Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Sorulara Dön
Süleyman Ortaç
Üye
4

Sicim Teorisi veya Çoklu Evrenler Teorisi'ne neden teori denir? Bir hipotez kanıtlanmadan teori olabilir mi?

647 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
Ufuk Derin
Öğrenci-Okur

Aslında hipotez-teori-kanun arasında alt-üst ilişkisi yoktur. Bir hipotez ispatlanınca teori, daha da ispatlanınca kanun olmaz. Genelde doğrulanan hipotezler bir araya getirerek yavaş yavaş kanunlara yönelik doğrulanmış bilgiler bütünü yani teori oluştursa da bu terimlerin hangi durumlarda kullanılması gerektiği bilgisi bilim yapmak için önemli bir bilgi değildir. Dolayısıyla hipotez, kanun ve teori gibi sözcükler son derece gevşek bir şekilde kullanılabilir, birbirleri yerine kullanıldıkları da çok sık görülür. Kimi zaman "teorik fizik" gibi alanlarda ortaya çıkan birçok hipotez bir araya getirilerek hazırlanılan ve bazı olguları açıklamaya çalışan bilgi bütünleri de teori olarak anılabilir. Sicim Teorisi ya da Çoklu Evrenler Teorisi gibi. Bunlara yönelik net bir bulgu olmasa da birçok doğrulanmış ve henüz doğrulanmamış hipotez bir araya getirilerek yapılmış bir açıklamalar bütünüdür.

Öte yandan; Evrim Teorisi, Makine Teorisi, Devre Teorisi, Hücre Teorisi, Mikrop Teorisi gibi teoriler ise evrim, makine, devre, hücre, mikrop gibi olguları açıklayan gözlem ve deneyler bütünüdür. Ancak Evrim Teorisi gibi teoriler içinde de hem teori hem hipotez gibi anılan kısımlar olabilir. Sıçramalı Evrim'den hem teori hem hipotez olarak bahsedilebiliyor.

Önemli olan bu isimlendirme değil. Bilim yaparken isimlendirmeye değil, verilere bakılır. Siz de verilere bakarak hangi anlamda kullanıldığını anlayabilirsiniz.

Tüm Reklamları Kapat

123 görüntülenme

Kaynaklar

  1. Ç. M. Bakırcı. Bilim Dahilinde Hipotez, Kanun, Gerçek Ve Teori Ne Anlama Gelir?. (9 Nisan 2011). Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
  2. Ç. M. Bakırcı, et al. Bilim Gerçekten Nasıl Çalışır: Hipotezler İspatlanınca Teori, Daha Da İspatlanınca Kanun Olmazlar!. (15 Ağustos 2014). Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
  3. Ç. M. Bakırcı. Newton Yasaları Ve Newton'un Kütleçekim Teorisi Üzerinden Bilimsel Hipotezleri, Teorileri Ve Bilimsel Yöntemi Anlayın!. (24 Aralık 2012). Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
  4. Ç. M. Bakırcı, et al. Çoklu Evren Teorisi Nedir? Paralel Evren Teorisi Ile Farkları Nelerdir? Paralel Evrenler Teorisi Deneysel Mi?. (3 Ocak 2021). Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
  5. Ç. M. Bakırcı. Tarihçiler Ya Da Bazı Bilim Insanları Teori, Hipotez, Kanun Kelimelerini Bilimdekinden Farklı Anlamda Mı Kullanıyorlar?. (14 Mart 2021). Alındığı Tarih: 27 Şubat 2022. Alındığı Yer: Evrim Ağacı S&C | Arşiv Bağlantısı
Bu cevap, soru sahibi tarafından en iyi cevap seçilmiştir. Ancak bu, cevabın doğru olduğunu garanti etmez.
6
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Rauf Ercan
Rauf Ercan
87K UP
Yüksek Lisans Öğrencisi & Okur bir birey.

Hipotez (önsav), bilimsel yöntemle kurulan olay veya olaylar arasındaki ilişkiler kurmak ve olayları bir nedene bağlamak üzere tasarlanmış ve geçerli sayılabilen bir önerme şeklinde tanımlanabilir. Henüz doğruluğu ispatlanmamış temel varsayımlardır.[2] Bilimsel bir ifadenin hipotez kabul edilebilmesi için sınanabilmesi gerekir. Deney ve testler sonucunda "sürekli olarak" varsayılan sonucu veren hipotezler "teori (kuram)" statüsünü alırlar. Hipotezler bir araya gelerek teoriyi meydana getirir. "Gözlemler sonucu hipotezler geliştirilir, hipotezler ispatlanınca teori olur, teoriler daha da ispatlanıp daha fazla kişi kabul edince kanun olur." şeklinde özetlenebilecek söz konusu hiyerarşi, uzun yıllar boyunca okullarımızda okutulmuştur. Ancak bu hiyerarşi, bilimsel camiada geçerliliğini asırlar önce yitirmiş, skolastik düşünceden kalma, kısıtlı ve hatalı bir yaklaşımdır.[1] Bilimsel bir bilgi oluşabilmesi için, gereken aşamaları şu şekildedir;

  1. Problem belirlenir,
  2. konu ile ilgili veri veya veriler toplanır,
  3. hipotez oluşturur,
  4. kontrol deneyi yapılır, eğer kurulan hipotez doğruysa bir sonraki aşamaya geçilir fakat kurulan adım hipotez yanlış ise, tekrar hipotez oluşturulur,
  5. yasa veya teori oluşturur.

Kaynaklar

  1. Ç. M. Bakırcı. Bilim Gerçekten Nasıl Çalışır: Hipotezler İspatlanınca Teori, Daha Da İspatlanınca Kanun Olmazlar!. (15 Ağustos 2014). Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
  2. A. Okumuş. Bilimsel Araştırma Teknikleri. Alındığı Yer: cdn-acikogretim.istanbul.edu.tr | Arşiv Bağlantısı
2
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün bilimseverlerle ne paylaşmak istersin?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close