Köpekler Televizyonda Ne Olup Bittiğini Görebilir Mi?

Köpekler çoğu zaman sahipleriyle birlikte TV izlerler. Bu kıllı arkadaşlarımız acaba ekranda ne görürler? İnsanlar çoğu zaman köpeklerin televizyon izlerken aslında ne olup bittiğini göremediklerini iddia ederler – peki bu doğru mudur? Ya son model televizyonlar? Yeni ekranların yüksek çözünürlüğü Fido'nun ne olup bittiğini daha iyi görmesini sağlar mı?

Norveç Veterinerlik Bilimleri Okulu'ndan hayvan görüşü konusunda uzman doçent Ernst Otto Ropstad bu soruyu şöyle yanıtlıyor:

Muhtemelen yeni televizyonları da aynen dünyanın genelini görebildikleri kadar iyi görüyorlar. Yeni model televizyonların saniyede gösterdiği kare sayısının daha yüksek olması sayesinde köpekler de resimleri aynen bizim gibi film şeklinde algılayabiliyorlar.

Bir resim serisini gözümüzün bir film olarak algılayabileceği şekilde hızlı olarak ardı ardına birleştirmeye titreşim birleştirme frekansı deniyor. Yeni model TV'lerde görüntü saniyede 50 resim gösterebilen eskilerine göre çok daha akıcı. Hayvanlar ekranda titreşen bir görüntü görmek yerine beyinlerinde bir film sanrısı uyanabilmesi için saniyede görmeleri gereken resim karesi sayısı yönünden farklılıklar gösteriyorlar. 

Köpek Kanalları

İnsanların sürekli bir film algılayabilmesi için saniyede 16 ile 20 arasında ardışık görüntü görmesi yeterli iken bu sayı köpeklerde 70'e kadar çıkabiliyor. Bu yüzden birkaç yıl önce Fido muhtemelen sahibinin oturup saatlerce ardışık olarak yanıp sönen görüntüleri izlemesine oldukça şaşırıyordu. Yeni çözünürlük ve daha hızlı görüntüleme teknikleri sayesinde köpekler de olası televizyon izleyicileri oldular.

Bu gerçek örneğin ABD'de gözardı edilmedi ve umut dolu TV yapımcıları köpekler için özel TV kanalları yayına açtılar. Ancak başka ev hayvanlarınız varsa onları TV önüne oturtmadan önce biraz daha düşünmeniz gerekiyor. Kuşların TV görüntülerini film olarak algılayabilmeleri için saniyede 100 kare görmeleri gerekiyor. Bundan daha düşük hızlı bir TV ile bir kuşu ayni odada bulundurmak hayvancağızda bir hayli gerginlik yaratacaktır. Ropstad şunları söylüyor:

Bu hayvanlara zulümdür. Sizi diskoteklerdeki flaş ışıklarıyla donanmış bir odaya koymakla aynı şey.

Bununla birlikte, köpekler artık TV'de ne olup bittiğini görebiliyor olsalar da halen bizim gördüğüklerimizi göremiyorlar.

Daha İyi Renk İçin Daha Çok Koni

Ropstad şunları ekliyor:

Köpekler de renkleri görebilirler ancak bizim gördüklerimizle ayni renkleri değil.

Renk görüşü retinadaki koni hücreleri denilen algaçlar sayesinde gerçekleşir. Renkli görebilmek için en az iki farklı koni hücresine gereksiniminiz vardır. Köpeklerde koni hücrelerinin iki farklı çeşidi bulunur, biz insanlarda ise üç. Araştırmacı şunları soyluyor:

Bu demektir ki bizim örneğin kırmızı olarak algıladığımız bir renk köpeklerce sarimsi bir beyaz olarak görülecektir.

Bu koni hücreleri ayrıntıları algılamamızı da etkiliyor, bu yüzden köpekler bizden daha az ayrıntı görebiliyorlar.

Kuş Gözetleme

Ropstad köpeklerin TV'yi bizler kadar iyi görebildiğini söylüyor, ancak bu onların genel görüşüne oranla böyle:

Yeni televizyonlarda detayları bir yere kadar görebiliyorlar elbette, ancak tamamen açık seçik olarak değil.

Köpekler TV ekranında uçan bir kuşu doğada görebildikleri derecede ayrıntılı görebiliyorlar. Bu yüzden kimi köpeğin oturma odasında birdenbire bir kurt ya da at beliriverince TV'ye saldırması çok da şaşırtıcı değil. Ancak her köpeğin görüş yeteneğinin eşit derecede olmadığı da belirtilmeli.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Köpek TV'leri Üzerine Sınırlı Araştırma

Ropstad şunları ekliyor:

TV'de gördüklerini film seklinde algılayabilmek için her bir köpek türünün saniyede kaç kare görmesi gerektiği ve türler arasındaki farklılıklar üzerine bir araştırma henüz yapılmış değil.

Ropstad, bilim henüz nedenini açıklayamamış olsa da köpekler arasında bu konuda bireysel farklılıklar olacağını düşünüyor. Beş avcı köpeği üzerinde yaptığı araştırmada kimilerinin TV ile oldukça ilgili olduğunu gözlemlerken diğerlerinin tamamen kayıtsız kaldığını görmüş. Köpeklerinden birisi ekranda bir kuş ya da bir başka köpek göründüğünde tetikte bekliyor. Tenis toplarını kovalamayı seven bir köpeğin Wimbledon'dan yapılan bir yayınla oldukça ilgileneceğini düşünüyor Ropstad.

Köpeğiniz ekranda diğer hayvanları ilgiyle izlerken aslında bunların odanın içinde olmadığını anlayabiliyorsa oldukça açıkgöz bir hayvan demektir.

Avcılık İçgüdüleri Ağır Basıyor

Bjarne Braastad Norveç Yaşam Bilimleri Üniversitesi Hayvan ve Su Kültürü Bilimleri Bölümü'nde bir profesör. Profesör, birkaç kedisi olduğunu ve bunların arada sırada, ve özellikle ekranda kuşlar ya da fareler belirdiğinde TV izlemeyi sevdiklerini söylüyor. Ekranda gördüklerinin gerçek olmadığını anlayabilecek bir köpeğin oldukça zeki bir köpek olduğunu düşünüyor Braastad. Şöyle diyor:

Kimileri ekrana saldırabiliyor, ama çoğu kısa zamanda ortada bir hayvan olmadığını öğreniyor. Köpek deneyimlerinden öğrenemiyorsa, ekranda gördüklerini kavrayamıyorsa davranışlarına içgüdülerin hakim olduğunu söyleyebiliriz.

Bir hayvan avlanırken dikkatini en çok çeken şey durağan bir geri plan önünde gördüğü hareketliliktir, bu yüzden de TV görüntüleri avlanma içgüdüsünü tetiklerler. Profesör şöyle devam ediyor:

Bu eğer baskın bir içgüdü ise köpeğin davranışları öğrendiklerinden fazla etkilenmeyecektir.

Neyse ki köpekleri televizyona havlayıp duran köpek sahipleri onları bu rahatsızlık verici içgüdüsel davranışı sınırlamaları yönünde eğitebiliyorlar. Braastad köpekleri bu huylarından vazgeçirebileceğimizi, bunun için de köpeğin alışkın olduğu 'hayır' ve 'otur' gibi komutları kullanabileceğimizi söylüyor.

Yazan: Ida Korneliussen