Kızıl Gezegen: Mars'a Neden Gitmeliyiz?

Amerikalı havacılık mühendisi, yazar ve Mars Cemiyeti'nin kurucusu Dr. Robert Zubrin'in NASA'nın Ames Araştırma Merkezi'nde yaptığı bir konuşmasında, "Mars'a neden gitmeliyiz, bu girişimi neden desteklemeliyiz?" şeklinde gelen bir soruya verilmiş muhteşem bir cevabı sizlerle paylaşmak istiyoruz. Son zamanlarda izlediğimiz en güçlü, en net, en fazla paylaşılmayı hak eden videolardan birisi! Sizden ricamız, bu videoyu yayabildiğiniz kadar fazla araçtan, iletebildiğiniz kadar fazla insana iletmeniz. 

Lütfen izleyin ve izletin.

Neden Mars'a Gitmeliyiz?

Bence Mars'ın uzay programımızın hedefinde olması için 3 neden var: Kısaca söyleyecek olursak: Mars'ta gelecek var, meydan okuma var ve bilim var.

Mars'ta Bilim Var!

Mars'ta bilim var; çünkü bir zamanlar sıcak ve ıslak bir gezegendi. Üzerinde bir milyar yıldan daha uzun bir süre sıvı su bulunuyordu. Bu, Dünya'da yaşamın ortaya çıkması için gerekenden 5 kat daha uzun bir süre. Eğer yaşamın kimyasal yollardan kendiliğinden ortaya çıktığı doğruysa, eğer etrafta sıvı su ve çeşitli elementler ve yeterince zaman varsa, Mars'ta da yaşam olmalıdır. Sonradan yok olduysa bile! Ve eğer Mars'a gidip var olmuş yaşamın fosillerini bulursak bu bize, yaşamın evrende ortaya çıkmasının sıradan bir olay olduğunu gösterecektir.

Agora Bilim Pazarı

Mavi Beyaz Küp

Satın Al Tüm Ürünler

₺275.00

Ya da Mars'a gidip, bir zamanlar su kütleleri olduğuna dair kanıtlar bulursak fakat geçmiş yaşama dair iz göremezsek bu da bize, yaşamın normal kimyasal yollarla ortaya çıkmasının yüksek olasılıklar dahilinde olmadığını, bu sürecin tamamen şansa bağlı olasılıklar barındırdığını ve evrende yalnız olabileceğimizi gösteriyor.

Dahası, Mars'a gidip toprağını kazabiliriz; çünkü yer altında sıvı su var. O suya ulaşabiliriz ve belki yaşamı o anda, orada bulabiliriz. Bulduğumuz kanıtların biyolojik ve biyokimyasal yapısını incelersek, Mars'taki yaşamın Dünya'daki yaşam ile aynı olup olmadığını bulabiliriz. Çünkü Dünya'daki bütün yaşam biyokimyasal seviyede her yerde aynıdır. Her yerde aynı aminoasitleri, her yerde RNA ve DNA'nın aynı şekilde kopyalanıp bilgi aktardığını görüyoruz.

Yaşam böyle olmak zorunda mı, yoksa yaşam bundan çok daha farklı olabilir mi? Biz, yaşamın ta kendisi miyiz, yoksa çok sayıda olasılıktan sadece biri miyiz? İşte bu, gerçek bilim!

Bunlar, insanların binlerce yıldır üzerinde düşündüğü en temel sorular. Yaşamın Evren'deki yeri... Bu, Ay'a gidip, kraterlerin yaşını belirleyip, Geophysical Research dergisinde güvenilir bir makale yayınlamaya yetecek kadar veri toplayıp, bir üniversiteden kadro kapmaya benzemez.

Bu, hipotez-temelli, eleştirel bilimdir. Gerçek bilim!

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Devamını Göster

Mars'ta Meydan Okuma Var!

İkincisi: Meydan okuma... Bence toplum da aynı bireyler gibidir. Eğer zorlukların üstesinden gelmeye çalışmazsak, gelişemeyiz. "İnsanlar Mars'a Programı", toplumumuz, özellikle gençler için son derece faydalı ve üretkenliğe teşvik edici olacak. "İnsanlar Mars'a Programı", bugün okulda olan her bir çocuğa "Bilimi öğrenin ve bir gün siz de yeni diyarlar bulacak kâşifler olabilirsiniz!" diyecek.

Bu programdan milyonlarca bilim insanı, mühendis, mucit, teknolojik girişimci, doktor, medikal araştırmacı edineceğiz. Bu program, bilgi sermayemize o kadar faydalı olacak ki, programın giderleri bunun yanında bir hiç kalacak.

Mars'ta Gelecek Var!

Ve son olarak, bu bizim geleceğimiz. Mars, üzerinde yaşam ve dolayısıyla medeniyet için gerekli bütün kaynaklara sahip, en yakın gezegen. Eğer yapabileceğimiz şeyi zamanımız içinde yaparsak, o küçük Plymouth Rock yerleşim birimini Mars'a kurarsak, 500 yıl içinde Mars'ta ve yakın yıldızlararası uzayda yeni yerleşim ve medeniyet bölgeleri açılacaktır.

Karşıma çıkan herhangi bir Amerikalı'ya sorsam: 1492'de ne oldu? Bana Kolomb'un denize açıldığını söyleyeceklerdir. Bu doğru, açıldı. Ancak 1492'de olan tek şey bu değil. 1492'de İngiltere ve Fransa barış antlaşması imzaladı. 1492'de Borgia ailesine papalık unvanı verildi. 1492'de Dünya'nın en zengin adamı Lorenzo de Medici öldü. Birçok şey oldu.

Eğer 1492'de gazete olsaydı, manşetlerinde bunlar yazardı! İtalyan bir dokumacı oğlunun birkaç gemiyle hiçliğe doğru açıldığı yazmazdı! Ancak biz, Kolomb'u hatırlarız! Borgia'nın papalığı almasını değil!

Bundan 500 yıl sonra insanlar Irak'ta kimin galip geldiğini hatırlamayacak. Veya Suriye'de... Kimin girip kimin çıktığını da değil! Fakat, onların uygarlıklarını mümkün kılmak için neler yaptığımızı hatırlayacaklar!

Bu, bizim yapabileceğimiz en önemli şey! Zamanımız dahilinde yapabileceğimiz en önemli şey! Eğer olağanüstü, önemli ve muhteşem bir şey yapmaya gücün yetiyorsa, onu yapmalısın!

Science Daily

Evrim Ağacı İncelemesi

Birçok önemli bilim insanının dikkat çektiği ve uyardığı gibi, yeni nesil gelecekten bilimsel bir beklenti ile büyümüyor. Hatırlayacak olursanız, eskiden "Uçan arabalar", "ışınlanma", "Ay yolculuğu", vb. konulara dair heyecanlı beklentilerle büyürdük. Birçok insan, bu nedenlerle bilime yönelirdi. Günümüzde teknolojinin yaygınlaşmasıyla yine ilgili olan kişiler bilime yöneliyorlar; fakat o eski yaygın heyecanı bulmak çok güç. Bilim, halkın anlamaktan iyice uzaklaştığı, uç bir uğraş haline geliyor.

Ama bu doğru değil. Her birimiz, Dünya'yı değiştirebilecek, çığır açacak keşif, buluş, icatlar yapabilecek potansiyele sahibiz. Tek yapmamız gereken, bu potansiyeli açığa çıkarmak. Yukarıdaki video, işte tam da buna dair çok önemli noktalara değiniyor. Zubrin'in bu konuşmasıyla ilgili değindiği noktaları incelediğimiz bir videomuzu buradan izleyebilirsiniz:

Uzay, gerçekten heyecan vericidir. Uzaya gözlerini dikmiş biri, ufak bir toz zerreciği bile olmayan Dünya üzerinde birbirini yiyen insanların ne kadar zavallı olduğunu anlar. Hayata bakışı değişir. Bill Nye'ın dediği ve videomuzda da bahsettiğimiz gibi, bir uzay programı olan ülkelerin umudu vardır, heyecan kaynağı vardır. Çünkü uzay bize sonsuz fırsatlar sunar. Dünya da aslında öyledir; ancak Dünya'nın yüzölçümüne göre insanın hırsları ve nefretinin boyutu ölçüsüzdür. 

Agora Bilim Pazarı

Campbell Biyoloji

Satın Al Tüm Ürünler

₺179.99 ₺228.00

reddit

Örneğin yukarıdaki fotoğrafta görülen Benjamin isimli ufaklık, Noel hediyesi olarak bir uzay kostümü almış. Bu kostüm onu öylesine etkilemiş ki, ayna karşısında saatlerce dikilerek kendisine bakmış, gözlerini alamamış. Daha sonradan Benjamin'in amcası, onu NASA Kennedy Uzay Merkezi'ne götürme kararı almış, çünkü onu bilime yönlendirmek, heyecanını desteklemek istiyormuş. Fotoğraftaki daha büyük olan yeğeni ve kız arkadaşıyla birlikte götürmüşler ve orada bu fotoğrafı çekmişler. Fotoğrafta ufak Benjamin öyle bir açıda yer almış ki, sanki kendisinin daha yaşlı haline bakıyor gibi bir kare ortaya çıkmış.

Hikayenin devamı da çok hoş: Amcaları, bu fotoğrafı internet üzerinden paylaştığında, fotoğraf NASA çalışan David Hitt'in eline kadar ulaşmış. Oradan da Uzay Fırlatma Sistemleri Yöneticisi Todd May'e kadar gitmiş. Onlar da, Benjamin'in bilim ve uzay tutkusunu daha da desteklemek için, özel bir paket göndermişler. Paket içerisinde uzay araştırmalarına dair kitaplar, yapışkanlar, kitap ayraçları gibi birçok ufak tefek ama heyecan verici cisim bulunuyor. Tabii NASA'nın en geç 2038'de başarmayı umduğu, Mars'a ilk insanı indirme projesi olan ORION'a dair de bol bol bilgi bulunuyor.

Kim bilir? Belki de ufak Benjamin, gelecekte Mars'ı bizzat keşfeden ilk insanlardan birisi olacak...

TEDx

Mars'a Nasıl Gideceğiz?

İnsanlık, 2038 yılına kadar, ABD önderliğinde Mars'a ayak basmaya hazırlanıyor. Ancak bu hiç de kolay bir iş değil. Çok sayıda bilim, mühendislik, eğitim, teknoloji, vb. sahadaki girişimcinin, mühendisin, bilim insanının aralıksız ilgisini, dikkatini ve emeğini gerektiriyor. Birçok organizasyon buna yönelik çalışmalara başladı, SpaceX'in her geçen gün artan başarılarını duyuyoruz. Fakat bunlar yeterli değil, çok daha fazlasına ihtiyacımız var. 

Bu nedenle sizler için, Mars'a ayak basmak için ihtiyacımız olan teknolojilerin kısa bir listesini barındıran bu görseli düzenledik:

Futurism

Her Şey, Mars'ta Makina İşgali ile Başlayacak!

İnsanlar olarak Mars'a 1960 senesinden 2014'e kadar 51 adet görev düzenledik. 24 tanesi ABD tarafından düzenlendi ve 18 tanesi başarıyla sonuçlandı. 21 tanesi Sovyetler/Rusya tarafından düzenlendi ve sadece 3 tanesi kısmen başarıyla sonuçlandı. Geri kalanların 1 tanesini Çin, 3 tanesini Avrupa Uzay Ajansı, 1 tanesini Japonya, 1 tanesini Hindistan düzenledi. Tüm bu denemeler arasında Hindistan, %100 başarı (tek deneme, tek başarı) öne çıkıyor. Ancak kapsam ve strateji bakımından açık ara bir ABD üstünlüğü söz konusu. Çünkü ABD'nin başarılı 18 görevinden 4 tanesi Mars yüzeyine indirildi. ABD haricinde Mars'ın yüzeyine araç indirebilen hiçbir uzay ajansı veya ülke bulunmuyor. 

Agora Bilim Pazarı

Ağaç Gölgesinde Vazo

Satın Al Tüm Ürünler

₺200.00

Sovyetler'in 4 Kasım 1962'deki 2MV-3 No.1 aracı kalkışta arıza verdi ve görev başarısızlıkla sonuçlandı. 19 Mayıs 1971'de Mars 2, 28 Mayıs 1971'de Mars 3, 5 Ağustos 1973'teki Mars 6 ve 9 Ağustos 1973'teki Mars 7 araçlarının tamamı Mars yüzeyine inmek için görevlendirilmişti; ancak asla Mars'a ulaşamadılar. Avrupa Birliği'nin 2 Haziran 2003'teki Beagle 2 araçları da Mars yüzeyini hedefliyordu; ancak başarılamadı. 

2014 itibariyle en güncel başarılar ise 18 Kasım 2013'te NASA'nın gönderdiği MAVEN, 5 Kasım 2013'te Hindistan'ın ISRO ajansının gönderdiği Mangalyaan uyduları. İkisi de Mars yörüngesinde dönüyor. En son olarak başarılı bir şekilde yüzeye inen araç ise 26 Kasım 2011'de ABD tarafından fırlatılan Curiosity (Merak) uzay aracı. 

2020 itibariyle Mars yüzeyinde aktif olarak görev yapan tek araç bulunuyor: Curiosity. Yakın dostu Opportunity, ne yazık ki 13 Şubat 2019'da son sinyalini gönderdi. 2014 itibariyle Mars yörüngesinde aktif olan 5 uydu, iletişimin yitirildiği 6 uydu bulunuyor.

Sonuç

Uzay programlarının önemi anlatmakla, saymakla, idrak etmekle bitmez. Sadece düşünün... 8 gezegene ev sahipliği yapan, ufak bir yıldızın sistemi içerisindeyiz. Sadece Samanyolu Sistemi içerisinde, yaklaşık 200.000.000.000 yıldız olduğu düşünülüyor. Evren'de bu galaksilerden 100 ila 500 milyar arasında değişebilen sayıda galaksi olduğu düşünülüyor; ancak bunu şimdilik bir kenara bırakalım, oralara gitme olasılığımızı düşünmeye bile gerek yok şu anda. Sadece Samanyolu Galaksisi'ne odaklanalım: 200 milyar yıldız! Bu yıldızların içerisinde sadece 500 tane sistem tanımlayabildik. Yani oradaki yıldızların neredeyse hiçbirinin etrafında dönen gezegenleri tanımıyoruz, bilmiyoruz, herhangi bir fikrimiz yok. Belki "burnumuzun dibinde", üzerinde yaşam fışkıran gezegenler var. Belki bazı gezegenler bol miktarda sudan oluşuyor! Kim bilir? Birkaç on yıl içerisinde tamamen yok olabilecek doğal kaynaklarımızı yenileyebileceğimiz trilyonlarca "evren", oralarda bir yerde bizi bekliyor.

Bill Nye (Makina Mühendisi, Bilim Konuşmacısı)

Mars'a gitme isteğimiz sadece Mars'a ulaşmamızı sağlamayacak, geleceğin teknolojilerini de mümkün kılacak. Bizler, Türkiye olarak ya bu yarışın bir parçası olacağız, ya da tüm Dünya geleceğe atılırken arkalarından bakacağız.

Bilimle kalın, heyecanlı kalın.