Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Sığır Enterik Koronavirüsü Hastalığı Nedir? Sığırları Nasıl Etkiler?

4 dakika
1,697
Sığır Enterik Koronavirüsü Hastalığı Nedir? Sığırları Nasıl Etkiler? Research Luxembourg
Tıbbi İçerik Uyarısı

Bu içerik tıp ve sağlık ile ilişkilidir. Sadece bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. Bireysel bir tıbbi tavsiye olarak görülmemelidir. Evrim Ağacı'ndaki hiçbir içerik; profesyonel bir hekim tarafından verilen tıbbi tavsiyelerin, konulan bir teşhisin veya önerilen bir tedavinin yerini alacak biçimde kullanılmamalıdır.

Daha Fazla Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat
Bovine-CoV
  • Türkçe Adı Sığır Enterik Koronavirüsü Hastalığı
  • İngilizce Adı Bovine Enteric Coronavirus Disease
  • Latince Adı Bovine-CoV
  • NIH 11128

Bovine-CoV (BCV) sığırlarda solunum veya sindirim yollarında gerçekleşen akut enfeksiyonlardan sorumlu Embecovirus cinsi Betacoronavirus 1 virüsünün sığırları enfekte eden varyantıdır. Bovine-CoV pozitif polariteli, segmentsiz, lineer, 125 nm uzunluğunda, yaklaşık 30 kilobaz büyüklüğünde, tek sarmallı bir RNA virüsüdür. RNA'nın içinde paketlendiği viral zarf lipit yapılı, çift katmanlı ve pleomorfik yapıdadır ve N proteinleri hariç yapısal proteinlere tutunma yüzeyi oluşturur.

Her Embecovirus gibi Bovine-CoV da Hemagglutinin Esteraz (HE) isimli ek spike proteinlerine sahiptir. Virüs HE proteinleri sayesinde sialik asit reseptörlerine, Spike glikoproteinleri sayesinde de N-asetil 9-O-asetilnöramik asit reseptörlerine tutunarak konak hücreye girer.

Bovine-CoV insanlarda koronavirüs kaynaklı soğuk algınlığı hastalıklarının en sık rastlanan patojeni olan OC43 ile oldukça yakındır. İki virüs arasında %95'in üzerinde genom sekansı özdeşliği bulunmaktadır. Bovine-CoV ile %93 genom sekans özdeşliği gösteren PHEV isimli domuz koronavirüsü de başka bir Betacoronavirus 1 varyantıdır ve domuzlarda ensefalmiyelit ile ilişkilidir.

Tüm Reklamları Kapat

PHEV, BCV ve OC43 muhtemelen 1889-1890 yıllarında ortak atalarından ayrılmıştır. Eldeki veriler bu üç koronavirüsün ortak atasının şu anda enfekte ettikleri canlılarda (insan, sığır, domuz) mı yoksa başka bir konakta mı evrimleşip evrimleşmediği konusunda bir şey söyleyememektedir.

Sığır koronavirüsü sadece sığırlara değil, geviş getiren her hayvana bulaşabilir ve türler arası bulaşmaya yatkın olabilir.

Bovine-CoV sığırlarda farklı yaş gruplarında farklı semptomlarla, morbidite ve mortalite oranlarıyla kendini göstermektedir. 30 günden küçük buzağılarda neo-natal buzağı ishaline, 5-12 aylık danalarda ağırlıklı olarak solunum yolu enfeksiyonuna, ergin sığırlarda ise kış dizanterisine sebep olur.

Belirti ve Bulgular

Bu virüsün neden olduğu hastalıkta her enterik veya solunum yolu enfeksiyonunda görülebilen şu belirtilere rastlanabilir:

Tüm Reklamları Kapat

  • Ateş,
  • Huysuzluk,
  • Huzursuzluk,
  • İştah kaybı,
  • Nazal akıntılar,
  • İshal,
  • Kanlı ishal,
  • Anoreksiya,
  • Dehidrasyon.

Teşhis Yöntemleri

Virüs dışkı yoluyla vücuttan atıldığı için hasta sığırlardan alınan dışkı örneklerinden toplanan örneklerde virüs varsa doku kültüründe tekrardan çoğaltma yöntemiyle virüsün varlığı doğrulanabilir. Dışkı örneklerinde rt-PCR testi de yapılabilir. Bu yöntemle viral RNA'nın varlığı saptanır. Daha gelişmiş PCR kitleri sekans farklılıklarını yakalayabilir. Öte yandan kan testlerinde anti-BCV Ig (Bovine-CoV'u nötralize edici antikorların) varlığı da hayvanın BCV enfeksiyonuna sahip olduğuna bir işarettir.

Tedaviler veya İdare Yöntemleri

Viral bir enfeksiyon olduğu için hastalığın doğrudan bir tedavisi yoktur. SARS-CoV-2 ve OC43 için araştırılan çeşitli antiviraller BCV için de araştırılmaktadır. Ancak etkili bir antiviral henüz yoktur.

BCV tedavisi çoğu zaman semptomatiktir. Yani ateş, ağrılar, ishal ve dehidrasyonun tedavi edilmesi amaçlanır. Koronavirüs kaynaklı enterik enfeksiyonların çoğunda olduğu gibi ishal ve dehidrasyonun kontrolü için intravenöz sıvı takviyesi önerilir. Sekonder olarak gelişen bakteriyel enfeksiyonların tedavisinde veya bu bakteriyel enfeksiyonlar henüz gelişmediyse ancak gelişmesi muhtemelse bu enfeksiyonların önlenmesinde kullanılan antibiyotikler dışında antibiyotiklerin bir etkisi yoktur. Yetiştiriciler tarafından bilinçsizce kullanılan antibiyotiklerin ve antivirallerin prognozu kötüleştirebileceğinden endişe duyulmaktadır.

Müddet Tahminleri (Prognoz)

Hastalık, virüsün bulaştığı konağın yaşına göre farklı şekillerde ilerler.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.

Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Neo-Natal Buzağı İshali

1 aydan küçük buzağılarda görülen BCV enfeksiyonlarına verilen ismidir. Buzağılarda akut ve şiddetli ilerleyen bir enfeksiyondur, öyle ki inkübasyon süresi 1 günden kısadır. Hijyenik koşulların kötü olduğu ahırlarda sık rastlanmaktadır.

BCV ishali ilk olarak 1970'li yıllarda ABD'de bildirilmiştir. Sonraki yıllarda yapılan araştırmalar virüsün hayvancılığın yaygın olduğu pek çok ülkede rastlanabilir olduğunu ortaya koymuştur. Türkiye'de farklı tanı yöntemleriyle yapılan araştırmalar buzağı ishalinin %18-35 oranında Bovine-CoV kaynaklı olduğunu ortaya koymuştur. Virüs buzağılar arasında kontamine yemlerin tüketilmesi, kontamine suların tüketilmesi ya da temizlikte kullanılması gibi fekal-oral yollarla bulaşır.

Sindirim sisteminin BCV ile enfeksiyonu ince bağırsak ve kalın bağırsağın epitel dokusu boyunca gerçekleşir ve virüs bağırsakları baştan sona işgal eder. Viral replikasyon epitel dokuda gerçekleşir. BCV'nin sebep olduğu epitel doku yitimi oldukça şiddetlidir. Bazen olgunlaşmış bağırsak hücreleri bile olması gereken düzeyde sindirim enzimlerini bağırsak boşluğuna salamazlar. BCV ince bağırsaktaki villusların birleşmesine ve büyümesine engel olur, bu da besin emiliminde yetersizliği tetikler.

Hastalık bir günü nadiren aşan inkübasyon süresinin ardından halsizlik, ishal ve yeme isteksizliği (iştah kaybı) şeklinde kendini göstermeye başlar. İshal daha sonra kanlı ishale veya mukuslu ishale ilerleyebilir. BCV enfeksiyonu geçiren hayvanlarda kilo kayıpları meydana gelir. Morbidite oranı %60-80 dolaylarındadır ve mortalite oranı ise %10-15 civarındadır.

Bir başka enteritle ilişkili koronavirüs olan SADS-CoV'da olduğu gibi BCV enfeksiyonlarının enterit versiyonunda da yaş küçüklüğü, baskılanmış immün sistem ve komorbidite gibi risk faktörleri mevcuttur.

Sığır Solunum Yolu Enfeksiyonu

Bovine-CoV'un tekil veya diğer sığır patojenleriyle ko-enfeksiyon şeklinde gerçekleştirdiği enfeksiyonun 5-12 aylık sığırlardaki halidir. Solunum yoluyla aerosol ya da virüsü içeren mukozal damlacıkların solunması yoluyla yayılır. Hastalık nazal akıntılar ve kilo kaybıyla karakterizedir. Solunum yollarından alınan örneklerde PCR testi ya da doku kültüründen virüs izolasyonu yoluyla tanı koyulabilir. Sığır solunum yolu enfeksiyonları, yetiştiricilere maliyeti yüksek olan hastalıklardandır.

Tüm Reklamları Kapat

Kış Dizanterisi

Bovine-CoV'un 1-2 yaşından büyük ergin sığırlarda görülen formudur ve subklinik şekilde ilerleyebilir. Et-süt için yetiştirilen hayvanlarda özellikle kanlı ishalle karakterizedir. Hasta hayvanlarda sıkça anoreksiya ve huzursuzluk görülür. Söz konusu enfeksiyon tüm dünyada yaygındır ancak kış mevsiminde bir baskınlığı bulunmaktadır. Morbidite oranı %70-90 civarında olup mortalite oranı %1 veya daha azdır. Düşük mortaliteye rağmen iyileşme sonrasında hayvanın süt verimi eskiye dönmez.

Önlem Yöntemleri

Koronavirüslerin (veya başka bir etken patojenin) sebep olduğu enterit hastalıkların hijyen eksikliğinden doğduğu unutulmamalıdır. Bovine-CoV için tekil ve viral ve/veya bakteriyel diğer enfeksiyonlarda da etkin kombine pek çok aşı geliştirilmiştir. Aşılar hamile ineklere doğuma 1 ay kala uygulanır ve plasentadan fetüse ulaşan antikorlar doğum sonrasında koruma sağlar. Ayrıca BCV immünglobulini de virüse maruz kalmış sığırların pasif bağışıklanması için kullanılabilir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
13
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 3
  • Bilim Budur! 3
  • Tebrikler! 0
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 11/10/2024 04:42:54 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/15094

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Teşhis
Deizm
Coğrafya
Gazetecilik
Canlı Cansız
Doğal
Ağız Sağlığı
Çalışma
Sinir Hücresi
Doktor
Venüs
Temel
Kurbağa
Kedi
Video
Jinekoloji
Genom
Santigrat Derece
Tekillik
Mantık Hatası
Sinir Sistemi
Asteroid
Hayatta Kalma
Bakteri
İnsan Türü
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
I. Ay, et al. Sığır Enterik Koronavirüsü Hastalığı Nedir? Sığırları Nasıl Etkiler?. (22 Temmuz 2023). Alındığı Tarih: 11 Ekim 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/15094
Ay, I., Alparslan, E. (2023, July 22). Sığır Enterik Koronavirüsü Hastalığı Nedir? Sığırları Nasıl Etkiler?. Evrim Ağacı. Retrieved October 11, 2024. from https://evrimagaci.org/s/15094
I. Ay, et al. “Sığır Enterik Koronavirüsü Hastalığı Nedir? Sığırları Nasıl Etkiler?.” Edited by Eda Alparslan. Evrim Ağacı, 22 Jul. 2023, https://evrimagaci.org/s/15094.
Ay, Ilgaz. Alparslan, Eda. “Sığır Enterik Koronavirüsü Hastalığı Nedir? Sığırları Nasıl Etkiler?.” Edited by Eda Alparslan. Evrim Ağacı, July 22, 2023. https://evrimagaci.org/s/15094.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close