Sivilceleri Patlatmalı mısınız? Hangi Tür Sivilceleri Patlatmak Tehlikelidir?

Her ne kadar yüzdeki (veya vücudun geri kalan yerlerindeki) sivilceleri patlatmak rahatlatıcı bir hisse sebep olabilse de, bir sivilceyi patlatmadan önce ne yaptığınıza dikkat etmenizi öneririz. Dermatologlar tarafından yapılan genel uyarı, hiçbir sivilcenin patlatılmaması ve doğal hâline bırakılması gerektiği yönündedir.^[1] Bu net uyarıya rağmen, görece daha zararsız bir müdahale olarak görülmesinden ve kişinin benliğine yönelik algısını genel olarak olumsuz etkileyen bir doğaya sahip olmasından ötürü sivilcelerin kurcalanacağını ve patlatılacağını öngörmek de zor değildir. Bu nedenle bu konuda bilmeniz gereken önemli detayları paylaşmaya çalışacağız.

Sivilcelerinizi Kendiniz Patlamanız Zararlıdır!

Bir sivilce, aşırı miktarda deri yağı (sebum) ve ölü deri hücrelerinin, derideki deliklerde (porlarda) birikmesi sonucu oluşan bir komedon çeşididir. Komedonlar, derimizdeki kıl foliküllerinin tıkanmasıyla oluşan bir lezyon türüdür.

Bu tıkanmaların ileri düzeyde iltihaplanması sonucu pustül veya papül denen deri hastalıkları ortaya çıkar. Pustüller, içinde iltihap veya bulutsu renkte parçalar içeren, nekrotik iltihaplı hücrelerdir.^[2] Pustüller beyaz veya kırmızı renkte olabilir. Papüller ise sınırları belli olan, sıvı varlığı ise belli olmayan, genelde 5-10 milimetre çapındaki deri kabarmalarıdır.

Bir sivilcenin patlatılması, kolay bir iş gibi gözükse de aslında doğru yapılması gereken, aksi takdirde şu tür sorunlara neden olabilen bir mini-operasyondur:

• Kalıcı akne yaraları,
• Daha belirgin akne oluşumu,
• Daha acılı akne oluşumu,
• Enfeksiyon oluşumu.

Örneğin bir sivilceyi patlattığınızı sandığınızda, aslında iltihabı daha derin bir deri bölgesine iteleyerek, burada daha yoğun bir enfeksiyona neden olabilirsiniz. Bu enfeksiyon, derinizdeki delikleri genişlettikçe, daha kalıcı izler bırakan ve daha zor kurtulacağınız sivilce ve akneler üretebilirsiniz. Üstelik bu iltihaplar, daha ağrılı ve acılı geçecektir.

Dahası, aslen enfekte olmamış bir sivilceyi patlatmaya çalışırken eğer el hijyeninize dikkat etmeyecek olursanız, bu porlara bakterilerin yerleşmesine neden olabilirsiniz. Böylece aksi takdirde oluşmayacak bir iltihaplanmayı kendi ellerinizle başlatmış olursunuz.

Bu nedenle bir dermatoloğa gittiğinizde, uzman hekim steril enstrümanlar kullanarak siyah nokta ve beyaz sivilceleri çıkarma adı verilen bir işlemle yerinden çıkacaktır. Tabii bu yöntemden önce kremler ve ilaçlar yoluyla aknelerin ve sivilcelerin azaltılmasına çalışılır. Bunların başarısız olması hâlinde, daha masraflı ve uzun süre alan, profesyonel çıkarma işlemine başvurulabilir.

Dermatologlar, kortikosteroid enjeksiyonu yoluyla da sivilce veya akne iyileşmesini hızlandırmaya çalışabilirler. Bu yöntemle kurtulunan sivilce ve aknelerin geride iz bırakma ihtimali daha düşük olmaktadır. Ancak kortikosteroidler sadece uzman bir hekim tarafından enjekte edilmelidir.

Daha ileri düzey akne ve kistleşmiş sivilcelerde ise ensizyon yoluyla boşaltma denen üçüncü bir yönteme başvurmak gerekebilir. Bu durumda dermatolog, steril bir iğne ve cerrahi bir bıçak kullanarak deride ufak bir kesik açıp akne içindeki malzemeyi boşaltacaktır. Bu yöntemlerden hangisi uygulanırsa uygulansın, uzman ellerde yapılacağı için çok daha sağlıklı ve güvenilir olacaktır.

Bir Sivilceyi Ne Zaman Patlatmalısınız?

Ne yazık ki nadiren sivilceler için uzman dermatologlara başvurulduğu için, patlatmaya karar verdiğiniz bir sivilceyi iyi tanımanız önemlidir. İllâ kendiniz patlatacaksanız, yalnızca iltihaplanmamış sivilceleri patlatmayı seçmelisiniz. Bunlar, henüz bakteriyel enfeksiyon geçirmemiş, yukarıda izah ettiğimiz gibi sadece sebum ve ölü deri hücreleriyle dolmuş komedonlardır.

Bunlar arasından en yaygın olanları, siyah noktalar veya kendi başına patlayacakmış gibi duran beyaz veya sarı renkli sivilcelerdir. Beyaz renkli sivilceler, içi dolmuş deri porlarının üzeri kapandığında oluşur. Bunlar, yüzeysel sivilceler oldukları için, patlatılmaları halinde yüzünüzde ciddi bir iz bırakma ihtimalleri düşük olacaktır. Ancak bunun garantisi yoktur: Eğer sadece kendi kendine patlayacak düzeyde ilerlemiş sivilceleri patlatırsanız, iz bırakma ihtimalinizi en aza indirebilirsiniz.

Dahası, bu sivilceleri patlatmaya çalışma sırasında dokunduğunuz sivilcelerde ve civardaki diğer sivilcelerde enfeksiyona neden olabileceğinizi unutmamalısınız. Bu nedenle bir sivilceyi patlatacağınız zaman hijyene özen göstermeniz önemlidir.

Beyaz Sivilceleri Patlatırken Dikkat Etmeniz Gerekenler

Eğer beyaz bir sivilceyi patlatacaksanız ve bunu "doğru" bir şekilde yapmak istiyorsanız, öncelikle:

• Sabunlu suyla ellerinizi 30 saniye boyunca yıkadıktan sonra temiz bir havluyla kurulayın.
• Yüzünüzü normal bir yüz temizleyici ile yıkayın.
• Alfa hidroksi veya beta hidroksi asit içeren bir pullaştırıcı (İng: "exfoliator") kullanın.
• Pamuk kullanarak sivilcenin olduğu yere bir miktar alkol sürün.

Bu sayede sivilcenin olduğu yeri temizledikten sonra, aşağıdaki adımları uygulayın:

• 5 dakika boyunca sivilce üzerine temiz ve ılık bir bez bastırın. Bu sayede deriniz yumuşar ve sivilce içeriği daha kolay dışarı çıkar.
• Ufak bir iğneyi, alkol içinde sterilize edin.
• Beyaz sivilcenin tam ortasını iğne ile delin. Bazı durumlarda bu delme anında sivilce patlayıp akacaktır.
• Parmaklarınızla nazikçe aşağı doğru ve derinizin içine doğru basınç uygulayın. Böylece içeriğin dışarı çıkmasını sağlayın.
• Eğer baskı uyguladığınızda sivilce içeriği dışarı çıkmıyorsa, daha fazla zorlamayın. Sivilce henüz patlamaya hazır değil demektir.

Bu işlem sırasında tırnaklarınızı kullanmadığınızdan emin olun; çünkü tırnaklarınız derinizde kesikler açabilir ve iltihaplanmaya sebep olabilir.

Siyah Noktaları Patlatırken Dikkat Etmeniz Gerekenler

Siyah noktalar, beyaz sivilcelerle aynı yapıda değildir; çünkü bu sivilcelerin üstü kapanmış değildir. Bu nedenle siyah noktalara farklı yaklaşmanız gerekir:

• Beyaz sivilcileri patlatırken yaptığınızla aynı şekilde elinizi ve yüzünüzü yıkayın.
• Patlatacağınız sivilcenin olduğu bölgeye 5 dakika ılık ve temiz bir bez uygulayın.
• Parmaklarınızla yine derinize ve aşağı doğru bastırın.
• Siyah noktaya çok yakın bir yere baskı uygulamayın, çünkü bu, siyah noktanın çıkışını zorlaştırabilir. Bunun yerine daha uzak bir noktadan başlayın ve parmaklarınızı saat-benzeri dairesel bir şekilde hareket ettirerek, siyah noktaya farklı açılardan yaklaşın.
• Tırnaklarınızı kullanmayın. Gerekirse öncesinde tırnaklarınızı kesin veya tırnaklarınızı kaplayacak bir bez kullanın.

Piyasada bulunan siyah nokta çıkarıcı ürünlerden birini de kullanabilirsiniz; ama bunların dermatolog onaylı olduğundan emin olmanızı tavsiye ederiz.

Patlatmamanız Gereken Sivilceler

Hiçbir zaman enfekte olmuş bir akneyi patlatmamalısınız veya onu kurcalamamalısınız. Papüller, pustüller, nodüller ve kistler gibi akneler derinin daha alt tabakalarında bulunurlar ve bunları çıkarmaya çalışacak olursanız kalıcı yaralara ve enfeksiyona neden olma ihtimaliniz çok yüksek olacaktır.

Bu türden yaraları olan birinin mutlaka dermatoloğa görünmesi gerekmektedir.