Araba Yerine Bisiklet Kullananlara Para Ödeyen Şehirler!

Her sene ortalama bir arabanın yaklaşık 4.7 ton karbon dioksit yaymasıyla ve şu an dünyanın yollarında 1.2 milyardan fazla aracın bulunmasıyla birlikte, Dünya'nın atmosferine sürdürülemez seviyelerde sera gazı yükleyen çok fazla arabamızın bulunduğunu söyleyebiliriz.

Fakat arabalar, bizim için on yıllardır bir lüks olmuştur ve sürücüsüz arabalar gibi daha güvenli, daha çevre dostu seçeneklere karşılık olarak bile, pek çok insan için vazgeçmek kolay olmayacaktır. Bu yüzden dünya genelindeki hükümetler, bir lüksü çok daha iyisiyle değiştirmenin yollarını arıyorlar: parayla. 

İtalya'nın en kalabalık ikinci şehri Milan'ın, geçen Aralık ayında tam 30 gün boyunca sağlıksız seviyelerde dumanlı sise maruz kalmasından sonra, hükümet, şehir merkezinde geçici olarak arabaları yasakladı ve toplu taşıma ücretlerinde indirim yaparak halkı kendi kişisel araçlarını terk etmeye teşvik etti.

İki ay önce Norveç, başkent merkezinde kalıcı olarak arabaları yasakladığını ilan etti. Paris ise, vatandaşlarını "gürültü, kirlilik ve stres"ten uzak tutmak amacıyla şehir iş merkezindeki arabaları 24 saat için yasakladı.

Fakat Milan'da bulunan yetkililer, uzun vadede dayanacak bir çözüm bulmak amacıyla daha büyük teşvikler gerektiğini kabul ettiler ve arabalarından vazgeçerek bunun yerine bir bisiklete binmeyi seçen vatandaşlarına para ödemeyi planlıyorlar. Milan'ın meclis akışkanlık kurul üyesi Pierfrancesco Maran, basına şöyle konuştu: 

Kamuoyunun dikkatini, bisiklet ile gitmenin kendileri ve şehir için daha sağlıklı olduğu gerçeğine çekmek istiyoruz.

Bunun tam olarak ne kadar işe yarayacağı henüz belli değil, fakat hükümet, bisiklet sürenler için bir "ters yol ücreti" sistemi belirleyebilir veya bisiklet sürenlerin kaç kilometre sürdüğüne dayalı olarak onlara düzenli bir şekilde geri ödeme yapılabilir.

Fast Company'den Adele Peters'ın açıkladığına göre, Milan yetkilileri şu anda, 2014 yılında yürütülmüş ve bisiklet sürücülerine geri ödeme yapmış olan bir Fransız deneyine ve bisiklet sürenlere bir mil (1.6 km) başına vergisiz 30 sent ödeyen Belçika, Hollanda ve İngiltere'deki programlara bakıyorlar. The Guardian gazetesinde ise şöyle yazıyor: 

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor. Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak... Daha fazla göster

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

2014'te denemesi yapılmış olan Fransız sisteminde, çalışanlara işe pedal çevirdikleri kilometre başına 25 sent ödenmişti. Şu anda ise aynı ilkeye dayalı olan ve 50 kişinin katıldığı söylenen bir deney, küçük bir Tuscan şehri olan Massarosa'da yapılıyor. Milan'daki rakamların muhtemelen önemli ölçüde yüksek olmasıyla, Maran'ın bürosu, işe bisikletle giden insanları takip etmek için bir uygulama kullanmayı önerdi.

Her tarafta pek çok kazananın olmasıyla birlikte bu plan kulağa harika gelse de, bunu yapmak o kadar kolay olmayabilir. Fast Company şöyle söylüyor: 

Fransız deneyinde, deneye katılan 8.000'den fazla çalışandan aslında sadece yaklaşık 400 kişi bisiklet binmeye geçti. Avrupa'daki en kötü trafiklerden birine sahip olan Milan, arabalara bağımlı olmuş bir şehir.

Ödemeli sürüş tasarısının uygulanabilir çözümlerine dair Maran ve bürosuna tavsiye vermesi istenen Milan Politeknik Üniversitesi'nin akış müdürü Eleonora Perotto, The Guardian gazetesine paranın (özellikle önceki programlarda sunulmuş olan çok küçük miktarların) yeterli olmadığını söyledi. Planın çalışması için, şehirlerin aynı zamanda bisiklet sürmeyi daha kolay, daha güvenli ve daha uygun yapması gerekiyor. Virginia Tech Üniversite'nde şehir ve bölge planlama yardımcı profesörü olan Ralph Buehler de bunu kabul ediyor: 

Deneyimlerin gösterdiğine göre, araba sürmeyi insanlar için daha zor hale getirebilirsiniz, fakat başka seçeneklere sahip olursanız bu politik olarak daha kolay olur: Bisiklet için iyi teşvikler, iyi toplu taşıma ve yürüme kolaylığı gibi...

Milan, işleri değiştirmeyi istemek konusunda ciddi olduğunu gösteriyor ve geçen birkaç yıl boyunca yüzde 50 daha fazla bisiklet hattı ekledi ve bisiklet paylaşım istasyonlarının miktarını iki katına çıkardı (Pekin de kendi kirliliğiyle mücadele etmek için bunun üzerinde çalışıyor). 

Milan ayrıca dört yıl önce bir yoğunluk ücreti başlattı ve o zamandan beri toplu taşımayı kullanan insan sayısında yüzde 20 artış görüldü. 

Norveç'in atanmış bisiklet otoyolları inşa etmek için geçenlerde 1 milyar dolar vaadetmesiyle ve Danimarka'nın bisiklet ile otobüslere öncelik veren trafik ışıkları kurmasıyla, kişisel araba sahipliği için tehlike işaretleri görünüyor. Bizler yeterince eğlendik, fakat artık yeter. Şimdi dünya genelindeki hükümetlerin, bizi bu çok kötü alışkanlıktan soğutmak için en iyi yolu bulmaları gerekiyor.