Ödüllü Soru Bazı insanlar niye acı duymazlar?

Bildiğim kadarıyla bazı genlerdeki mutasyonların sinyali işleyen kanalları etkilediği için acı hissinin beyne ulaşmasını engelleyor. Bu yüzden kişi acıya duyarsız hale geliyor. Kişinin acı hissi duymaması harika bir şey gibi gelebilir ama aslında bu çok tehlikeli mesela vücudumuz bir hasar aldığında ya da tehlike altındda olduğunda hiçbir şekilde bir uyarı almıyor, bu da bir sürü komplikasyonlara yol açabilir. Şu an için doğrudan bir tedavisi bulunmuyor maalesef.

Bu bahsettiğimiz tamamen fiziksel acı veya hisler. Bazı insanlar duygusal olarak da acı çekmeyi hissedemez veya çok sınırlı hisseder. Bu duruma da duygu körlüğü denilir. Kişi kendi duygularını tanımakta zorlanır bunda genetik travmalar depresyon ya da PTSD gibi durumlar sebep olabilir. Beyin bazen kendini koruma amacıyla acı veren duyguları kapatır. Ancak bu durum kişiyi duygusal ilişkilerde zorlayabilir. Bu yüzden terapi ile duygusal farkındalık geliştirilebilirve bu kişilerin duygularını tanıyıp ifade etmelerini sağlayabilir.

Beynimiz inanılmaz derecede karmaşık ve gizemli! Duygularımızı, düşüncelerimizi, acı ve mutluluk gibi hisleri bu kadar farklı şekillerde yönetmesi kendi kendini koruma mekanizmaları geliştirmesi gerçekten şaşırtıcı. Kendi kendine sınırlar koyup açması, bazen biz fark etmeden savunmaya geçmesi, düşünsenize, neredeyse aynı bir bilinç gibi. Ne kadar öğrensek de her zaman keşfedilecek yeni bir şey var gibi geliyor.

Acı, çoğu zaman hayat kurtarıcıdır. “Ağrı yoksa kazanım yok” deriz ya, aslında vücudumuz acı hissi sayesinde bize uyarılar gönderir. Elinizi sıcak bir tavaya dokundurduğunuzda ani bir çekilme hissedersiniz. Bu, sinir sistemimizin acıyı algılayıp beynimize “Tehlike var!” sinyali göndermesiyle gerçekleşir. Ancak dünyada bazı insanlar var ki, bu sinyalleri asla alamazlar. Bilimsel olarak "konjenital ağrı duyarsızlığı" (congenital insensitivity to pain, CIP) denilen bu durum, acı hissetmemek gibi oldukça sıra dışı ve gizemli bir durumla sonuçlanır.

Bu insanlar, kırık kemiklerden yandıklarına kadar pek çok durumu fark etmeden yaşayabilirler. Acı hissetmemek kulağa bir süper güç gibi gelse de, aslında çok tehlikeli bir durum. Zira acıyı hissetmeyen biri, vücuduna zarar verdiğinde bunu fark edemediğinden, yaralanmaları fark etmekte gecikebilir veya kendini tehlikeli durumlarda koruyamayabilir. Örneğin, çocuklar bu duruma sahip olduklarında düşüp dizlerini yaraladıklarında ağrı hissetmezler, bu da aslında onların, vücutlarına verdikleri zararı önemsememelerine yol açar.

Bu durumun sebebi ise genetik bir mutasyondan kaynaklanır. Özellikle SCN9A genindeki bir mutasyon, sinir sistemimizdeki belirli iyon kanallarının düzgün çalışmamasına yol açar. Bu gen, sinir hücrelerinin elektriksel sinyaller oluşturmasına yardımcı olur ve ağrı sinyallerinin beyine ulaşmasını sağlar. Ancak SCN9A genindeki mutasyon, bu sinyallerin iletilmesini engeller ve sonuç olarak bu kişiler acı hissetmez.

Tedaviye gelince, acı hissi yokluğunu düzeltmek, sanıldığı kadar basit değil. Genetik kaynaklı bir durum olduğu için, doğrudan bu geni değiştirmek veya düzgün çalışmayan iyon kanallarını onarmak gibi bir çözüm henüz bulunmuş değil. Genetik mühendislik bu konuda umut vadediyor olsa da, bugün için acı hissini geri getirmek mümkün değil. Bu nedenle, bu duruma sahip bireylerin hayatlarında ekstra dikkatli olmaları, yaralanmalardan kaçınmak için özel önlemler almaları gerekiyor. Örneğin, sıcak nesnelere dokunmaktan kaçınmaları veya herhangi bir yaralanmada, ağrı hissetmeseler bile hemen tıbbi yardım almaları önemlidir.

Acıya duyarsız olmak, insanların ağrıya karşı nasıl bir savunma sistemi geliştirdiklerini düşünmemizi sağlıyor. Acı, sevilmeyen bir duygu olabilir; fakat aynı zamanda vücudun “kötü bir şeyler oluyor, dikkat et!” demesidir. Acıyı hissetmemenin bedeli ise, bir dizi tehlike ve farkında olmadan yaşanan yaralanmalardır. Belki de acının, hayatımızın bir parçası olarak yerinde durması, düşündüğümüzden çok daha büyük bir nimettir.^[1][2][3][4]

Buradaki acıdan kasıt fiziksel acı ise bu DADS hastalığı, bunun da 3 farklı türü var, genellikle çss nöronlarının hasar alması veya doğuştan hasarlı olması ile alakalıdır, konu duygusal acı ise bu da vitamin veya hormon eksikliğinden kaynaklanabilir, ki günümüzde depresyon tedavilerinde kullanılan ilaçlar da tam olarak bunu yapar, kişi mutlu olmaz sadece mutsuz değildir mutsuz olmadığı için mutluymuş gibi görünür oysa durum aslında nötrdür

DADS türleri ve detayları hakkında bir makaleyi ekliyorum: ^[1]