"Sevgi Dili" Diye Bir Şey Var mı? Sevgi Dili Teorisi, Bilimsel Olarak Geçerli mi?

Baptist bir papaz olan ve kendini evlilik danışmanı olarak tanımlayan Gary Chapman tarafından oluşturulan "sevgi dili" kavramı, ilk olarak yazarın Beş Sevgi Dili (İng: "The 5 Love Languages") isimli kitabında tanıtılmıştı. Chapman'a göre beş sevgi dili şunlardı:

• Onaylayıcı cümleler,
• Kaliteli zaman geçirme,
• Hediye alma,
• Hizmet davranışları,
• Fiziksel dokunuş.

Chapman, her insanın partneri ile tek bir birincil dilde konuştuğunu savunmaktadır. Bu, sevgiyi ifade ettikleri ve sevilmeyi en çok arzuladıkları ana yolu yansıtmaktadır. Bu kavram ise son zamanlarda sosyal medyada oldukça yaygın hâle geldi ve insanlar partnerleriyle olan ilişkilerini iyileştirmek için yöntemi kullanmaya çalıştı. Ancak uzmanlar, sevgi dillerinin partnerler arasındaki iletişimi geliştirdiğine dair tutarlı kanıtlar olmadığını ve bu kavramların sevgiyi ifade etme biçimlerini tam olarak yansıtmayabileceğini belirtiyor.

Current Directions in Psychological Science dergisinde yayınlanan bir makalede, araştırmacılar sevgi dili "teorisinin" zayıflıklarını özetliyor ve bu kavrama bilimsel bir alternatif sunuyor.^[1] Toronto Üniversitesi'nde psikoloji alanında doktora öğrencisi olan Gideon Park şöyle anlatıyor:

Eleştirimiz sevgi dili sisteminin modasının geçtiğini göstermiyor, daha ziyade bilimsel temelden yoksun olduğunu vurguluyor. Makalemiz, insanları keyfi bir şekilde kategorilere koyamayacağınızı gösteriyor.

Sevgi dillerinin bilimsel olarak geçerli olup olmadığını görmek için araştırmacılar mevcut araştırmaları değerlendirdi ve Chapman'ın kitabının son baskısında sunduğu üç ana varsayımı sorguladı. Chapman'ın varsayımları şunlardı:

• Her insanın birincil bir sevgi dili vardır.
• Beş farklı sevgi dili vardır.
• Aynı sevgi dilini konuşmak daha kaliteli bir ilişki sağlar.

Bu varsayımlardaki bir sorun insanların tüm sevgi dillerde sevilmekten hoşlanıyor olmasıdır. Çiftlerle yapılan anket çalışmalarında, insanlar birincil bir sevgi dili seçmek yerine beş dilin de sevgiyi ifade etmek için anlamlı olduğunu belirtmiştir.^[2] Tercih edilen diller bağlama göre değişebilir. Örneğin, kaliteli zaman geçirmek günlük yaşamda sevgiyi ifade etmenin bir yolu olabilir, ancak hediye almak Sevgililer Günü veya yıldönümü gibi özel bir günde tercih daha çok tercih edilebilir. Park, şöyle anlatıyor:

Her bir dilin değerini bağımsız olarak değerlendirmelerini istediklerinde insanlar hepsini yüksek oranda değerlendirme eğiliminde oluyorlar. Dolayısıyla, gerçek hayatta özel günde tercih edilen bir dil olmadığında insanlar sevgiyi ifade etmenin beş yolunu da önemli olarak görüyorlar.

Chapman sevgi dillerinin her birini farklı ve ayrı yapılar olarak öne sürse de araştırmalar ve anketler insanların sevgiyi ifade etme biçimlerinin bundan daha bütünleşik ve karmaşık olduğunu göstermektedir.

Sevgiyi ifade etmenin beş yolunun gerçekten de var olduğunu gösteren araştırmalar olsa da bu araştırmalar Chapman'ın sevgiyi beş yolla sınırlamasının ve yeni arkadaşlar edinme gibi davranışları küçümsemesinin yanlış olduğunu savunmaktadır.^{[3], [4]} İnsanların bu tür bir ilişki dışında da bireysel ihtiyaçları olduğundan yeni arkadaşlıklar için onlara alan tanımak oldukça önemlidir.

Birincil sevgi dillerinin aynı olduğunu belirten çiftler üzerinde yapılan çalışmalarda çiftlere partnerlerinden duydukları memnuniyet düzeyleri sorulmuş ve bunun önemli bir rol oynamadığı görülmüştür.^[2] Başka bir çalışmada partnerin tercih edeceği sevgi dili ile yapıldığında ilişkinin kalitenin artacağı bildirilse de araştırmacılar, herhangi bir sevgi dilini kullanması halinde de aynı türden bir memnuniyetin ortaya çıkabileceğini savunuyor.^[5]

Park, Chapman'ın "teorisindeki" temel varsayımların zayıf olduğunu ve okurken dikkatli davranılması gerektiğini belirtiyor ancak ilişkideki ihtiyaçlara yönelik farkındalık yaratmasını önemli bulduğunu da ekliyor.

Araştırmacılar, sevginin ve ilişkinin "dengeli beslenme" olarak görülmesini öneriyor. Tıpkı gelişmek için sadece karbonhidratın yanında protein, yağ ve vitaminlere de ihtiyacınız olması gibi tek "sevgi diline" saplanıp kalmak yerine ilişkideki tarafların ihtiyaçlarına uygun şekillerde sevginizi gösterebilirsiniz. Park şöyle anlatıyor:

İnsanlar genellikle kendilerini ve başkalarını keyfi kategorilere koymayı sever. Bu, onların sezgisel yöntemlere ve arketiplere güvenmelerine olanak tanıyarak kendilerini ve dünyayı anlamalarını kolaylaştırır. Ancak insanların ve ilişkilerin sabit varlıklar olmadığını, yeni yaşam koşullarıyla karşılaştıkça zaman içinde değiştiklerini fark etmemiz gerekiyor.