Beynimizdeki stres yanıt sisteminin geliştiği ilk yaşlar olan 0-12 aylardaki yapılan hareketlerin düzeltilebileceğini bilebilir miyiz?

Travmatik yaşantılara ya da olumsuz yaşam deneyimlerine verilen yanıtlarda bireyler arası farklılıklar görülmektedir. Bununla ilişkili olarak dayanıklılık (resilience) ^[1]kavramını inceleyebilirsiniz. Dayanıklılık, olumsuz yaşam deneyimlerine ilişkin kişilerin başa çıkma düzeylerinin farklılaştığı, daha çok duygusal esneklik ile ilgili bir süreci tanımlamaktadır. Dayanıklılık, olumsuz yaşam olayından hiç etkilenmemek anlamına gelmemektedir. Olaya yönelik stres ya duygusal acı deneyimi sonrasında o deneyim etrafında büyümek gibi düşünülebilir. İhtiyaç duyulması halinde psikolojik destek alınması dayanıklılığın gelişimine katkı sağlamaktadır. Bununla birlikte, bedenimize ve zihnimize daha iyi bakmamızı sağlayacak aktiviteleri pratik etmek (örn: mindfulness, beslenme ve uykuya özen gösterme, düzenli egzersiz) , sosyal ilişkilerimizi güçlendirmek veya anlamlı bulduğumuz aktivitelerde bulunmak gibi faktörler de dayanıklılığın artmasını sağlamaktadır.

Evet, beyin gelişimi ve stres yanıt sisteminin erken yaşlarda şekillenmesi üzerine yapılan araştırmalar, çocukların 0-12 aylık dönemlerinde edindikleri deneyimlerin gelecekteki davranış ve psikolojik sağlıkları üzerinde önemli etkileri olabileceğini göstermektedir. Ancak, bu dönemdeki olumsuz deneyimlerin düzeltilmesi veya iyileştirilmesi mümkün olabilir. İşte bu konuda dikkate alınması gereken bazı noktalar:

1. Beyin Gelişimi: 0-12 aylık dönem, beynin hızlı bir şekilde geliştiği ve sinaptik bağlantıların kurulduğu kritik bir dönemdir. Bu süreçte yaşanan deneyimler, beyin yapısının ve işlevinin şekillenmesinde önemli rol oynar.

2. Stres Yanıt Sisteminin Gelişimi: Erken yaşlarda maruz kalınan stres, HPA (Hipotalamus-Pituiter-Adrenal) ekseninin düzenlenmesinde etkili olabilir. Olumsuz deneyimler, bu sistemin aşırı veya yetersiz tepki vermesine yol açabilir.

3. İyileştirme Olanakları: Olumsuz deneyimlerin etkilerini düzeltmek için çeşitli yöntemler mevcuttur. Örneğin:

• Ebeveyn Desteği: Ebeveynlerin çocuklarına sağladığı sevgi, güvenli bir bağlanma ve duygu regülasyonu, stres yanıt sisteminin sağlıklı bir şekilde gelişmesine yardımcı olabilir.

• Erken Müdahale Programları: Gelişimsel destek sağlayan programlar, çocukların stresle başa çıkma becerilerini güçlendirebilir.

• Oyun ve Sosyal Etkileşim: Oyun yoluyla çocukların duygusal ve sosyal becerilerinin geliştirilmesi, stresle başa çıkmalarına yardımcı olabilir.

4. Uzman Desteği: Gelişimsel sorunlar veya stresle ilgili sorunlar yaşayan çocuklar için pediatrik psikologlar veya terapistler tarafından verilen destek, önemli bir rol oynayabilir.

Sonuç olarak, 0-12 aylık dönemden gelen olumsuz deneyimlerin etkileri düzeltilmesi mümkündür ve çocukların gelişimini desteklemek için erken müdahale önemlidir.

(konuyla alakasiz ozur dileyerek soyluyorum ama benim solipsizmle alakali soruma verdigin cevap bana biraz mantiksiz geldi, senle bu konuyu tartışmak isterim “insta: eraykl11)” eger ulasirsan solipsizmi sana çurutebilirim