Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Lucid Dreaming Yoluyla Uyuyan Kişilerle İletişim Kurulabilir mi?

Lucid Dreaming Yoluyla Uyuyan Kişilerle İletişim Kurulabilir mi? Freepik
7 dakika
856
  • Sinirbilim (Nörobiyoloji)
Tüm Reklamları Kapat

Uyku sırasında konuşma, yeme, gezme ve daha birçok beklenmedik bilinçdışı aktivite yaşanabilir. Bu durumlar çeşitli hastalıklara bağlı oluşabildiği gibi kendiliğinden de ortaya çıkabilir. Peki uyku sırasında meydana gelen bu aktivitelere bilinçli bir şekilde iletişim kurma da eklense nasıl olurdu? Yapılan çalışmalar, kişilerin lucid dream (veya "berrak rüya") içerisindeyken komutlar alabileceğini göstermişti. 2021 yılında Current Biology dergisinde yayımlanan bir çalışma ise mevcut bilgilere farklı bir boyut kazandırdı. Çalışma sonuçlarına göre berrak rüyalar sırasında çift yönlü iletişim kurmak mümkün!

Lucid Dream Nedir?

Lucid Dream (Tr: "berrak rüya", "kontrollü rüya" veya "bilinçli rüya") tanımı, kişinin rüya gördüğünün farkında olduğu rüyaları tanımlamak için kullanılır. Kişiler, berrak rüyalar esnasında uyku halinde ve rüya görmektedir; ancak rüya görüldüğüne dair bir içgörü kazanırlar. Kazanılan içgörü, yalnızca rüya farkındalığından ibaret değildir; kişiler, rüyadaki eylemlerini ve rüyanın gidişatını kontrol edebilir hale gelir.

Tüm Reklamları Kapat

Freepik

Berrak rüyalar, objektif ölçümlerin yapılamaması sebebiyle uzun süreler boyunca şüpheyle yaklaşılmış bir konuydu. Ancak bu durum, 1970'lerin sonlarından itibaren değişmeye başlamıştır. Daha önceki çalışmalarda, kişi rüya içerisinde ne tarafa doğru bakıyorsa gözlerinin de o tarafa hareket edebileceği gösterilmiştir. Bu durum berrak rüyaların ortaya çıkartılabilmesi için yol gösterici olmuştur. Kişilerin uyumadan önce kararlaştırılan göz hareketlerini uyku sırasında aldığı bir komutla yapabildiğinin gösterilmesi ise berrak rüyaların varlığını somut şekilde ortaya koymuştur.

Berrak rüyaların REM (İng: "Rapid Eye Movement") uykusu sırasında meydana geldiği gösterilmiş ve bu göz hareketi tekniğiyle berrak rüya görülen ve görülmeyen REM uykuları da ayırt edilebilir hale gelmiştir. Hatta berrak rüyaların ne zaman başladığı ve bittiği de bu yöntemle anlaşılabilir. Bu gelişmeler ile berrak rüyalar, uyku ve bilinç çalışmaları için son derece yararlı bir kavram haline gelmiştir.

Tüm Reklamları Kapat

Daha önce yapılan çalışmalar, katılımcıların uykudayken dışarıdan gelen işaretleri alabildiklerini ve komutlara önceden kararlaştırılan şekilde karşılık verebildiklerini gösterse de uyuyan kişinin de iletişime dahil olabileceği bu çalışmaya dek gösterilmemişti. 2021 yılında Current Biology dergisinde yayımlanan çalışma ise bu konuda yapılmış çalışmalara farklı bir boyut kazandırdı. Dünyanın farklı yerlerinde (ABD, Almanya, Fransa, Hollanda) eş zamanlı yürütülen çok merkezli çalışmanın sonuçları, uyku sırasında çift yönlü iletişim kurulabileceğini gösteriyordu.

Çalışma Sonuçları

Toplam 36 katılımcıyla yapılan 57 seansta, katılımcılar REM uykusundayken iki yönlü iletişim denendi. Bu denemelerin %26'sında katılımcılar berrak rüyada olduklarını belirten işareti (sol-sağ göz hareketlerini içeren bir oküler tepki) verdi ve berrak rüyaların %47'sinde katılımcılar kendilerine yöneltilen soruların en az bir tanesini doğru yanıtladı.

Katılanların iletişim esnasında uykuda olduğu polisomnografi kullanılarak doğrulandı. Katılımcılarla iletişime geçebilmek için geçmişteki çalışmalara benzer şekilde duyusal uyarılar kullanıldı ve katılımcılara önceden ne sorulacağı söylenmedi. İletişim esnasında yaşadıkları deneyimleri detaylandırabilmek adına, başarılı iletişim kurulduğu anlaşılır anlaşılmaz katılımcılar uyandırıldı.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Katılımcıların bir kısmının kurulan iletişimi hatırlamadığı veya yanlış şekillerde anımsayabildiği belirtilse de genel olarak katılımcılar uyandırıldıklarında, uyku esnasında kendilerine yöneltilen soruları algıladıklarını ve bu sırada rüya görmekte olduklarını belirttiler. Hatta bazı katılımcılar kendilerine yöneltilen işaret ve soruları sanki rüyanın dışından geliyormuş gibi veya rüyada bulunan araçlar aracılığıyla rüyanın üzerine işlenmişçesine algıladıklarını söyledi.

Çalışmadan Kesitler

Daha önce yalnızca iki kez berrak rüya gördüğünü belirten 19 yaşındaki Amerikalı bir katılımcıya REM uykusuna girmek üzereyken sesli uyaranlar iletildi ve katılımcıdan oküler işaretler alındıktan sonra berrak rüyada olduğu anlaşıldı. Katılımcıya sözlü olarak basit bir matematik problemi (Bu örnekte 8 - 6 = ?) iletildi. Katılımcı, 3 saniye içerisinde iki kere sol-sağ göz hareketi yaparak araştırmacılara doğru yanıtı iletmeyi başardı. Soru kontrol amacıyla yeniden sorulduğunda bir kez daha doğru yanıt alındı.

Uyandırıldıktan sonra katılımcı, rüyasında gece vakti bir park yerindeyken bir anda gündüz olduğunu ve hemen akabinde kendisini sevdiği bir video oyununda bulduğunu aktardı. Bunun bir rüya olduğunun farkında olduğunu ancak kaslarını kontrol edemediğini belirten katılımcı; kendisine yöneltilen "Matematik problemi sorulduğunu duydunuz mu?" sorusuna 3 kez soru sorulduğunu ancak ilk ikisinin ne olduğunu anımsayamadığını, yalnızca son sorunun "Sekiz eksi altı" olduğunu hatırladığı cevabını verdi.

Berrak rüyalar konusunda deneyimli 35 yaşındaki Alman bir katılımcıya ise yanıp sönen kırmızı ve yeşil LED ışıklar yardımıyla, Mors alfabesi kullanılarak bir matematik sorusu iletildi. Bu katılımcı da önceki gibi doğru cevap verdi.

Uyandırıldıktan sonra rüyasında muayene odası benzeri bir ortamda olduğunu anlatan katılımcı odadaki ışıkların titremeye başladığını belirtti. Işıklar aracılığıyla bir sinyal gönderildiğini anladığını (4 + 0 olarak algılamış) ve göz işaretleriyle 4 cevabını bildirdiğini anımsıyordu. Sonrasında parlayabilecek bir alet aradığını, içerisinde su olan bir kâse bulduğunu ve su üzerinden sinyaller görmeye başladığını aktaran katılımcı, bu kez verilen işaretleri tanımlayamadığını ve o esnada kâseyi düşürüp kırdığını belirtti. Parlayabilecek başka nesneler ararken odadan dışarı çıkıp bulutlara baktığını, hava aydınlığında ve bulutlarda çeşitli farklılıklar gözlemlediğini ancak yine de sinyalleri tanımlayamadığını da ekledi. Tanımlayamadığı bu işaretler için "Çözülemeyecek kadar hızlıydı ama bunların matematik problemleri olduğunu biliyordum." aktarımında bulundu.

Tüm Reklamları Kapat

Çalışmayı temsil eden görsel.
Çalışmayı temsil eden görsel.
Science Direct

20 yaşındaki Fransız, Narkolepsi hastası ve berrak rüyalar konusunda oldukça deneyimli olan katılımcı; narkolepsi hastalığı nedeniyle daldığı 20 dakikalık bir gündüz uykusunu takiben 1 dakika sonra REM uykusuna girdi. 5 dakika sonra ise berrak rüya sinyalini verdi. Evet-hayır soruları yöneltilen katılımcı, yüz kasları aracılığıyla toplam 5 soruya 2 doğru yanıt verdi. Verdiği yanıtlardan ikisi belirsiz olarak nitelenirken bir yanıtta yüz kaslarındaki EMG aktivitesi anlamsız olarak değerlendirildi.

Katılımcı uyandırıldıktan sonra soruları duyduğu esnada bir partide olduğunu belirtti. Soran kişiyi bir tanrıymış gibi algıladığını belirten katılımcı, soruların bazılarını hatırlamayı başarmış ve kendisine yöneltilen "İspanyolca konuşabiliyor musun?" sorusuna cevap verirken de akıcı bir İspanyolcası olmadığını düşünerek tereddüt ettikten sonra "Hayır" demeye karar verdiğini ve partiye döndüğünü belirtti.

Sonuç

Berrak rüyalar yalnızca nörobilim alanında değil; felsefe, spor, sanat gibi birçok alanda ilgi uyandırabilecek ve deneyimleyenler için ilham kaynağı olabilecek kadar geniş etki alanına sahiptir. Ancak bu zamana kadar yapılan çalışmalar hep aynı probleme dikkat çekmiştir. Bu problem berrak rüyaların nörobiyolojisinin henüz tam olarak aydınlatılamamasıdır.

Berrak rüyaların başlatılması, sürdürülmesi veya rüyada olan kişilerle kurulacak iletişim yöntemleriyle ilgili daha fazla çalışmaya ihtiyaç vardır. Berrak rüyaların hangi yöntem veya yöntemlerle tetiklenebileceği ve doğrulama ölçümlerinin hangi tetkiklerle daha etkin şekilde yapılabileceği gibi sorular yanıtlanmayı beklemektedir.

Tüm Reklamları Kapat

Yukarıda başarılı örneklerinden bahsettiğimiz ve kullandığı yöntemler ile birçok zorluğu aşmayı başarabilmiş çalışma için de benzer kaygılardan bahsedilmiştir. Bazı katılımcıların berrak rüyadayken onlara yöneltilen soruları uyandıktan sonra tamamen farklı hatırladığı, bazılarının da tutulan iletişim kayıtlarıyla uyuşmayacak deneyimler aktardığı belirtilmiştir. Bu farklılıklar rüya aktarımlarına güvenerek yapılacak çalışmalar için büyük bir zorluk anlamına gelebilir.

Henüz tüm detaylarıyla aydınlatılamamış olsa da berrak rüyaların varlıkları somut delilleriyle önümüzde duruyor. Göz hareketleri yöntemi, uyuyan ve uyanık dünyalar arasında oldukça başarılı bir çift yönlü iletişim kapısını aralamış gibi görünüyor. Gelecekte berrak rüya gören kişilerin rüyalardan etkin şekilde nasıl faydalanabileceği üzerine yapılacak çalışma sayısı arttıkça, berrak rüyaların hangi amaçlar doğrultusunda nasıl kullanılabileceğine yönelik yanıtlar da giderek çeşitlenebilir.

Kim bilir, belki de sanatçılar için esin kaynağı bulma derdi bitmiştir veya kabuslar esnasında doğrudan bir psikoterapötik müdahale gibi yöntemler sanıldığı kadar zor olmayabilir.

Alıntı Yap
Okundu Olarak İşaretle
19
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • İnanılmaz 2
  • Muhteşem! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 1
  • Umut Verici! 1
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Tebrikler! 0
  • Bilim Budur! 0
  • Güldürdü 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 02/06/2023 05:26:30 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/14653

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Elektron
İngiltere
Köpekgil
Nükleotit
Deizm
Cinsel Yönelim
Hastalık Kontrolü
Küçük
Dişler
Taksonomi
Kütleçekimi
Mutasyon
Göğüs
İnternet
Yeni Koronavirüs
Eğitim
Toplum
Çiçek
Çağ
Safsata
İletişim
Araştırma
Eşey
İspat
Çin
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Zamanın İleri Aktığını Nereden Biliyoruz?
Zamanın İleri Aktığını Nereden Biliyoruz?
Karadelikler Hakkında YANLIŞ Bildiğiniz Her Şey! | Prof. Dr. Bayram Tekin (ODTÜ) (KISIM 1)
Karadelikler Hakkında YANLIŞ Bildiğiniz Her Şey! | Prof. Dr. Bayram Tekin (ODTÜ) (KISIM 1)
İki Burun Hissi: Burnunuza Dokunarak
İki Burun Hissi: Burnunuza Dokunarak "İllüzyon" Yaratın!
Türkiye Gerçekte Ne Kadar Büyük?
Türkiye Gerçekte Ne Kadar Büyük?
Sivilce Patlatmak Zararlı mı?
Sivilce Patlatmak Zararlı mı?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Alıntı Yap
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
A. U. Avcı, et al. Lucid Dreaming Yoluyla Uyuyan Kişilerle İletişim Kurulabilir mi?. (24 Mayıs 2023). Alındığı Tarih: 2 Haziran 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/14653
Avcı, A. U., Alparslan, E. (2023, May 24). Lucid Dreaming Yoluyla Uyuyan Kişilerle İletişim Kurulabilir mi?. Evrim Ağacı. Retrieved June 02, 2023. from https://evrimagaci.org/s/14653
A. U. Avcı, et al. “Lucid Dreaming Yoluyla Uyuyan Kişilerle İletişim Kurulabilir mi?.” Edited by Eda Alparslan. Evrim Ağacı, 24 May. 2023, https://evrimagaci.org/s/14653.
Avcı, Ahmet Uğur. Alparslan, Eda. “Lucid Dreaming Yoluyla Uyuyan Kişilerle İletişim Kurulabilir mi?.” Edited by Eda Alparslan. Evrim Ağacı, May 24, 2023. https://evrimagaci.org/s/14653.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Önizleme
Görseli Kaydet
Sıfırla
Vazgeç
Ara

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close