Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Şistozomiyaz Nedir? Belirtileri ve Tedavi Seçenekleri Nelerdir?

Şistozomiyaz Nedir? Belirtileri ve Tedavi Seçenekleri Nelerdir? NIAID
4 dakika
2,254
Tıbbi İçerik Uyarısı

Bu içerik tıp ve sağlık ile ilişkilidir. Sadece bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. Bireysel bir tıbbi tavsiye olarak görülmemelidir. Evrim Ağacı'ndaki hiçbir içerik; profesyonel bir hekim tarafından verilen tıbbi tavsiyelerin, konulan bir teşhisin veya önerilen bir tedavinin yerini alacak biçimde kullanılmamalıdır.

Daha Fazla Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat
Schistosomiasis
  • Türkçe Adı Şistozomiyaz
  • İngilizce Adı Schistosomiasis
  • Latince Adı Schistosomiasis
  • ICD B65.9
  • Diğer İsimleri Bilharzia

Şistozomiyaz veya diğer ismiyle Bilharyaz; şistozoma veya kan paraziti adı verilen parazitik yassı solucanların neden olduğu, sudan bulaşan, akut veya kronik olarak görülebilen bir hastalıktır. İnsanlardaki şistozoma enfeksiyonlarının büyük bir kısmına Schistosoma mansoni, S. haematobium ve S. japonicum türleri sebep olur. Bu parazitler yaşam döngülerinin büyük bir kısmını tatlı su salyangozlarında geçirirler, bu yüzden şistozomiyaz "salyangoz ateşi" olarak da bilinir.

Salyangozlardan sulara geçen parazitler, larva olarak suya bulaşır ve suyu kirletir. Kontamine su ile temas eden kişilere cilt yolu ile bulaşır ve vücutta erişkin formuna geldikten sonra kan damarlarına ilerleyerek yumurtalarını kana bırakırlar. Kan dolaşımıyla çeşitli dokulara taşınan bu yumurtalar, dışkı ve idrarla atılarak tekrar sulara karışır.

Tüm Reklamları Kapat

Yeterli hijyenin sağlanamadığı ve temiz suya erişimin zor olduğu bölgelerde şiştozomiyaz sıklıkla görülür. Kadınları ve erkekleri eşit ölçüde etkiler. Yeterli hijyenin sağlanamadığı bölgelerde kontamine tatlı su ile temas sağlayan herkes yüksek risk grubundadır. Aynı zamanda şistozomiyaz sıtmadan sonra Dünya'daki en yaygın parazitler hastalık olarak bilinmektedir.

Belirti ve Bulgular

İlk kez enfekte olan insanlarda çoğunlukla semptom vermeyen şistozomiyaz, enfeksiyon başladıktan ortalama 1-2 ay sonra semptom vermeye başlar. Bulaş cilt yolu ile oluştuğundan enfeksiyondan on iki saat sonra deride kızarıklık ve kaşıntı hissi görülebilir. Deride görülen döküntüler, uyuz gibi diğer döküntü türlerini taklit edebilir. Kanda yumurtaların gittiği bölgelere göre semptomlar da farklılık gösterebilmektedir. Omuriliğe giden kan damarlarında bulunan yumurtalar, felç, nöbet ve titreme gibi semptomlar da gösterebilir. Özellikle sık sık şistozomiyaz olan çocuklarda anemi ve yetersiz beslenmeye bağlı öğrenme güçlükleri görülebilir. Şiştozomiyaz belirtileri, solucanların kendisinden değil vücudun solucanlar tarafından üretilen yumurtalara verdiği tepkiden kaynaklanır.

Tüm Reklamları Kapat

Başlıca görülen belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

  • Ateş,
  • Kanlı diyare,
  • Öksürük,
  • Deride kızarıklık ve kaşıntı,
  • Karın ağrısı
  • Kanlı idrar.

Hastalıkla İlişkili Genler, Etken Faktörler ve Risk Faktörleri

Hastalıkla ilişkili en büyük risk faktörleri yeterli hijyenin sağlanamadığı bölgelerdeki kontamine tatlı sularda yüzmek, banyo yapmak ve temas etmektir. Çocuklarda sık tekrarlayan enfeksiyonlar öğrenme güçlüğü dahil olmak üzere birçok kalıcı hasar bırakabilir. Özellikle Afrika, Karayipler, Ortadoğu gibi bölgelerde yaşayan insanlar cinsiyet ve yaş fark etmeksizin risk altındadır. Tedavi edilmemiş şistozomiyaz; karaciğer hasarı, kadınlarda infertilite, böbrek yetmezliği, mesane kanseri, idrar yolu tıkanıklığı ve hamile kadınlarda düşük gibi tablolara neden olabilir. Şistozomiyazlı bireyler, bakteriyemiye neden olan Salmonella türlerine karşı daha duyarlı olabilirler.

Teşhis Yöntemleri

Bu hastalığa tanı konulabilmesi için genellikle idrar ve dışkı örnekleri kullanılır. Şistozomiyaz tanısı için kan örneklerinden de yararlanılabilir, fakat kan örneği incelenmeden önce doğru sonuca ulaşabilmek için kontamine suyla temastan sonra en az 6 hafta geçmiş olması önerilir. Günümüzde tanı için en sık geleneksel parazitoloji yöntemi kullanılmaktadır. Bu tanı yönteminde parazit tespiti için dışkı ve idrar mikroskobisi kullanılır.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Kato Katz yöntemi de en sık tercih edilen tanı yöntemlerinden birisidir. Yüksek düzeyde özgüllük gösterdiği, ucuz ve daha az zahmetli olduğu için sıklıkla tercih edilir. Ayrıca kullanılan her tanı tekniğinde tekniğin duyarlılığı, enfeksiyonun yoğunluğuna ve incelenen dışkı örneklerinin sayısına göre değişkenlik gösterebilmektedir.

Tedaviler veya İdare Yöntemleri

Bilharyazın tedavisi mümkündür. Tedavide antihelmintik ilaçlardan yardım alınır. Şistozomiyaz için en sık kullanılan ilaçlar Praziquantel, Niridazol ve Thiosinamid'dir. Ciltteki kızarıklıklar genellikle uyuz gibi başka hastalıklarla karıştırılmaktadır, bu yüzden doğru tanı konulabilmesi için idrar ve gaita örneklerinin incelenmesi önem arz etmektedir.

Aynı zamanda şistozomiyaz; idrar yolları enfeksiyonu, cinsel yolla bulaşan hastalıklar ve diğer parazitik hastalıklarla da karıştırılabilir. Bu parazitten korunma yolları ise, vaka görülen bölgelerdeki su kaynaklarıyla temastan kaçınmak, filtrelenmiş ya da kaynatılmış su tüketmek ve hijyen sağlamak için bu suları kullanmak şeklinde sıralanabilir. Şistozomiyazın erken dönemlerinde Praziquantelin doğru şekilde kullanılması semptomları hafifletebilir ve uzun vadede gelişebilecek olan inflamasyon ve granülom oluşumunu en aza indirebilir. Eğer ürogenital lezyonlar oluştuysa, oluşan doku hasarının derecesine ve tipine bağlı olarak lezyonlar sadece kısmen geri dönüşümlü olabilir ve bu lezyonların sekelleri de kronik olabilir.

Müddet Tahminleri (Prognoz)

Kontamine su ile temastan sonra ortalama 1-2 ay sonra semptom gösteren bu hastalık eğer erken teşhis edilip tedaviye başlanırsa iyileşebilir. Şistozomiyaz geç semptom verdiği için uygun tedaviye başlanmazsa bazı organlarda hasara sebebiyet verebilir. Karaciğer ve böbrek hasarı ise en çok raporlanan hasarlar arasında yer almaktadır.

Görülme Sıklığı ve Dağılımı (Epidemiyoloji)

Görülme sıklığı açısından ele alındığında Çin, Endonezya, Filipinler, Karayipler, Brezilya, Venezuela, Surinam, Kamboçya, Afrika, Ortadoğu ülkeleri ve Korsika bu hastalığın en çok raporlandığı bölgelerdir. Dünya çapında yaklaşık olarak 230 milyon kişiyi etkilediği bildirilmiştir. Her yıl ortalama 200.000 kişi bu hastalık yüzünden hayatını kaybetmektedir. 700 milyon kişi ise hala enfeksiyon riski altında yaşamaktadır. Antik dönemlerde Bilharyaza sahip kişilerde görülen kanlı idrar semptomu menstrüasyonun erkeklerdeki versiyonu olarak görülmüş ve bunun için kutlamalar ve törenler yapıldığı bildirilmiştir.

Tüm Reklamları Kapat

Önlem Yöntemleri

Bu asalak solucanların oluşturabileceği enfeksiyonlardan korunmak için yapılması gereken; bu hastalıkların raporlandığı ve sık görüldüğü bölgelerdeki tatlı su kaynaklarına temas etmemektir. Yiyecek ve içeceklerin ambalajlanmış olması önemlidir. Bu sularda yüzmek, bu sularla temas etmiş herhangi bir yiyecek içeceği yemek bulaş riskini arttırır. Şistozomiyazis gıda yoluyla değil cilt yoluyla bulaşır, fakat kontamine bir sıvı veya yiyeceği yiyip içerken dudaklardan veya ağızdan bulaşma gerçekleşebilir.

Etimoloji

Şistozomiyazis adı Yunanca kökenlidir. "Schistos" kelimesi "bölünme" ve "soma" kelimesi "vücut" anlamına gelmektedir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
24
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 4
  • Tebrikler! 3
  • Bilim Budur! 2
  • İnanılmaz 2
  • Merak Uyandırıcı! 2
  • İğrenç! 2
  • Muhteşem! 1
  • Umut Verici! 1
  • Üzücü! 1
  • Korkutucu! 1
  • Güldürdü 0
  • Grrr... *@$# 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 03/12/2023 10:14:09 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/15655

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Molekül
Çeşitlilik
Hayatta Kalma
Pandemik
İhtiyoloji
Sürüngen
Evrim Kuramı
Mit
Einstein
Yaşamın Başlangıcı
Uluslararası Uzay İstasyonu
İklim
Hava
Hızlı
Yeşil
Elektrik
Yanlış
Şiddet
Homeostasis
Jeoloji
Orman
Matematik
Yeme
Viral
Beslenme Davranışı
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Filler Neden Farelerden Korkar?
Filler Neden Farelerden Korkar?
Ay Nasıl Oluştu?
Ay Nasıl Oluştu?
Balinalar Nefesini Nasıl 2 Saat Tutabiliyor?
Balinalar Nefesini Nasıl 2 Saat Tutabiliyor?
Işıldayan Bu Taş Radyoaktif mi? | Yooperlite Taşı
Işıldayan Bu Taş Radyoaktif mi? | Yooperlite Taşı
Büyük Deprem Nerede, Ne Zaman ve Ne Büyüklükte Olacak? | Deprem Tahmini!
Büyük Deprem Nerede, Ne Zaman ve Ne Büyüklükte Olacak? | Deprem Tahmini!
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
B. Balantekin, et al. Şistozomiyaz Nedir? Belirtileri ve Tedavi Seçenekleri Nelerdir?. (30 Eylül 2023). Alındığı Tarih: 3 Aralık 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/15655
Balantekin, B., Alparslan, E. (2023, September 30). Şistozomiyaz Nedir? Belirtileri ve Tedavi Seçenekleri Nelerdir?. Evrim Ağacı. Retrieved December 03, 2023. from https://evrimagaci.org/s/15655
B. Balantekin, et al. “Şistozomiyaz Nedir? Belirtileri ve Tedavi Seçenekleri Nelerdir?.” Edited by Eda Alparslan. Evrim Ağacı, 30 Sep. 2023, https://evrimagaci.org/s/15655.
Balantekin, Binnur. Alparslan, Eda. “Şistozomiyaz Nedir? Belirtileri ve Tedavi Seçenekleri Nelerdir?.” Edited by Eda Alparslan. Evrim Ağacı, September 30, 2023. https://evrimagaci.org/s/15655.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close