminin seviyesine uygun bir zihne ve buna denk pratiğe ( yaşama) sahip olana uygar, bunun Arapça karşılığı olarak ve bunun şehirli olmakla mümkün olacağı anlamında medeni ifadesini kullanırız. Çağdaş kelimesi ise daha çok aynı çağda yaşayan anlamında kullanılır.

Dikkat ederseniz hiç birinde özel olarak örneklere yer verilmez. Toplum bir bütün olarak ele alınır ve o toplumun kümülatif seviyesi baz alınarak tanımlamalar güncellenir. Bu güncellemelerden biri de bugün modernite adını almıştır.

Fakat özel bağlamlarda bu kavramlara atfen değerlendirmeler de yok değil. Genellikle toplumun o an itibarı ile geldiği aşama gereği insanlaşma seviyesi baz alınarak yapılan değerlendirmelerde, türümüzün zihinsel gelişiminin etik gelişim ile, teknolojik gelişiminin yaşam standartlarının gelişimi ile ne denli paralel olduğu bakılan başat parametrelerdir.

Sizler de takdir edersiniz ki ilkel komünal toplum sonrasından bu yana ve özel mülkiyetin türeyişi ile birlikte hiç bir toplumsal aşamada türümüzün geneli için ortak bir standart olmamıştır. Hatta son ve içinde olduğumuz kapitalist toplumsal ve ekonomik düzende bu standardın küresel ölçekte ne denli esnek olduğuna sevgili Ahmet Arif dizelerinde çok öz bir biçimde yer vermiştir: Düşün; uzay çağında bir ayağımız, ham çarık, kıl çorapta olsa da biri…

İşte buna siyasi literatürde kapitalizmin eşitsiz gelişim yasası deniyor. Hal böyle olunca; gezegenimizin bir yerinde bir azınlık uzay çağının arifesinde iken öte tarafta ve kademeli olarak ilkel sayılacak denli yaşama mahkum türdeşlerimiz de aynı çağın içinde yaşamlarını sürdürmeye mahkum edilebiliyor.

İşte bilimin bu güne kadar yaşamda somutladığı “her şey ileriye akar” argümanının altının görece boşalmasının ve bu soruyu sordurtmanın temelinde yatan ne yazık ki bu derin uçurumdur.

Ancak iyimser bir bakış ile totalde baktığımızda hala bilimin ne denli haklı olduğu ve hala her şeyin ileriye doğru aktığı gerçeği ile karşılaşırız.

Yoksa eskinin, ne kadar eski olduğunun önemi olmaksızın hem daha modern olması mümkün değil hem de modernlik zamana ve mekana dayalı olarak bir ölçü koyduğundan kıyaslamak da doğru değil…

Yeni olana, kaçınılmaz gelene bu yenide ve gelende kendisine yer olamayacağını bilimsel olarak görenlerin (egemen asalakların) , ısrarla tarihimizi ve evrimimizi gerisin geri sarma, duraklatma, yavaşlatma uğraşı boşunadır. Vakti gelenin önünde hiçbir güç duramaz… Sevgiyle…

Ahlak Bozuntusu: Dünya!

Günümüz medeniyetinin bu hâle gelmesinin en büyük sebebi, ahlâkın yozlaşması ve var olan düzenin insana yabancılaşmasıdır. Nasıl mı? Anlatayım:

Ahlâk, insanın yaşamını anlamlı ve huzurlu bir şekilde sürdürebilmesi için gerekli olan temel bir kavramdır. Her birey için geçerlidir; çünkü ahlâk, toplumları bir arada tutan görünmez bir bağdır. Ancak bazı bireyler ve topluluklar, bu ortak ahlâkî zemini yıkarak ilerlemeyi tercih ediyor. Sonuç ise kaçınılmaz: Ahlâksızlık. Ve bu ahlâksızlık, beraberinde düzensizliği getiriyor.

Düzensizlik: Düzensizlik, toplumun sağlıklı işleyebilmesi için gerekli kuralların ve ilkelerin yetersiz kaldığını gösterir. İnsan hakları, adalet ve eşitlik gibi temel kavramlar eriyip yok olur. İnsanlık kendi elleriyle kendi felaketini hazırlamış oluyor.

Sistem: Bugünün kapitalist-modern düzeni, insan doğasına aykırı bir rekabet ortamı yaratıyor. İnsanlar birbirlerini ezerek ilerliyor, derinleşen ekonomik uçurumlar büyüyor, ayrımcılık sıradanlaşıyor. İnsan, insanla değil; insan, sisteme hizmet eden bir çarka dönüşüyor. Bu çarpık yapı düzelmediği sürece, insanlık özünden uzaklaşmaya devam edecek.

Peki bu bizi nereye götürüyor? İşte tam da burada sorunun cevabı beliriyor:

Eski insanlar modern insandan daha mı medeniydi? Bugünün insanına “medeni” diyoruz ama geçmiş uygarlıklara bakınca, onların bizden çok daha medeni ve ahlâklı olduğunu görebiliyoruz. Çünkü onlar doğayla uyum içinde yaşadılar. Aile bağları güçlüydü. Toplumun temelinde ortak değerler ve sorumluluk bilinci vardı. Modern insan, teknolojide ilerledi ama ruhunu kaybetti. Ahlâkını yitirdi. Ve belki de medeniyetin asıl göstergesi olan insanlığını unuttu.

konfor ve medeniyet ters orantılıdır, nevi şahsına münhasır ve kemale ermiş olanlar müstesna. Sayıca az avcı toplayıcı bir bireyin, kendisine iş gücü olarak katılan bir üyeye ahlaksızlık yapması en basit tabiriyle canına mal olabilirdi.

Yani medeni olmak zorundalardı. Modern toplumda bunun pek önemi yok.^[1]