Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Onur Yekedüz
Üye
5

Canlılar üzerinde yapılan deneylerde canlının ölmesi durumu varsa o deney etik midir?

Şebek Kobay faresi solucan zebra balığı Meyve sineği gibi canlılar üstünde deneyler yapıldığını biliyorum.
698 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
Eren Tuzcu
Eren Tuzcu
6K UP
Bir pozitif bilim alanında okumakta ve felsefe ile ilgilenmekteyim.

Benim için, makul kıyaslar yapıldığında, insan yaşamı her zaman hayvan yaşamından üstün olacaktır.

Söz konusu deneyde sonuç olarak insan veya hayvan popülasyonu hatırı sayılır bir miktarda kurtarılacak ise o deney etik olmasa da zaruridir.

Tüm Reklamları Kapat

Hayvanın ölümünün kesin ya da ihtimal olarak yüksek olduğu deneyler ise kanaatimce etik dışıdır.

Fakat deneyin kar/zarar çıktısı hayvanın ölmesinden daha mantıklı geliyorsa bu deney etiktir. Örneğin: Mycobacterium bovis bakterisi sığırlarda tüberküloz yapar. Bu bakteriye karşı aşı bulunursa 4000 sığırın kurtarılacağını fakat aşı arama çalışmalarında 50ye yakın sığırın öleceğini varsayalım. Bence burada 50 sığırın ölmesi etik açısından bir sorun teşkil etmeyecektir.

Tüm Reklamları Kapat

Diğer bir örnek ise sivrisinek tükürüğüyle aşılama: Evet sivrisineğin tükürük bezlerine aşı materyali nüfuz ettiriliyor. Bu sayede sivrisinek ısırdığı canlıyı aşılamış oluyor. Fakat bu araştırılırken kim bilir kaç yüz bin sinek öldürüldü. Etik olup olmadığı meçhul, fakat terazinin öteki kefesinde kaç yüz bin insanın veya konak hayvanın canı kurtarılacaktır.

Etik kavramı çoğu zaman deneyin yapılıp yapılamayacağına karar vermez. Zaruriyet varsa etik gözetilmez, zaruriyet yoksa etik devreye girer.

270 görüntülenme
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
5
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Alim Öner
Alim Öner
26K UP
Bu konuda fikrim var

Sorun ahlâk felsefesi kapsamına giriyor ve tamda bu yüzden (felsefe olması sebebi ile) kesin bir yanıt vermek mümkün değil.

Bu yüzden vereceğim cevap objektif veya doğru olmayabilir.

Tüm Reklamları Kapat

Soruya vericeğim cevap evet bu etik değil ama yapılması gereken birşey. Eğer konuya daha faydacı bakıcak olursam 10 ineği 10.000 insan için kurban etmek etik sayılır ama ben mutlak (mükemmel)ahlaka benzer bir ahlaka sistemine sahibim bu yüzden de hayvanları öldürmek yanlış geliyor.

Peki neden yapılması gereken birşey?

Tüm Reklamları Kapat

Cevap açık

Çünkü 10 ineği öldürmenin kötülüğü 10.000 insanın ölmesine göre çok daha masum. Benzer bir örnek vereyim

Hayvanları ve bitkileri yemek etik mi?

Değil ama yemek zorundayız. Yemek zorunda olmamız yaptığımız şeyin doğru olduğu anlamına gelmez sadece zorunda olduğumuz anlamına gelir.

Asıl soru şu olmalı

İnsanları kurban etmeli miyiz? Yada hangi oranda insanı başka insanlar için kurban etmeliyiz?

Bilim bu konuda son derecede katı davranıyor sırf fakir insanlar paraya çok muhtaç durumdalar diye deneylere katılım ücretlerini bile kısıtlıyorlar. İnsan feda etmek kabul edilebilir gözükmüyor çünkü şu an feda etiğin kişi yerinde başka bir seferde senin yada bir yakının olma ihtimali var. Durum çok vahim olmadıkça insan olsun hayvan üzerinde ucunda ölüm olan deneylere kesinlikle etik gözüyle bakılmıyor.

3
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close