Camdan düşen veya atılan böceklere ne oluyor?

Bu soruyu böceğin yere çarpma hızını ve böceğin biyolojik yapısını göz öne alarak cevaplayabiliriz.

Öncelikle, her maddenin akışkan maddenin içinde düşerken ulaşabileceği maksimum bir hız vardır. Buna termin hız (terminal velocity) denir. Bu maksimum hızı düşen cismin ağırlığı doğru orantıda, çapraz-kesit alanı ve sürüklenme katsayısı ise ters orantıda etkiler. ( v_t =√2m.g/p.A.C)

Örneklendirme için evlerde bulunan karasinek (Musca domestica) üzerinden ilerleyeceğim. Ortalama bir karasineğin ağırlığı 15 miligram, çapraz kesit alanı 26mm² , sürüklenme katsayısı ise 0.15'tir.^[1] Dünyanın yerçekim kuvveti 9.8 m/s² , 15^∘C sıcaklığında deniz seviyesinde havanın yoğunluğu ise 1.225 kg/m³ tür. Bu değerleri kullanarak serbest düşen sineğin maksimum hıza ulaştığı andaki hızını ortalama 2 m/s buluruz. Üstelik böceklerin kendilerini korumak için yüzey alanlarını (dolayısıyla hava sürtünmelerini) arttırdığı savunma mekanizmalarını göz ardı edersek. Böceklerin düşük ağırlıkları sebebiyle düşmekten ziyade bir süzülme mekaniği gerçekleştirdiğini söyleyebiliriz, bu da sakin bir inişle sonuçlanır ki zaten sineklerin sürekli olarak ortalama 2m/s hızla sert cisimlere konduğunu ve bir problem yaşamadıklarını gözlemliyoruz.

Ama zarar veren şey düşme değil, çarpmadır. Böceklerde memelilerde olduğu gibi iç iskeler (endoskeleton) yerine dış iskelet (exoskeleton) bulunur. Bu iskeletler kitin adındaki sert biyolojik maddeden oluşur ve günlük aktivitelerinde, çiftleşirken vs. vücut bütünlüğünü korur. Ve bu boyutlarına göre yüksek mukavemetli bir maddedir ve çoğu durumda bu düşüşten sineği koruyacaktır.

Göz önünde bulundurulacak diğer faktörler (düştüğü zemin, düştüğü açı, dış iskeletin durumu gibi) olsa da, böceklerin basit bir düşüşten zarar görmesi pek olası görünmüyor. Yine de dışarı güvenli bir şekilde bırakmakta fayda var :)