Loş Işıkta Kitap Okumak Gözleri Bozar Mı?

İddia

Kitap okurken ışığı aç, gözlerin bozulur!

Gerçek mi?

Karışık

Gerçek Taraflar

Karanlık ışıkta kitap okumak göz kaslarınızı yorar ve çok erken yaşlarda göz yorgunluğu bazı göz kusurlarının gelişmesine katkı sağlayabilir.

Sahte Taraflar

Yapılan araştırmaların neredeyse hiçbiri, kitap okurken ortamda bulunan ışık ile herhangi bir göz kusuru (miyop, astigmat, hipetmetropi, vb.) arasında güçlü bir bilimsel bağlantı ortaya koyamamıştır. Özellikle yetişkinlerde göz yorgunluğunun göz bozulması ile ilişkisi tespit edilememiştir.

İddianın Kökeni

Bu iddianın olası yayılma sebebi, az ışık alan ortamda çalışan gözlerin uyaranlardan yeterli bilgi alamıyor olmasıdır. Bu nedenle gözler odaklanmak için daha çok çalışacak, buna bağlı olarak da göz kaslarında gerinim birikecektir. Kimi zaman bu tür ortamlarda gözlerin daha az kırpılması sonucu kuruma da gerçekleşebilir ki bu kuruma, kimi durumda baş ağrısı, mide bulantısı, göz yorulması gibi yan etkilerle birlikte görülebilir. Ne var ki bu etkilerin tek hiçbiri kalıcı göz kusurları veya halihazırda var olan göz kusurlarının ilerlemesi ile ilişkili değildir.

Bilgiler

Yakın-görüşlülük, uzağı-görememek ya da daha yaygın olarak miyop ismiyle bilinen göz kusuru, bir otobüsün üzerinde yazan yazılar gibi uzaktaki cisimleri bulanık gören; ancak bir restoran menüsündeki yazıları rahatlıkla okuyabilen insanlarda bulunan kusurdur. Nedeni, mercek tarafından kırılarak normalde retina üzerine düşürülmesi gereken görüntünün, retinanın ön tarafına düşüyor olmasıdır.

Miyopun tam tersi olan hipermetropide (uzak-görüşlülük veya yakınını-görememek) ise ışık, mercek tarafından yine hatalı kırılarak bu defa retinanın arkasına düşürülür. Bu nedenle hasta, yakın cisimleri görmekte zorlanırken, uzak cisimleri kolaylıkla görebilir. İki kusur da gözün yapısından kaynaklanır ve çoğu zaman dış faktörlerden etkilenmez. Basitçe, gözlük veya kontakt lens kullanarak ışık tam retina üzerine düşecek şekilde kırılır ve görme problemi ortadan kaldırılır.

Loş ışıkta kitap okurken gözlerinizin yorulmasıyla, yaptığınız hassas bir işe (dikiş dikmek, ipi iğneden geçirmek, vb.) aşırı odaklandığınızda gözlerinizin yorulması aynıdır. Göz bebekleriniz ve göz merceğiniz etrafındaki kaslar odaklanmayı sağlamak için zorlu koşullarda ekstradan çalışarak diğer tüm kaslar gibi yorulurlar. Bu da baş ağrıları gibi daha önceden saydığımız yan etkilere neden olsa da, göz merceğinizin veya göz şeklinizin bozulması, dolayısıyla da herhangi bir göz kusuruyla sonuçlanamaz.

Olası Bağlantılar

Bazı güncel araştırmalar, gözlerin yorulma miktarı ile göz kusurları arasında zayıf bağlantılar tespit etmiştir. Ancak bu bağlantıların hiçbiri, genetik ve doğuştan gelen faktörlere kıyasla dikkate değer öneme sahip değildir.

Konuyla ilgili bir sorun, miyop ya da hipermetropi gibi göz kusurlarının nedenlerinin tam olarak bilinemiyor olmasıdır. Ancak eldeki veriler, bu kusurların genetik faktörlerden çok güçlü bir şekilde etkilendiğini göstermektedir. Örneğin İngiltere'de ikizler üzerinde yapılan bir araştırmada göz bozukluklarının %86 gibi ezici bir oranı sadece genetik faktörlerden kaynaklanmaktadır. Bir başka araştırma, ebeveynlerinin ikisinde de miyop olan çocuklarda miyopinin gelişme olasılığının %40; her iki ebeveyni de sağlıklı olan çocuklardaysa aynı riskin sadece %10 olduğunu göstermektedir. 2011 yılında yapılan bir araştırma, göz kusurlarının oluşumuna etki eden genetik-harici faktörlerden en önemlilerinin yavruların doğumdaki kilosu ve hamilelikte annenin sigara içmesi olduğunu göstermiştir. Aynı araştırmada göz yorulmasının söz konusu hastalıklar üzerindeki etkisinin önemsenmeyecek kadar az olduğu doğrulanmıştır. Bir başka araştırmada ise göz yorulmasının halihazırda herhangi bir göz kusuru geliştirme riski taşıyan yetişkinlerde bu belirtilerin daha erken başlamasına neden olduğu, ancak sıfırdan hastalığın gelişimine dikkate değer bir etkisi olmadığı gösterilmiştir.

Evrim Ağacı Önerisi

Kitap okumak çok önemli bir uğraş olduğu için ve Evrim Ağacı olarak okurlarımızın maksimum kitap okuyabilme yüzdelerine erişebilmeleri için, gözlerindeki yorulmanın en aza indirilmesinde fayda görüyoruz. Bu yüzden, her ne kadar göz kusurlarına sebep olmuyor olsa da, kitap okuduğunuz ortamda bol miktarda ışık olmasına özen göstermenizi tavsiye ediyoruz. Böylece yorulmadan kitap okuyabildiğiniz süreyi mümkün olan en üst düzeye çekmiş olabilirsiniz. Ancak eğer ki kitap okuyabileceğiniz tek zaman, ışığın loş olması gerektiği bir zamansa, korkusuzca kitabınızı okuyabilirsiniz. Size zarar verebilecek bir durum söz konusu değildir.