Bir insan sosyal becerilerini nasıl geliştirebilir?

Emotional intelligence bazında progessive overload yapmak gerekir^[4] aynı bir sporcu gibi kişi kolaydan zora birden çoka doğru stres hissettiği durumlarla birer birer karşılaşarak stresli durumlarda artık stres hissetmeyecek şekilde kendini geliştirip kişi stres anlarında konfor bulmak yönünde kendisini eğitebilir. ^[5]Buna ilaveten nefes taktikleri, gelecekteki hareketlere yönelik meditasyonlar yaparak kişi gelecekte yapacağı hareketleri olması istediği yönde manipüle edebilir.^[1] Aynı zamanda bir konuya yaklaşım da kişinin o durumdaki başarısını etkiler, mesela The Broaden-and-Build Theory' ye göre kişilerin olumlu duygular (örneğin, neşe, memnuniyet, ilgi) ile yola çıkması o işte kişinin o iş için başarısını artıracağını söyler.^[2] Burada üstüne yoğunlaşacağım olumlu duygu spesifik olarak "ilgi". Bir kişiye ilgili olmak, o kişi için meraklı olmak o kişiyle yapılacak olan interaksiyonu çok daha başarılı kılacaktır. Bu aynı zamanda "The Good Life: Lessons from the World's Longest Scientific Study of Happiness" kitabında da oldukça üstüne durulan bir konudur.^[3] Yani kişinin sosyalleşmek için yapabileceği en iyi şey sosyalleşmek istediği bireyi gerçekten ama gerçekten merak etmesi, o kişiye ilgi duyması ve nasıl biri olduğunu anlamaya çalışmasıdır. Zamanla bunu birden fazla kişiyle yapmalı ve bir çok farklı beklemediği durumla karşılaşıp onları deneyim edip olumsuzluklara yılmayıp devam etmesi gerekmektedir. Ayrıca Performance-avoidance olmaktan kaçınıp Mastery oriented veya Performance oriented bir kişi olmaya çalışmalıdır. Kısaca Performance-avoidance kişiler birşey yapamadıklarını göstermemeye, yani başarısız olduklarını göstermemeye çalışırlar. Mastery oriented kişiler ise yaptıkları işin direkt olarak safi kendisini iyi yapmakla ilgilenir ve bunun üzerine uğraşırlar. Performance oriented kişiler ise yapabildikleri şeyleri diğer insanlara göstermek için yapmakla uğraşırlar. Mastery oriented veya performance oriented olmak performance avoidance olmaktan çok ama çok daha iyidir.^[6]

Sonuç olarak kişi duygusal zekasını geliştirerek, olaylara farklı açılardan bakarak, iletişim kuracağı kişinin kendisini merak ederek sosyal becerilerini geliştirebilir.

''Mış gibi'' yaparak. Biraz fazla kişisel gelişim kitapları cevabı gibi olacak ama deneyimlediğim ve çalıştığını gözlemlediğim için paylaşmak istiyorum. Eskiden sosyalleşmekten keyif almayan daha içe dönük biriydim ancak bu durum beni rahatsız etmeye başlayınca tam aksine kendi kendime rol yapmaya başladım (başta biraz zor oldu) ve rol yaptığım şeye dönüştüm. Hala kendi kendine rol yapmadığını nerden biliyorsun derseniz artık keyif aldığımdan biliyorum :)

Bir de hemen hemen artık herkesin bildiği gibi bunun duygusal zeka yani eq ile alakası var ıq'nuz ne kadar yüksek olursa olsun eq'nuz düşükse sosyal becerileriniz zayıf oluyor. Iq yükseltilemese de eq'yu yükseltme şansı var ancak. Tam da bu noktada durumun farkına varıp ''mış gibi yapmak'' devreye giriyor bence. Sorumluluk almak, keyif almasan da keyif alana kadar sosyalleşmek, empati, açık görüşlülük vb. kavramların üzerine düşünüp bu noktada olmak istediğiniz şeyin rolünü yapmaya başladığınızda olmak istediğiniz şeye dönüşüyorsunuz.

1) Yüz yüze iletişim esas olmalıdır.

2) Kişinin sosyal anlamda hangi becerilerden yoksun olduğunu belirleyebilecek yetkinliğe sahip uzmanlardan yardım alınmalıdır.

3) Kişi grup aktivitelerine yönlendirilmelidir.

4) Hobi alanları keşfedilmeli ve o alanlarda konforlu hissetmesi sağlanmalıdır.

Sosyal becerilerin geliştirilmesi pratik yapmayı ve sosyal durumlara maruz kalmayı gerektirir. Tipik olarak sosyal aktivitelere katılmayan veya başkalarıyla iletişim kurmayan biri için zor olsa da, sosyal becerileri geliştirmenin hala yolları vardır.

Kendinizi yavaş yavaş sosyal durumlara maruz bırakarak başlayın. Kişisel ilgi alanınız veya hobinizle ilgili bir kulübe veya gruba katılmak gibi düşük basınçlı ortamlarla başlayın. Bu, tutkularınızı paylaşan diğer kişilerle etkileşime girmenizi sağlayarak sohbet başlatmanızı ve benzer düşünen kişilerle bağlantı kurmanızı kolaylaştırır.

Kendinizi sosyal olarak zorlamak için belirli hedefler belirleyin. Örneğin, her gün yeni bir kişiyle sohbet başlatmayı veya toplantılar ya da dersler sırasında grup tartışmalarına aktif olarak katılmayı hedefleyin. Ulaşılabilir hedefler belirleyerek konfor alanınızı kademeli olarak genişletebilir ve sosyal etkileşimlerde güven oluşturabilirsiniz.

Etkili iletişim için aktif dinleme yapmak çok önemlidir. Dikkatinizi konuştuğunuz kişiye odaklayarak, göz teması kurarak ve baş sallama ve gülümseme gibi sözel olmayan işaretlerle ilginizi göstererek pratik yapın. Bu, daha iyi bağlantılar kurmanıza yardımcı olur ve diğer kişinin bakış açısına değer verdiğinizi gösterir.

Başkalarıyla etkileşim kurmak için aktif olarak fırsatlar arayın. Sosyal etkinliklere, ağ kurma oturumlarına veya topluluk toplantılarına katılın. Grup faaliyetleri için gönüllü olmak veya yerel kuruluşlara katılmak da sosyalleşme için yapılandırılmış ortamlar sağlayabilir. Konfor alanınızdan çıkmanın büyümenin önemli bir parçası olduğunu unutmayın.

Kişiler arası becerileri geliştirmeye odaklanan iletişim kurslarına veya atölye çalışmalarına kaydolmayı düşünün. Bu kurslar genellikle pratik alıştırmalar, rol oyunları ve deneyimli eğitmenlerden rehberlik sağlayarak etkili iletişim teknikleri geliştirmenize yardımcı olur.

Yüz yüze etkileşimler bunaltıcı geliyorsa, çevrimiçi platformlar aracılığıyla sosyal becerileri uygulayarak başlayabilirsiniz. Başkalarıyla etkileşime girebileceğiniz ve tartışmalara katılabileceğiniz ilgi alanlarınızla ilgili çevrimiçi topluluklara veya forumlara katılın. Çevrimiçi etkileşimler yüz yüze konuşmalardan farklı olsa da, yine de sosyal becerileri geliştirmek için fırsatlar sunarlar.

Her sosyal etkileşimden sonra, neyin iyi gittiğini ve neyin geliştirilebileceğini düşünmek için bir dakikanızı ayırın. Beden dilinize, ses tonunuza ve konuşmanın akışına dikkat edin. Deneyimlerinizden ders çıkarmak, zaman içinde sosyal becerilerinizi geliştirmenize yardımcı olacaktır.

Sosyal etkileşimleri başlatmakta zorlanıyorsanız, bir danışmandan, terapistten veya sosyal beceri grubundan destek almayı düşünün. Sosyal becerileri geliştirmenize ve uygulamanıza yardımcı olmak için rehberlik, stratejiler ve destekleyici bir ortam sağlayabilirler.

Sosyal becerileri geliştirmek kademeli bir süreçtir ve bu süreçte kendinizi rahatsız hissetmeniz veya hatalar yapmanız normaldir. Israr, sabır ve konfor alanınızın dışına çıkma isteği ile sosyal becerilerinizi geliştirebilir ve başkalarıyla anlamlı bağlantılar kurabilirsiniz.

1. Yüz yüze iletişim kurun. İletişimin başlıca ögelerini oluşturan mesajlar, yazışmalar, e-mail’lar gelişim sağlayacak asıl konuşma araçları değildir. Bunlar, yüz yüze iletişimin ardından gerçekleşen konuşma akışlarıdır. Sosyal becerileri geliştirirken, başkaları ile konuşmayı da öğrenmeniz gerekmektedir.

2. Dinleme yeteneğinizi geliştirin. Ne söylediğinizden ziyade beyninizde neyin canladığı daha önemlidir. Diğer insanları doğrudan dinlemelisiniz. Konuşma boyunca ne söylediklerini tanımlamaya çalışın. Takım çalışmaları veya müşteri memnuniyetinin daimiliği açısından çok önemlidir.

3. Bilinçli olarak sohbetler açın. Bu günlerde iletişim oldukça gündemde. Aklınıza bir şey geldiğinde, mesaj çekin, paylaşımlarınızı güncelleyin ya da fikirlerinizi hızlıca söyleyin. Sohbetiniz esnasında anlatılanlara vurgu yapmak için önemlidir. Karşınızdaki kişi için de sohbetin gidişatına karşı duyarlı olun.

4. Pozitif bir tutum sergileyin. Birçok insan sosyal medya hesaplarında yaşamlarında karşılaştıkları olumsuz durumları da paylaşmaktadır. Birçok olumsuz yorum yapıyoruz ve okuyoruz. Olumsuz bir tavır sergilemek yerine, bunu pozitife çevirin. İşinize ve hayatınızda olup bitenlere karşı pozitif olun.