Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Nikel

Nikel Nedir? Özellikleri Nelerdir ve Nerelerde Kullanılır?

Nikel ThoughtCo
Nikel metal cevheri parçası
3 dakika
4,268
  • Periyodik Cetvel
Evrim Ağacı Akademi: Periyodik Cetvel ve Elementler Yazı Dizisi

Bu yazı, Periyodik Cetvel ve Elementler yazı dizisinin 28. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Hidrojen" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat

Özellikler

Atom numarası 28 olan nikel elementinin simgesi "Ni" dir. Nikel, periyodik tablonun onuncu sütunundaki ilk elementtir. Geçiş metali olarak sınıflandırılır. Nikel atomları 28 elektrona ve en bol izotopta 30 nötronlu 28 protona sahiptir. Oda sıcaklığında katı halde bulunur. Atom ağırlığı 58.6934'dir. Erime noktası 1728 K (1455°C veya 2651°F), kaynama noktası ise 3186 K (2913°C veya 5275°F) olarak ölçülmüştür. Yoğunluğu ise 8.912 gram/cm3 tür. Nikel, dövülebilir ve sünek olan sert, gümüşi beyaz bir metaldir. Metal yüksek bir cila alabilir ve havada kararmaya direnir. Nikel ferromanyetiktir ve adil bir ısı ve elektrik iletkenidir. Çoğu nikel bileşiği mavi veya yeşil renklidir. Nikel, bileşiklerinde −1, 0, +1, +2, +3 ve +4 oksidasyon durumları sergiler, ancak +2 durumu en yaygın olanıdır.[1]

Bulunma Sıklığı ve Üretimi

Nikel, Dünya'da en bol bulunan beşinci elementtir. Bu elementin dünyanın iç çekirdeğinde en çok bulunan ikinci element olduğuna inanılmaktadır. Nikel tipik olarak iki tür yatakta bulunur. Bunlar; yüzey nikel açısından zengin kayaçların yoğun ayrışmasının sonucu olan laterit yatakları ve magmatik sülfit yataklarıdır. 1848'de Norveç ilk büyük ölçekli nikel eritme tesisi kuruldu. Burada pirotin olarak bilinen bir tür nikel cevheri kullanmıştır. 1883'te, bugün dünyadaki nikelin yaklaşık %30'unun çıkarıldığı Kanada'daki Sudbury Havzasında büyük miktarda nikel yatakları keşfedildi. Bu büyük nikel yatağının eski bir meteor etkisinden kaynaklandığına inanılmaktadır. 1900'lerin başında Rusya ve Güney Afrika'da daha fazla nikel keşfedildi ve bu da nikelin endüstride güçlü bir yer almasına izin verdi.[2] Çin, dünyanın en büyük nikel üreticisidir. Nikel metali madeni Rusya, Avustralya, Yeni Kaledonya, Küba, Kanada ve Güney Afrika'da çıkarılmaktadır. Yıllık üretim 500.000 tonu aşmaktadır ve kolay işlenebilir rezervler en az 150 yıl dayanacaktır.

Uygulama ve Kullanım Alanları

Nikel çok sağlam ve korozyona dayanıklı bir malzeme olduğundan, madeni para yapımı için mükemmel bir metaldir. Metal nikeli içeren ilk madeni para, %12 nikel ve %88 bakırdan yapılmış bir Amerikan madeni para olan tek sentlikti. Son derece yüksek sıcaklıklara dayanma kabiliyeti nedeniyle nikel, süper alaşımları yapmak için tercih edilen metaldir. Nikel Enstitüsüne göre, nikelin yaklaşık %65'i paslanmaz çelik üretiminde, %20'si ise diğer çelik ve demir dışı alaşımların yapımında kullanılmaktadır. Kaplamada yaklaşık %9'u kullanılmakta ve %6'sı madeni para, pil ve elektronik gibi diğer uygulama türlerine gitmektedir.

Tarihi

Göktaşları hem demir hem de nikel içerir ve daha erken dönemlerde bunları üstün bir demir formu olarak kullanırlardı. Metal paslanmadığı için Peru yerlileri tarafından bir tür gümüş olarak görülüyordu. Pai-t'ung (beyaz bakır) adı verilen bir çinko-nikel alaşımı, MÖ 200 yıllarında Çin'de kullanılıyordu. Hatta bazıları Avrupa'ya ulaştı. 1751'de Stockholm'de çalışan Axel Fredrik Cronstedt ve Los Hälsingland İsveç'teki bir madenden gelen yeni bir minerali araştırdı. Bakır içerebileceğini düşündü, ancak çıkardığı şey, 1754'te duyurduğu ve nikel adını verdiği yeni bir metaldi. Birçok kimyager bunun bir kobalt, arsenik, demir ve bakır alaşımı olduğunu düşünüyordu. Torbern Bergman tarafından 1775 yılına kadar saf nikel üretildi ve bu onun temel doğasını doğruladı.[3]

Tüm Reklamları Kapat

Etimolojisi

Nikel elementinin adı "şeytanın bakırı" anlamına gelen Almanca "kupfernickel" kelimesinden alır. Alman madenciler nikel içeren cevheri "kupfernickel" olarak adlandırdılar; çünkü cevherin bakır içerdiğini düşünmelerine rağmen ondan herhangi bir bakır çıkaramadılar. Bu cevherle dertlerini şeytanın üstüne attıklarına inandılar.[4]

Önlem ve Güven

Nikel dumanları solunum yollarını tahriş ederler ve pnömoniye neden olabilir. Nikel ve bileşiklerine maruz kalma, hassas kişilerde "nikel kaşıntısı" olarak bilinen bir dermatitin gelişmesine neden olabilir. İlk belirti genellikle cilt döküntüsü oluşmadan 7 gün öncesine kadar ortaya çıkan kaşıntıdır. Hayvanlar için nikel, küçük miktarlarda temel bir gıda maddesidir. Ancak nikel yalnızca temel bir unsur olarak uygun değildir; maksimum tolere edilebilir miktarlar aşıldığında da tehlikeli olabilir. Bu, esas olarak rafinerilerin yakınında yaşayanlar olmak üzere, hayvanların vücutlarındaki farklı yerlerde çeşitli kanser türlerine neden olabilir. Nikel, enerji santralleri ve çöp yakma fırınları tarafından havaya salınır. Daha sonra yağmur damlalarıyla tepkilerden sonra yere yerleşecek veya düşecektir. Havanın nikel gazından ayrışması genellikle uzun zaman alır.

İlginç Bilgiler ve Diğer

Süpernova 2007bi'nin patlaması, güneşimizden üç kat daha büyük bir nikel kütlesi yarattı ve bu da genişleyen gazların aylarca çok parlak bir şekilde parlamasına neden oldu. Cama nikel eklenmesi ona yeşil bir renk verir. Nikel-titanyum alaşımı nitinol, şeklini hatırlama yeteneğine sahiptir. Şeklini değiştirdikten sonra (bükerek) ısıtıldığında orijinal şekline dönecektir.

Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
Evrim Ağacı Akademi: Periyodik Cetvel ve Elementler Yazı Dizisi

Bu yazı, Periyodik Cetvel ve Elementler yazı dizisinin 28. yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Hidrojen" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.

EA Akademi Hakkında Bilgi Al
16
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 4
  • Bilim Budur! 2
  • Muhteşem! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • İnanılmaz 1
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Merak Uyandırıcı! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 30/05/2023 14:29:32 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/9873

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
İnsan Türü
Biyokimya
Cinsiyet
Yumurtalık
Viral Enfeksiyon
Araç
Mikoloji
Büyük Patlama
Veri Bilimi
Yavru
Video
Eğitim
Damar
Obezite
Savaş
Felsefe
Arkeoloji
Entropi
Gıda
Kişilik
Koaservat
Doktor
Film
Moleküler Biyoloji
Evrenin Genişlemesi
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Umut: Her Şey Çok Güzel Olacak mı?
Umut: Her Şey Çok Güzel Olacak mı?
Araba Tekerleği Yuvarlak Olmak Zorunda mı? Üçgen Tekerlek Mümkün mü?
Araba Tekerleği Yuvarlak Olmak Zorunda mı? Üçgen Tekerlek Mümkün mü?
Bazen Kalbinize Bıçak Saplanmış Gibi Bir Ağrı Hissediyor musunuz?
Bazen Kalbinize Bıçak Saplanmış Gibi Bir Ağrı Hissediyor musunuz?
Bir Diyetin Zırva Olup Olmadığını Nasıl Anlarız?
Bir Diyetin Zırva Olup Olmadığını Nasıl Anlarız?
Yazın Cereyanda (Soğuk Hava Akıntısında) Kalmak Sizi Hasta Eder mi?
Yazın Cereyanda (Soğuk Hava Akıntısında) Kalmak Sizi Hasta Eder mi?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
C. Yazıcı, et al. Nikel. (7 Şubat 2021). Alındığı Tarih: 30 Mayıs 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/9873
Yazıcı, C., Bakırcı, Ç. M. (2021, February 07). Nikel. Evrim Ağacı. Retrieved May 30, 2023. from https://evrimagaci.org/s/9873
C. Yazıcı, et al. “Nikel.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 07 Feb. 2021, https://evrimagaci.org/s/9873.
Yazıcı, Cansu. Bakırcı, Çağrı Mert. “Nikel.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, February 07, 2021. https://evrimagaci.org/s/9873.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close