Duşta kitap okumak, bir yandan günlük hayatın telaşından sıyrılmak için değerli bir an olabilirken, diğer yandan zihinsel süreçlerimizi etkileyen önemli bir tercih. Sıcak suyun rahatlatıcı etkisiyle beynin derin düşüncelere dalma eğilimi, yani “varsayılan mod ağı” (İng: "default mode network") tam da burada devreye giriyor. Bu ağ, belirli bir göreve odaklanmadığımızda veya zihinsel olarak gevşediğimizde aktif hale geliyor ve birçok yaratıcı fikrin de kaynağı olarak kabul ediliyor. Şimdi, kitap okumanın bu sürece etkisine bakalım.
Marcus Aurelius, Meditations adlı eserinde “Zihnini berrak tut; bu, senin kutsal tapınağındır” der. Duş gibi rutinlerde bu berraklığa ulaşmak kolaydır çünkü çevresel dikkat dağıtıcılar azalır ve zihin özgürce dolaşır. Ancak kitap okumak gibi bir faaliyet, bu özgürlüğü ne kadar etkiler? Düşündürücü bir roman veya teknik bir metin, zihinsel enerjinizi yoğunlaştırabilir ve beyninizi “gevşeme modu”ndan çıkarabilir. Bu durumda, beynin yaratıcı sıçramaları ve bağlantılar kurma yeteneği kısmen sınırlanabilir. Öte yandan, basit ve akıcı bir metin okumak, zihni yormadan keyif vermeye devam edebilir.
Eğer duşta kitap okuyarak gerçekten keyif alıyor ve bunun size fayda sağladığını hissediyorsanız, bu bir problem olmayabilir. Nihayetinde her bireyin zihinsel dinlenme ve odaklanma biçimi farklıdır. Eğer okuduğunuz kitap hayal gücünüzü destekliyor ve zihninizi başka yerlere taşıyorsa, bu da bir tür dinlenme sayılabilir.
Duştaki bu “beyin molası” sırasında kitap yerine tamamen serbest bir zihinle durmayı denediğinizde, düşüncelerinizin daha önce fark etmediğiniz yönlere kayabileceğini keşfedebilirsiniz. Hiçbir uyaran olmadan zihni boşaltmanın verdiği özgürlük, yaratıcı potansiyelinizi maksimuma çıkarabilir. Fakat bu tamamen size bağlı; önemli olan sizin için işe yarayan dengeyi bulmaktır.[1][2][3]
Kaynaklar
- M. F. Mason, et al. (2007). Wandering Minds: The Default Network And Stimulus-Independent Thought. American Association For The Advancement Of Science, sf: 393-395. doi: 10.1126/science.1131295. | Arşiv Bağlantısı
- F. Callard, et al. (2014). What We Talk About When We Talk About The Default Mode Network. Frontiers In Human Neuroscience, sf: 94876. doi: 10.3389/fnhum.2014.00619. | Arşiv Bağlantısı
- V. Menon. (2023). 20 Years Of The Default Mode Network: A Review And Synthesis. Elsevier BV, sf: 2469-2487. doi: 10.1016/j.neuron.2023.04.023. | Arşiv Bağlantısı