Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Yunus Zubar
Yunus Zubar
115K UP
Üye 14 Şubat 2024 3 Cevap
8

Çift yarık deneyinde, yarıklar arası mesafe çok fazla olursa, yine de kuantum düzeydeki "aynı anda birden fazla noktada belirme" olayını yaşar mıyız?

ABC geniş açılı fakat ikizkenar olmayan bir üçgen düşünelim. A açısı geniş olsun ve elektron kaynağı burada olsun. B ve C noktalarında ise birer yarık var bunların arası mesafe de 1 ışık yılı olsun. Elektronlar A kaynağına yakın olan yarıktan geçerken, uzak olan yarığa henüz yetişmemiş olacaktır. Bu durumda elektronlar nasıl bir girişimde bulunur?
1,247 görüntülenme
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Tüm Reklamları Kapat
3 Cevap
Ahmet Temiz
Ahmet Temiz
127K UP
Fizik meraklısı 15 Şubat 2024

Orijinal çift yarık deneyinde, girişimdeki çizgiler arası mesafe ile yarıklar arasındaki mesafe ters bir orantıya sahip. (β = D/dλ. β girişimdeki çizgiler arası mesafe, D perde ile yarık arası mesafe, d yarıklar arası mesafe, λ kaynağın dalga boyu.)

Kaynağı bir yarığa hizalayıp diğer yarığı 1 ışık yılı uzağa koymak pratikte bu deneyi tek yarık deneyine dönüştürür.

Tüm Reklamları Kapat

4
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Gökhan Polat
Gökhan Polat
180K UP
Bilim ve felsefe sevdalısı 15 Şubat 2024

Merhaba

Soruyu anladığım kadarıyla açıklayacam daha açık olması için çift yarık deneyine ve ∆x(saçak aralığı)in ne olduğuna bakmamız lazım

Öncelikle saçak aralığı dediğimiz şey

Tüm Reklamları Kapat

∆x ile ifade edilir ve dalga boyu ile yarık ve perde arasındaki uzaklık ile doğru orantılı, kırılma indeksi ve yarıklar arası uzaklık ile ters orantılı olan bir durumdur

Formülle ∆x=y.L/d.n

Ama bu sorunun özellikle bunla alakalı olduğunu düşünmüyorum o yüzden hemen çift yarık deneyine atlayacağım

bu deney elektronun hem dalga hem de parçacık olarak davrandığını açıklar

Tüm Reklamları Kapat

Daha açarak anlatırsak simdi karşımızda 2 çift yarık var ve siz bu iki yarığa demir bilyeler fırlatıyorsunuz duvara düşen izdüşüm 2 düz çizgi oluyor

Su dalgası gönderiyorsunuz bu sefer o 2 çift yarığa, duvarda çıkan izdüşüm ise girişim deseni oluyor.

Bunu atom altı parçacıklara indirgeyerek elektron fırlatıyoruz ilk başta bilye gibi tek tek fırlatıyoruz fakat duvara düşen izdüşüm beklediğimiz gibi olmuyor beklediğimiz düz çizgi iken bir girişim deseni görüyoruz

Yani elektronlar kendileri ile etkileşime girerek bir girişim deseni oluşturuyorlar bunu nasıl olduğuna dair yani elektronların hangi yarıklardan geçtiğini anlamak için gözlemci(kamera, dedektör vb.) koyuyoruz.

Bu sefer elektronların hangi yarıklardan geçtiğini belirleyebiliyoruz ama o duvardaki izdüşüm bu sefer 2 çift düz çizgi oluyor. Yani gözlem yapmaya kalkınca elektron sanki izleniyormuş sanki bunun farkındaymış gibi davranıyor

Yani eğer sen elektronları gözlemlemeye yani bir ölçüm yapmaya çalıştığın zaman elektronun davranışını da değiştirmiş oluyorsun ve bunada biz ölçüm problemi diyoruz.

Başta dediğim ∆x e gelirsek yarıklar arası mesafe artacağından ∆x küçülür yani Ekran üzerindeki girişim deseninde, art arda gelen aynı cins iki saçak arası azalır.

Şimdi bir boşlukta olduğumuzu varsayarak buna yorum yapıyorum ne kadar ışık yılı uzakta olsada olsun elektronlar o yarıktan geçer ışık boşlukta sonsuza dek gidebilir nihayetinde yarıkta kullandığımız şey ışık demetleri yani çok sayıda elektrondan oluşan bir ışın demeti oluştururuz ve ardından yoğunluğu, dedektörlerimize yalnızca arada bir ulaşana kadar düşürürüz. Bunlar kesinlikle bireysel elektronlardır.

Şimdi gelelim asıl konuya ölçüm problemi dediğimiz şey bizi karşılayabilir bu durumda nitekim eğer olurda diğer B yarığından gelen ile C yarığından gönderdiğimiz ışın demetleri birbirleriyle karşılaşırsa bunlar etkileşime girer ve bir girişim deseni oluşur tıpkı bir dalga gibi ama olurda bunlar birbirleriyle etkileşime girmez sanki tek yarıktan geçiyormuş gibi geçerler ise kırınıma uğrarlar yani yarık ile inceleyeceğimiz düzlemin arasındaki uzaklığa da bağlı diyebiliriz burası biraz bulanık olduğundan 2 ayrı görüşle cevabımı verdim daha açık olursam B ve C ye gönderdiğimiz ışık demetleri perde diyebileceğimiz bir düzleme giderken birbirleriyle etkileşime girerse bu perdede çıkan izdüşüm girişim deseni olur ama aradaki uzaklığa bağlı birbirleriyle etkileşime girmezler ise yani sanki B ve C yaptıklarına ayrı ayrı ışın demeti göndermiş gibi görünüyor ise kırınıma uğrarlar ve biz bunu gözlemlemeye çalışırsak ölçüm problemi dediğimiz şeyle karşılaşırız.

Şimdi bir yarığın diğer yarıktan daha yakın olma konumuna değinelim üstte de belirttiğim gibi ∆x saçak aralığı anlamına gelir ve hayali bir düzlem düşünelim B noktası A noktasına daha yakın olsun C noktası ise daha uzak C noktası A noktasının aşağısında kalsın ve B noktası A noktasındsn daha üst bir yerde bulunsun

Tüm Reklamları Kapat

Burda merkezi saçak dediğimiz şey bu durumda C noktası aşağı olması nedeniyle merkezi saçak aşşağı doğru kaymış olacak ve bu durumda az önce dediğim 2 farklı senaryodan yine bahsedebilicegiz

Ama benim ana fikrimi soracak olursanız dediğiniz şey merkezi saçağın konumunu değiştirir ve bahsettiğim gibi ∆x i azaltır ve çift yarıkta aynısını gördüğümüz sonucu elde ederiz (tek yarık gibi davranmayı göz ardı etmemeliyiz) yinede bana daha yakın gelen bir cevap var

Girişim deseni, tıpkı çift yarık deneyinde olduğu gibi.

6
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Veysel Bozkurt
Felsefeciyim 16 Şubat 2024

Evet, çift yarık deneyinde, yarıklar arası mesafe ne kadar büyük olursa olsun, kuantum düzeyinde "aynı anda birden fazla noktada belirme" olayı devam eder. Bu fenomen, kuantum mekaniğinin temel özelliklerinden biridir ve yarıklar arası mesafenin artması bu durumu etkilemez. Bu durum, dalga-parçacık ikiliğinin bir sonucudur ve kuantum parçacıklarının belirli bir konumda belirli bir anda bulunma durumunun tam olarak belirlenememesiyle ilgilidir.

4
  • Şikayet Et
  • Mantık Hatası
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.

Bize Ulaşın

ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close