Köpekler Televizyonda Ne Olup Bittiğini Görebilir Mi?
Köpekler çoğu zaman sahipleriyle birlikte TV izlerler. Bu kıllı arkadaşlarımız acaba ekranda ne görürler? İnsanlar çoğu zaman köpeklerin televizyon izlerken aslında ne olup bittiğini göremediklerini iddia ederler – peki bu doğru mudur? Ya son model televizyonlar? Yeni ekranların yüksek çözünürlüğü Fido'nun ne olup bittiğini daha iyi görmesini sağlar mı?
Norveç Veterinerlik Bilimleri Okulu'ndan hayvan görüşü konusunda uzman doçent Ernst Otto Ropstad bu soruyu şöyle yanıtlıyor:
Muhtemelen yeni televizyonları da aynen dünyanın genelini görebildikleri kadar iyi görüyorlar. Yeni model televizyonların saniyede gösterdiği kare sayısının daha yüksek olması sayesinde köpekler de resimleri aynen bizim gibi film şeklinde algılayabiliyorlar.
Bir resim serisini gözümüzün bir film olarak algılayabileceği şekilde hızlı olarak ardı ardına birleştirmeye titreşim birleştirme frekansı deniyor. Yeni model TV'lerde görüntü saniyede 50 resim gösterebilen eskilerine göre çok daha akıcı. Hayvanlar ekranda titreşen bir görüntü görmek yerine beyinlerinde bir film sanrısı uyanabilmesi için saniyede görmeleri gereken resim karesi sayısı yönünden farklılıklar gösteriyorlar.
Köpek Kanalları
İnsanların sürekli bir film algılayabilmesi için saniyede 16 ile 20 arasında ardışık görüntü görmesi yeterli iken bu sayı köpeklerde 70'e kadar çıkabiliyor. Bu yüzden birkaç yıl önce Fido muhtemelen sahibinin oturup saatlerce ardışık olarak yanıp sönen görüntüleri izlemesine oldukça şaşırıyordu. Yeni çözünürlük ve daha hızlı görüntüleme teknikleri sayesinde köpekler de olası televizyon izleyicileri oldular.
Bu gerçek örneğin ABD'de gözardı edilmedi ve umut dolu TV yapımcıları köpekler için özel TV kanalları yayına açtılar. Ancak başka ev hayvanlarınız varsa onları TV önüne oturtmadan önce biraz daha düşünmeniz gerekiyor. Kuşların TV görüntülerini film olarak algılayabilmeleri için saniyede 100 kare görmeleri gerekiyor. Bundan daha düşük hızlı bir TV ile bir kuşu ayni odada bulundurmak hayvancağızda bir hayli gerginlik yaratacaktır. Ropstad şunları söylüyor:
Bu hayvanlara zulümdür. Sizi diskoteklerdeki flaş ışıklarıyla donanmış bir odaya koymakla aynı şey.
Bununla birlikte, köpekler artık TV'de ne olup bittiğini görebiliyor olsalar da halen bizim gördüğüklerimizi göremiyorlar.
Daha İyi Renk İçin Daha Çok Koni
Ropstad şunları ekliyor:
Köpekler de renkleri görebilirler ancak bizim gördüklerimizle ayni renkleri değil.
Renk görüşü retinadaki koni hücreleri denilen algaçlar sayesinde gerçekleşir. Renkli görebilmek için en az iki farklı koni hücresine gereksiniminiz vardır. Köpeklerde koni hücrelerinin iki farklı çeşidi bulunur, biz insanlarda ise üç. Araştırmacı şunları soyluyor:
Bu demektir ki bizim örneğin kırmızı olarak algıladığımız bir renk köpeklerce sarimsi bir beyaz olarak görülecektir.
Bu koni hücreleri ayrıntıları algılamamızı da etkiliyor, bu yüzden köpekler bizden daha az ayrıntı görebiliyorlar.
Kuş Gözetleme
Ropstad köpeklerin TV'yi bizler kadar iyi görebildiğini söylüyor, ancak bu onların genel görüşüne oranla böyle:
Yeni televizyonlarda detayları bir yere kadar görebiliyorlar elbette, ancak tamamen açık seçik olarak değil.
Köpekler TV ekranında uçan bir kuşu doğada görebildikleri derecede ayrıntılı görebiliyorlar. Bu yüzden kimi köpeğin oturma odasında birdenbire bir kurt ya da at beliriverince TV'ye saldırması çok da şaşırtıcı değil. Ancak her köpeğin görüş yeteneğinin eşit derecede olmadığı da belirtilmeli.
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
Köpek TV'leri Üzerine Sınırlı Araştırma
Ropstad şunları ekliyor:
TV'de gördüklerini film seklinde algılayabilmek için her bir köpek türünün saniyede kaç kare görmesi gerektiği ve türler arasındaki farklılıklar üzerine bir araştırma henüz yapılmış değil.
Ropstad, bilim henüz nedenini açıklayamamış olsa da köpekler arasında bu konuda bireysel farklılıklar olacağını düşünüyor. Beş avcı köpeği üzerinde yaptığı araştırmada kimilerinin TV ile oldukça ilgili olduğunu gözlemlerken diğerlerinin tamamen kayıtsız kaldığını görmüş. Köpeklerinden birisi ekranda bir kuş ya da bir başka köpek göründüğünde tetikte bekliyor. Tenis toplarını kovalamayı seven bir köpeğin Wimbledon'dan yapılan bir yayınla oldukça ilgileneceğini düşünüyor Ropstad.
Köpeğiniz ekranda diğer hayvanları ilgiyle izlerken aslında bunların odanın içinde olmadığını anlayabiliyorsa oldukça açıkgöz bir hayvan demektir.
Avcılık İçgüdüleri Ağır Basıyor
Bjarne Braastad Norveç Yaşam Bilimleri Üniversitesi Hayvan ve Su Kültürü Bilimleri Bölümü'nde bir profesör. Profesör, birkaç kedisi olduğunu ve bunların arada sırada, ve özellikle ekranda kuşlar ya da fareler belirdiğinde TV izlemeyi sevdiklerini söylüyor. Ekranda gördüklerinin gerçek olmadığını anlayabilecek bir köpeğin oldukça zeki bir köpek olduğunu düşünüyor Braastad. Şöyle diyor:
Kimileri ekrana saldırabiliyor, ama çoğu kısa zamanda ortada bir hayvan olmadığını öğreniyor. Köpek deneyimlerinden öğrenemiyorsa, ekranda gördüklerini kavrayamıyorsa davranışlarına içgüdülerin hakim olduğunu söyleyebiliriz.
Bir hayvan avlanırken dikkatini en çok çeken şey durağan bir geri plan önünde gördüğü hareketliliktir, bu yüzden de TV görüntüleri avlanma içgüdüsünü tetiklerler. Profesör şöyle devam ediyor:
Bu eğer baskın bir içgüdü ise köpeğin davranışları öğrendiklerinden fazla etkilenmeyecektir.
Neyse ki köpekleri televizyona havlayıp duran köpek sahipleri onları bu rahatsızlık verici içgüdüsel davranışı sınırlamaları yönünde eğitebiliyorlar. Braastad köpekleri bu huylarından vazgeçirebileceğimizi, bunun için de köpeğin alışkın olduğu 'hayır' ve 'otur' gibi komutları kullanabileceğimizi söylüyor.
Yazan: Ida Korneliussen
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 3
- 1
- 1
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- Çeviri Kaynağı: ScienceNordic | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/12/2024 04:10:24 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1904
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in ScienceNordic. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.