Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Davut Söyler
Davut Söyler
51K UP
Üye
1

Doğaya nasıl sahip çıkacağız?

Hava kirliliği, iklim değişikliği ve binlerce geri dönüşü zor problem ve yok oluş ile karşı karşıyayız, peki ya ne yapıyoruz?
130 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
1 Cevap
Silinmiş Üye
Silinmiş Üye Bilimsever

Doğayı korumak için yapılan projeler var. Afrika'da çöllerin güneye ilerlemesini durdurma amacıyla yapılan Büyük Yeşil Duvar bunlardan biri.[1][2] 11 ülkeden geçen proje, bölge halkının iş imkanlarını ve refahı da artırdı. Ülkemizde de, Büyük Yeşil Duvar kadar büyük olmasa da[5] böyle projeler var. Örneğin İş Bankası katkılarıyla, Orman Genel Müdürlüğü ve Tema Vakfı ortaklığıyla gerçekleştirilen 81 İlde 81 Orman projesinde 2,2 milyon fidan dikildi.[3] Hatıra ormanları projesiyle de 22,3 milyon fidan dikildi.[4] Bunlar umut verici olsa da, tek başlarına yeterli değiller. Kirlilik ve küresel iklim değişikliği devam ediyor.

İnsanların bu konuda bilinçlendirilmesi gerekiyor. Çoğu insan geri dönüşüm kutusuna attıkları her şeyin geri dönüştürüldüğünü zannediyor ve geri dönüşümün tek başına bir çözüm olduğunu zannediyorlar.[6] Şimdiye kadar üretilen plastiklerin sadece %9'u geri dönüştürüldü. Birden fazla kez dönüştürülenlerin oranı ise %1. Bazı insanlar ise sadece geri dönüşüm(recycle) ile değil de kullanımı azaltmak(reduce), yeniden kullanmak(reuse) ve geri dönüşümden(recycle) oluşan bir üçlü ile sorunun çözüleceğini ve bu üçlünün hepsinin aynı öneme sahip olduğunu düşünüyorlar. Ancak bunlar aslında eşit öneme sahip değil, bir hiyerarşi içindeler ve bu hiyerarşi üçlü değil, sekizli. Bu hiyerarşi şöyle:

Yeniden düşün(rethink):

Tüm Reklamları Kapat

Bu hiyerarşiyi, çevreyi, çevre krizini yeniden düşün.

Aktivizme katıl(rally):

Tek başınıza, oturduğunuz yerden hiçbir şeyi değiştiremezsiniz. Bunun için diğer duyarlı insanlarla dayanışma içinde olmanız gerekir. Bu, örneğin sivil toplum kuruluşları ile olabilir. Ülkemizde de, çevre ile ilgili TEMA ve ÇEVKO gibi kuruluşlar var.

Plastik kullanımını reddet(refuse):

Tüm Reklamları Kapat

Plastik kullanımını, kullanıma teşvik eden veya ağırlık veren kişi, kurum ve firmaları reddet.

Kullanımı azaltın(reduce):

Plastiği mümkün olduğunca az kullanın.

Tamir et(repair):

Her şeyi hemen atıp yenisini almayın. Tamir edin.

Yeniden kullan(reuse):

Başka amaçlarla yeniden kullanın.

Plastiği dolaşımdan çıkarın(remove):

Artık üretilmiş, tüketilmiş ve doğaya salınmış plastiği toplayın.

Geri dönüştürün(recycle):

Tüm Reklamları Kapat

Mümkün olduğunca az kullandığınız plastiği aksi imkansız olana dek tamir edip yeniden kullandıktan sonra geri dönüştürün. Maalesef, yeni plastik üretmek geri dönüştürmeye göre daha ucuz olduğundan, şirketler geri dönüşümü pek tercih etmiyorlar. Üstünde yemek lekesi vb. kalan plastikleri kabul etmiyorlar. Çoğu plastik ya yakılarak sera gazı olarak atmosfere verilip küresel ısınmayı körüklüyor, ya da bekletilip atmosfere metan sızdırıyor. Bu da yine iklim krizini körüklüyor.[7]

Bunlar, plastik kirliliğine karşı yapılması gerekenler. Maalesef gelişmiş ülkeler çöplerini Türkiye gibi diğer ülkelere kakalıyorlar.

Tabii, tek sorun plastik kirliliği değil. Plastik dışında da bir sürü sera gazı kaynağı var. Örneğin sığır yetiştiriciliğinin küresel ısınmaya etkisi azımsanamayacak düzeyde. Yapay etler buna bir çözüm olabilir.[8] [9]

Tüm Reklamları Kapat

Pamuğa ihtiyaç arttıkça, daha fazla tarla için ormanlar yok ediliyor ve üretim için çok fazla su harcanıyor. Buna da biyoreaktörlerde üretilen yapay pamuk çözüm olabilir.[10]

Yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımının artması gerekiyor. Halihazırda artıyor ama daha da artması gerekiyor.

Elektrikli arabalar da sera gazı salınımlarını azaltmak için bir yol fakat yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanmazsak bunun bir anlamı olmaz. Çünkü elektrikli arabaların işe yaramasının sebebi fosil yakıt kullanımını azaltması. Elektriği fosil yakıtlardan üretip arabalara verirsek bunun pek bir anlamı kalmaz.

Yani, küresel iklim değişikliği devam ediyor ama çözümlerimiz var. Ne yapmamız gerektiğini biliyoruz. İklim değişikliğinin çok daha kötü olmaması için çabalamamamız gerekiyor. Durum şu anda kötüye gidiyor ancak diğerlerini bilgilendirirsek, başlarda yazdığım hiyerarşiyi uygularsak, yapay et ve pamuk gibi teknolojilerin de desteğiyle iklim değişikliğini yenebiliriz.

Kaynaklar

  1. N. Baykal. Çölleşmeye Karşı Büyük Yeşil Duvar Projesi. (2 Temmuz 2018). Alındığı Tarih: 4 Eylül 2022. Alındığı Yer: TÜBİTAK Bilim Genç | Arşiv Bağlantısı
  2. S. Bostancı. Büyük Yeşil Duvar. Alındığı Tarih: 4 Eylül 2022. Alındığı Yer: dergipark.org.tr | Arşiv Bağlantısı
  3. www.tema.org.tr. Tema, Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma Ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı. Alındığı Tarih: 4 Eylül 2022. Alındığı Yer: www.tema.org.tr | Arşiv Bağlantısı
  4. www.tema.org.tr. Tema, Türkiye Erozyonla Mücadele, Ağaçlandırma Ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı. Alındığı Tarih: 4 Eylül 2022. Alındığı Yer: www.tema.org.tr | Arşiv Bağlantısı
  5. Great Green Wall. Great Green Wall — The Great Green Wall. Alındığı Tarih: 4 Eylül 2022. Alındığı Yer: Great Green Wall | Arşiv Bağlantısı
  6. E. Ağacı. Plastik Geri Dönüştürülebilir Mi Sanıyorsunuz?. Alındığı Tarih: 4 Eylül 2022. Alındığı Yer: YouTube | Arşiv Bağlantısı
  7. E. Ağacı. Ayırdığınız Plastiğin Ne Kadarı Geri Dönüştürülüyor? | Geri Dönüşüm Bizi Kurtarabilir Mi?. Alındığı Tarih: 4 Eylül 2022. Alındığı Yer: YouTube | Arşiv Bağlantısı
  8. E. Sürek. Yapay Etin Avantaj Ve Dezavantajları. Alındığı Tarih: 4 Eylül 2022. Alındığı Yer: dergipark.org.tr | Arşiv Bağlantısı
  9. Dr. A. Sirman. (Popüler Bilim Dergisi / Makale, 2022). Laboratuvarda Üretilen Etler. Not: Popular Science dergisi 2022 Ağustos sayısı sayfa 22-23.
  10. Dr. A. Sirman. (Popüler Bilim Dergisi / Makale, 2022). Biyoteknoloji Devrimi. Not: Popular Science dergisi 2022 Temmuz sayısı sayfa 20-22.
0
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close