Çevre koşulları görece stabil bir gezegende, koşulları son derece değişken olan başka bir gezegene oranla evrimsel süreç nasıl işler?

Buna şöyle bir yorum yapabilirim. Bir türün üzerindeki çevresel baskı ne kadar fazlaysa, evrimleşme hızı da o kadar fazladır.

Çeşitlilik mekanizmaları ile çeşitlilik oluştuktan sonra çevresel koşullara bağlı olarak bir seçilim baskısı oluşur. Örneklendirelim.

Çeşitlilik mekanizmaları ile çeşitlilik oluşur. Örneğin büyük gaga, geniş gaga, küçük gaga, dar gaga. Doğal seçilim kısaca, çeşitlilik mekanizması ile oluşturulan çeşitliliğin seçilmesi, daha uyumlu veya avantajlı olanın hayatta kalması ve genlerini gelecek nesillere aktarabilmesidir. Çevre şartlarında küçük gagalı olanlar daha rahat yiyebiliyor diyelim. Bu yüzden küçük gagalılar daha kolay hayatta kalıp daha kolay ürüyor. Kendilerini avantajlı kılan genleri gelecek nesillere daha çok aktarıyor. Uyumlu olanlar daha çok üreyip diğerleri elenince ispinoz popülasyonunda nesiller geçtikçe küçük gaga geninin frekansı artar. Yani evrim yaşanır.

Şimdi... Eğer küçük gaga dışındakiler neredeyse hiç hayatta kalamıyorsa onlar hızlıca elenir ve popülasyon hızlıca küçük gagalı olacak şekilde evrimleşir. Çevresel koşullar stabil kalırsa evrimin hızı azdır, çünkü çevre pek değişmediği için seçilim baskısı azdır. Ama çevre değişir ve büyük gagalılar avantajlı olursa bu sefer ve diğerleri dezavanyajlı konuma geçer popülasyon büyük gagalı olacak şekilde evrimleşir. Daha sonra çevre şartları daha stabil kalacak olursa seçilim baskısı azalacak yani evrim hızı da azalacaktır.