Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Kopenhag Yorumu Nedir? Kuantum Mekaniği ile İlgili Ne Söyler?

2 dakika
13,613
Kopenhag Yorumu Nedir? Kuantum Mekaniği ile İlgili Ne Söyler?
Bu içerik 2 yazı dizisinde bulunuyor!

Bu yazı, Fiziğe Giriş: Newton'dan Kuantuma yazı dizisinin 13 . yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Fizik Ne İşe Yarar: Sofra Tuzundan Atmosferin Yapısına..." başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.


Bu yazı, Kuantum Fiziği yazı dizisinin 23 . yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Kuantum Mekaniği Nedir? Atom Altı Parçacıkların Dünyası, Evren'i Daha İyi Anlamamızı Sağlayabilir mi?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.


EA Akademi Hakkında Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat

Çift Yarık Deneyi'nden bahsedilirken ya da Çoklu Evrenler Kuramı'nın uzantısı olan Sicim Kuramı gibi teorilerden bahsedilirken sık karşılaşılan bir kavram vardır: "Kopenhag yorumu".

Kopenhag Yorumu, kuantum fiziğinin en ünlü deneylerinden Çift Yarık Deneyi'nin sonuçları üzerine yapılmış yorumlardan biridir. Yorum; ilk olarak Niels Bohr ve öğrencisi Werner Heisenberg tarafından Danimarka'nın Kopenhag kentindeki Niels Bohr Enstitüsü'nde geliştirilmiş olmasından ötürü bu ismi almıştır.

Çift Yarık Deneyi'nde, iki yarığa doğru ateşlenen fotonlar bir ölçüm yapılmadığı takdirde dalga gibi davranarak arkadaki ekranın üzerinde girişim yani dalga deseni oluşturur. Eğer bir şekilde ölçüm yapılırsa o durumda da sadece yarıkların arkasında iki ışık kümesi oluşur. Yani deneyde gözlem yapmak deneyin sonucunu değiştirmiştir. 

Tüm Reklamları Kapat

Kopenhag Yorumu, bu durumu "dalga fonksiyonunun çökmesi" ile açıklar. Yani gözlemci bir gözlem yaptığında, o ana kadar "kuantum olasılıkları" olarak var olan dalga fonksiyonu (yani fotonların elektromanyetik dalgaları) sadece tek bir olasılığa indirgenir. Böylece olasılık dağılımı, tek bir olasılığın "gerçek olması" haline dönüşür. 

Fotoğrafta Kuantum Fiziği'nin babaları arasında yer alan Niels Bohr ile İzafiyet Teorisi'nin babası ve Kuantum Teorisi'ne bol bol katkılarda bulunmuş olan Albert Einstein görülüyor. İkili, bir diğer önemli teorik fizikçi olan Paul Ehrenfest'in Hollanda'nın Leiden kentinde bulunan evinde bulunuyor. Sözü edilen kişilerin sıklıkla bir araya gelerek dönemlerinin fiziğine yön verecek tartışmalar yaptıkları biliniyor. Böylesi rahat bir ortamda yapılan tartışmaları ve bu tartışmalardan çıkarılan sonuçlar, Niels Bohr tarafından "Atom Fiziğinin Epistemolojisi Üzerine Einstein ile Tartışmalar" başlığıyla 1949 yılında yayımlanmıştır. Bu tartışmalar, bilim felsefesine yaptığı önemli katkılardan ötürü anılmaktadır.
Fotoğrafta Kuantum Fiziği'nin babaları arasında yer alan Niels Bohr ile İzafiyet Teorisi'nin babası ve Kuantum Teorisi'ne bol bol katkılarda bulunmuş olan Albert Einstein görülüyor. İkili, bir diğer önemli teorik fizikçi olan Paul Ehrenfest'in Hollanda'nın Leiden kentinde bulunan evinde bulunuyor. Sözü edilen kişilerin sıklıkla bir araya gelerek dönemlerinin fiziğine yön verecek tartışmalar yaptıkları biliniyor. Böylesi rahat bir ortamda yapılan tartışmaları ve bu tartışmalardan çıkarılan sonuçlar, Niels Bohr tarafından "Atom Fiziğinin Epistemolojisi Üzerine Einstein ile Tartışmalar" başlığıyla 1949 yılında yayımlanmıştır. Bu tartışmalar, bilim felsefesine yaptığı önemli katkılardan ötürü anılmaktadır.
The Life of Psi

Meşhur "Schrödinger'in Kedisi" deneyi de, aslında bu yorumun açıklarını göstermek için oluşturulmuş ama aynı zamanda olguyu iyi bir şekilde açıklayan bir düşünce deneyidir. Bu deneyde kapalı bir kutunun içinde bir kedi ve yarı yarıya kediyi öldürme olasılığı olan bir düzenek vardır. Schrödinger bu kutu açılıncaya kadar kedinin süper pozisyon durumunda olduğunu (yani hem ölü hem canlı) ancak kutu açılınca kedinin dalga fonksiyonunun çöktüğünü ve bu olasılıklardan sadece birinin gerçek olduğunu öngörür. Kuantum fiziğinin makro boyuttaki bir canlı olan kediyi bu şekilde etkilemesi Schrödinger tarafından çok mantıksız bir durum olarak görülmekteydi ve bu yüzden bu deneyin Kophenag yorumunu çürüttüğünü öne sürüyordu. Ancak gene de bir analoji olarak kullanıldığında verilen örnek, Kophenag yorumunun kuantum evreninde nasıl işlediğini güzel bir şekilde açıklamaktadır. 

Yani çift yarık deneyinin bu yorumuna göre sadece bir evren vardır ve biz, o Evren'in içinde yaşamaktayız.

Kopenhag Yorumu, söz konusu deneyleri izah etmek için geliştirilmiş tek yorum değildir. Birçok fizikçi, başka deneylerden gelen gözlemsel verileri kullanarak Kopenhag Yorumu'na karşı çıkmıştır. Dolayısıyla Kopenhag Yorumu'nun alternatifi olarak Çoklu Evrenler Yorumu, De Broglie-Bohm (Pilot Dalga) Yorumu, Kuantum Uyumsuzlaşma Yorumu gibi onlarca farklı açıklama da geliştirilmiştir. Ancak Kopenhag Yorumu, bugün en çok kabul gören yorumların başında gelmektedir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Bu içerik 2 yazı dizisinde bulunuyor!

Bu yazı, Fiziğe Giriş: Newton'dan Kuantuma yazı dizisinin 13 . yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Fizik Ne İşe Yarar: Sofra Tuzundan Atmosferin Yapısına..." başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.


Bu yazı, Kuantum Fiziği yazı dizisinin 23 . yazısıdır. Bu yazı dizisini okumaya, serinin 1. yazısı olan "Kuantum Mekaniği Nedir? Atom Altı Parçacıkların Dünyası, Evren'i Daha İyi Anlamamızı Sağlayabilir mi?" başlıklı makalemizden başlamanızı öneririz.

Yazı dizisi içindeki ilerleyişinizi kaydetmek için veya kayıt olun.


EA Akademi Hakkında Bilgi Al
74
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Muhteşem! 43
  • Merak Uyandırıcı! 26
  • Bilim Budur! 14
  • Tebrikler! 13
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 9
  • İnanılmaz 3
  • Umut Verici! 3
  • Korkutucu! 2
  • Güldürdü 1
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/11/2024 13:48:47 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/3198

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Canlılık
Balık
Yayılım
Kafatası
Algoritma
Balıkçılık
Nöroloji
Meyve
Ornitoloji
Canlılık Ve Cansızlık Arasındaki Farklar
Hastalık
Maske
Homo Sapiens
Yok Oluş
Astrobiyoloji
Mutasyon
Toprak
Kimyasal Bağ
Görelilik
Bellek
Kütle
Uçma
Beslenme Davranışları
Makale
Köpekbalığı
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
C. C. Telimenli, et al. Kopenhag Yorumu Nedir? Kuantum Mekaniği ile İlgili Ne Söyler?. (21 Ocak 2018). Alındığı Tarih: 22 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/3198
Telimenli, C. C., Bakırcı, Ç. M. (2018, January 21). Kopenhag Yorumu Nedir? Kuantum Mekaniği ile İlgili Ne Söyler?. Evrim Ağacı. Retrieved November 22, 2024. from https://evrimagaci.org/s/3198
C. C. Telimenli, et al. “Kopenhag Yorumu Nedir? Kuantum Mekaniği ile İlgili Ne Söyler?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 21 Jan. 2018, https://evrimagaci.org/s/3198.
Telimenli, C. Caner. Bakırcı, Çağrı Mert. “Kopenhag Yorumu Nedir? Kuantum Mekaniği ile İlgili Ne Söyler?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, January 21, 2018. https://evrimagaci.org/s/3198.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close