Nobel Ödülü'nü Havaalanı Güvenliğinden Geçirmeye Çalışmak...

2014 Ekim ayında Kimya, Fizik ve Fizyoloji/Tıp Nobel Ödüllerine layık görülen 9 bilim insanı ilan edildi. Eric Betzig, Stefan W. Hell ve William E. Moerne, mikroskopi alanında yaptıkları geliştirmelerle Nobel Kimya Ödülü'ne; Isamu Akasaki, Hiroshi Amano ve Shuji Nakamura mavi renkte ışık saçan diyot (LED) keşifleriyle Fizik Nobel Fizik Ödülü'ne ve John O'Keefe, May-Britt Moser ve Edvard I. Moser ise beyindeki yön bulmayla ilgili (navigasyonel) hücrelerin keşfi nedeniyle Nobel Fizyoloji/Tıp Ödülü'ne layık görüldü. İsimleri, fizik alanında 196, kimya alanında 166, fizyoloji/tıp alanında 204 Nobel Ödüllü bilim insanı arasına dahil edildi.

Bu ödül, bu alanlarda alınabilecek en üst düzey ve prestijli ödül olarak kabul ediliyor. Bilim insanlarının yaşamları üzerinde de çok büyük etkisi var. Evrenimizin uzay-zaman düzleminin olması gerekenden daha hızlı genişlemesiyle ilişkilendirilen "karanlık enerji"nin keşfi üzerindeki çalışmalarıyla 2011 Nobel Fizik Ödülü'nün ortaklarından astrofizikçi Brian Schmidt, o günleri şöyle hatırlıyor:

Hayatınız 1 gecede değişiveriyor. Hani önceden verilen bir uyarı, bilgilendirme falan yok. Bir gün akşam yemeğinizi mutfağınızda pişirirken telefonunuz çalıveriyor ve karşıdaki ses 'Selam... Ha bu arada, Nobel Ödülü kazandınız.' deyiveriyor.

Schmidt, bu konudaki anılarını 2020 yılında Şili'de açılması planlanan Dev Magellan Teleskobu'nun (GMT) inşaatıyla ilgili New York'ta düzenlenen bir konferansta yaptığı konuşmada herkesle paylaştı. Bağlı olduğu enstitü, Avustralya Ulusal Üniversitesi, GMT konsortiyumunun bir üyesi. Diğer bilimsel hedeflerin yanısıra teleskop, uzak yıldızları ve galaksileri inceleyerek uzayın genişlemesini ve karanlık enerjinin doğasını anlamamızı sağlayacak. Karanlık enerjinin evrendeki toplam kütle ve enerjinin %70'ini oluşturduğu düşünülüyor.

Nobel Ödülü, Schmidt'in hayatında birçok diğer şeyle birlikte, şu ilginç konuyu da değiştirmiş: seyahat zorlukları! İşte Nobel Ödülü'nü bir uçağa binmek üzere havaalanına götürdüğünde yaşananlar...

Bir Nobel Ödülü Anısı

Başıma bu konuda gelen birkaç acayip şey var. Nobel Ödülü aldığınızda size verilen şeylerden birisi... Evet, Nobel Ödülü'nün kendisi! Bu ödül kocaman, kalın, yaklaşık Olimpiyat Madalyaları boyutlarında, 250 gram civarında ağırlığı olan, altından yapılmış bir ödül.

Bunu kazandığımda, Kuzey Dakota'daki Fargo kentinde bulunan büyükannem ödülümü görmek istedi. Onlara uğrayacaktım, bu sebeple ödülü de yanımda götürmeye karar verdim. Nobel Ödülü'nü taşımanın başınıza herhangi bir iş açamayacağını düşünebilirsiniz ki büyük oranda öyle de oldu. Ta ki Fargo'dan geri dönmeye çalışana kadar. Bir X-Işını cihazından geçiyordum. Çantamdaki bir şeyden ötürü kafalarının karıştığını görebiliyordum. Diz üstü bilgisayarımının çantasının içerisindeydi. Altından yapılmıştı, bu sebeple tüm X-Işınlarını emebiliyordu. Bu da, ekranda kapkara gözükmesine neden oluyordu. Ekranda hiç böylesine siyah bir şey görmemişlerdi! Aramızda geçen konuşma şöyle oldu:

- Efendim, çantanızda bir şey var.

- Evet, sanırım bu kutunun içerisinde, değil mi?

- O kutuda ne var?

- Kocaman bir altın madalya.

İçini açıp baktılar ve şöyle sordular:

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

- Bu hangi malzemeden yapılmış?

- Altından.

- Hmmm... Peki bunu size kim verdi?

- İsveç Kralı.

- İyi de neden?

- Çünkü evrenin genişleme oranının giderek arttığını keşfetmemize yardımcı oldum.

Artık bu noktada, espri anlayışlarını yitirmeye başlamışlardı. Onun bir Nobel Ödülü olduğunu görevlilere anlattım. Bunu öğrendikten sonra bana sordukları tek soru ise şuydu:

- Fargo'da bulunma sebebiniz neydi?