Bunu anlamak için yıldızlar nasıl oluşuyor onu anlamak gerekli. Big bang'ten sonra etrafa saçılan parçacıklar (proton, elektron vb.) hidrojen, helyum gibi hafif elementleri oluşturdu. Çünkü hidrojen 1 protonlu en hafif atom.[1]
Uzayda başıboş gezen hidrojen atomları kütleçekim yüzünden bir araya toplandıkça merkezinde kalan hidrojen atomlarına baskı yaptı ve yeni yıldızlar oluştu kabaca.[2] Hidrojen atomunu yakıp helyuma döndü milyonlarca sene boyunca. Helyum elementine bakacak olursan oda 2 protonludur. Helyum'u yakıp başka elemente, sonra o da başka elemente diye diye periyodik cetveldekidiğer elementleri oluşturdu. Sadece demir elementinde özel bir durum var. Demiri başka elementlere çevirmek için gerekli baskı diğer hafif elementlere göre çok fazla. Ama demirin de sınırı var. Gerekli kritik kütleye ulaşınca yıldızlarda dev patlamalar oluşuyor ve altın, uranyum gibi ağır venadir elementler oluşuyor. Bu yüzden doğada altın nadir iken demir ya da hafif elementler boldur.
Gelelim asıl konumuza Dünyayı oluşturan tozlar, gazbulutları ya da dev kayalar da kütleçekim yüzünden biraraya toplanır. Ama az önce anlattığım demirin özel durumundan dolayı hafif elementler yukarda kalırken baskı yiyip merkeze çöken demir ağır elementlere dönüşemez.
Dünya yıldız olamaz çünkü kütlesi bunun için yeterli değil. Doğal olarak kütleçekimi de. Dünyanın kütleçekiminden kaynaklı basınç demirin de sıcak ve sıvı olmasını sağlamaktadır. Detaylı bilgi için [3] kaynak 3'ü inceleyebilirsiniz.
Kaynaklar
- Bilgicik. Periyodik Cetvel Ve Özellikleri | Bilgicik.com. (27 Haziran 2013). Alındığı Tarih: 17 Kasım 2022. Alındığı Yer: Bilgicik | Arşiv Bağlantısı
- yaklasansaat. Yildizlar Ve Yaşamlari. Alındığı Tarih: 17 Kasım 2022. Alındığı Yer: yaklasansaat | Arşiv Bağlantısı
- Ö. Kayalı. Yıldız Astrofiziği – 5: Hidrostatik Denge. (12 Aralık 2020). Alındığı Tarih: 17 Kasım 2022. Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
