Bir siyasi seçimde çoğunluğun seçtiği kişinin verdiği kötü kararların o kişiye oy vermeyenleri de bağlaması ne kadar doğru?

Demokrasiyi tam anlamıyla bir ad populum olarak görmemek gerek, bazı farklılıklar var. Birincisi söz konusu şey bir argüman değil, bir yanıt yok. Çoğunluğun seçtiğinin doğru olduğu gibi bir iddia da yok dolayısıyla. Çoğunluğun talebinin uygulanması durumu var ve bunun ne şekilde uygulanacağı da aslında demokrasinin problemi değil, yönetim biçiminin bir problemi. Örneğin koalisyon da söz konusu olabilir demokratik bir rejimde, bu durumda azınlıkta kalanlar da yetki sahibi olabilir. Fakat koalisyonun olup olmayacağı yönetimsel bir durum.

Lakin demokratik planlanan bir sistem, demokrasinin gerekliliklerine uymadıkça toplumda neden olduğu sonuçlar, bizi bu tür çıkarımlara götürebiliyor. Örneğin herkesin eşit bir eğitim aldığı, eşit haklarla muamele gördüğü bir toplumda demokrasinin sunduğu seçim sonucuyla, büyük bir kısmın ötekileştirilip eğitimsiz bırakıldığı bir toplumda demokrasinin sunduğu sonuç çok farklı olabiliyor. Lakin dikkat ederseniz her ikisi de demokrasi, fakat biri görevini demokrasinin bazı beklenen gerekliliklerini yerine getiremediği için çok da iyi temsil etmiyor. Bu nedenle demokrasiye bir ad populum gözüyle bakıp genelleme yapmak pek doğru olmayacaktır - eğer ki ona bir argüman gözüyle bakarsak.

Sorunun özeline dönüp ad populum ekseninden çıkacak olursak bence daha da derin bir hal alıyor ve benim pek bilgim dahilinde olan konular değil.

Sorduğunuz soru hakkında tarih boyunca bir çok önemli düşünür kafa yormuş ve ideal devlet anlayışı üzerinde görüş belirtmiştir.

Mesela en ünlülerinden Platonun Devlet kitabında Sokrates Demokrasi hakkında şunları söylüyor;

"Eğer ki deniz yoluyla bir yolculuk yapmak isteseydin, geminin kontrolünün kimde olacağını nasıl karar verilmesini isterdin? Rastgele ve bir grup insan tarafından mı, yoksa deniz seyahatleri konusunda deneyimli, bilgili ve eğitimli insanlar tarafından mı?"

Platon'da devleti seçkin kişilerin yönetmesini söylüyor. Zaten kendisi de köklü bir aristokrat.

Platon ve Sokrates gibi düşünürler seçkin kişilerin oluşturduğu yönetimin en iyi yönetim olduğunu söylediler. Teoride devlet için güzel gözükse de pratikte halk için doğal olarak bir çok sorun doğuruyor.

Mesela kimin oy vereceğini kim seçecek? Eğer halk seçecekse şimdiki sistemin aynısı fakat araya aracı konmuş olacak. Oy hakkı kazananlar kimin oy vereceğini seçecekse oy veren kişiler aristokrat olup toplumda kast sistemi oluşacak.

Oy verme hakkı başka bir şekilde( sınav, akademik başarı...) tanınsa dahi oy vermeye hak kazanamayanlar kendi gelecekleri hakkında söz sahibi olmamış olacaklar. Bir nevi oy veren kişiler tarafından yönetilen kölelere dönecekler. Sonuçta oy vermenin amacı nasıl yönetileceğini seçmek, devleti çok daha güçlü kılmak değil.

Genel olarak antik çağ filozoflarından itibaren cumhuriyet yönetimi en akılcı çözüm olarak kabul ediliyor fakat cumhuriyetin uygulanması çok farklı olabilir. Mesela Kuzey Kore, Türkiye ve Amerika devletleri Cumhuriyettir ama yönetimleri çok farklıdır.

Uzunca yazıdan sonra soruna gelecek olursak ideal bir yönetim şekli olmadığı için her yönetim şeklinde az-çok saçmalıklar olacak.

Bu yüzden neredeyse her filozof için devlet yönetiminde önemli olan erdem ve akılcılık. Halkın eğitim alması ve adaletin iyi sağlanması. Böylece demokratik yönetim etkisini en iyi şekilde gösterebilir. Bu durumda toplumdaki aydın kişilerin görevi eğitimsiz halkı eğitmektir.

merhabalar Hasan Kaya

öncelikle şu konuda anlaşalım, dünya üzerinde hiç bir yönetici ülkesini %100 doğru bir şekilde yönetememiştir, yönetemez de, çünkü biz insanız. her insan hata yapar, eksiklikleri vardır, kötü yada yanlış kararlar verir bu kaçınılmaz bir şeydir.

demokrasi sisteminin insanlardan ve yöneticilerden belli başlı beklentileri vardır ki bunlar olmazsa tam anlamıyla sağlıklı bir ülke ve yönetim olmaz. bu beklentileri oy verenler seçimlerden önce iyice araştırmak düşünmek ülkeyi en hatasız yönetebilecek kişiye oy vermek, başka düşüncelere saygı göstermek, kendinden başka partiye oy verenleri düşmanı olarak görmemek gibi. yöneticilerin görevleri ise azınlığın kararları da dahil her sınıfın hakkının yenmesini önlemek, en az kusurlu hataları vermeye çalışmak, ülkenin çıkarına uygun kararlar almak, verilen yanlış kararları olabildiğince telafi etmek vb.

yani demokrasi oy veren ve oy isteyenlerin çok eğitimli olmasını bekliyor desek yanlış olmaz. şahsen ben demokrasiyi doğru bulmadığım gibi doğru uygulayan bir ülke olduğunu da düşünmüyorum. her neyse sorudan çok uzaklaşmayalım. verilen kötü karar oy veren vermeyen herkesi etkiler ve hiç bir insan kötü yönetilen bir ülkeyi hak etmez. ama demokrasi bu, ya herkes adam gibi okur, araştırır doğru kişiyi başa getirir yada hep beraber sürünürler.