Kitap Analizi: Türkiye Memelileri
Kitap Hakkında
- Künye: Şakir Önder Özkurt & Şafak Bulut
- Kitabevi: Panama Yayınları
- Sayfa Sayısı: 456
- İlk Baskı Yılı: 2021 (1. Basım)
- Satın Almak İçin: Agora Bilim Pazarı / Amazon
Tanıtım
Kitabın tanıtım yazısının bir kısmı şu şekildedir:
Bilmek; evrimsel sürecin günümüz dünyasında memeliler içinde Homo sapiens = akıllı insanı tanımlayan başlıca özelliktir. Dünyada 5.416 ve Türkiye’de 169 türün temsil ettiği canlı grubu olan memeli hayvanları bilmek; bir memeli olan insanı kendi akraba türlerinden ayıran ve evrilmiş insanlar içinde yaşayan tek tür olan H. sapiens’in en temel özelliğidir. Öyleyse gelin bilelim…
Tanıtım yazısında evrimsel biyolojiden bahsedildiğini görmek bizim için oldukça mutluluk verici! Bir memeli türü olan Homo sapiens bile ülkesinde yaşayan memelilerin çoğundan bihaberdir. Avrupa’da yayımlanan birçok arazi rehberi “memeli, kuş” gibi taksonomik sınıfların dışında, taksonomik familyaları dahi baz alıyor! Örneğin çoğu böcek familyası için ayrıntılı kitaplar bulunuyor. Türkiye’de de bu rehberlerin bir öncüsünü görmek oldukça değerli adımdır! Bu kitap, Türkiye’de yaşayan bütün memeli türlerini harika bir şekilde kategorize edip, listeliyor. Her doğa severin baş ucunda bulunması gereken bir eser!
Evrim Ağacı Analizi
Pozitif Eleştiriler
Memeli Türleri
Prof. Dr. Şakir Önder Özkurt ile Dr. Öğr. Üyesi Şafak Bulut, Türkiye’deki bütün memeli türlerini çok güzel bir şekilde ele alıp, kategorize etmiş. Memeli dediğimizde halk arasında genelde “kurt” veya “kedi” gibi hayvanlar akla gelir. Ancak memeliler sınıfında, kemiricilerden sonra en fazla çeşitliliğe sahip taksonomik grup (takım) yarasalardır! Bu yüzden yarasa türleri ile kemirici türlerinin tek tek incelendiğini görmek çok faydalıdır. Dahası, balina ve yunus türleri de ayrıntılı bir şekilde ele alınıyor! Yapay seçilim ile evcilleştirilmiş türler olan evcil kedi ve inek gibi hayvanların incelenmesi de ayrı mutluluk verici.
Tasarım ve İllüstrasyonlar
Görsellerin fotoğraflardan ziyade illüstrasyonlardan oluşması görsellik açısından kitabı bir adım öne taşıyor! Bu konuda Emine Yıldırım ve Leyla Çelik’in çok güzel işler başardığını söyleyebiliriz.
Giriş ve Evrim
Taksonomik rehber başlamadan önce, kitabın giriş kısmında evrimsel biyoloji ve memeli biyolojisi hakkında gayet faydalı bilgiler veriliyor. “Evcilleştiren tür: Homo sapiens“ başlığı ile birlikte yapay seçilime de değiniliyor! Memelilerin evrimi anlatılırken “ilkel” yerine “ilkin” teriminin tercih edilmesi çok doğru bir karar olmuş. Ayrıca türlerin nesillerinin korunması kapsamında çalışmalar yürüten IUCN Kırmızı Liste hakkında ayrıntılı anlatımlar da bulunuyor.
Tür Kartları ve Rehber
Her bir türün tek tek ele alınışı oldukça detaylı olmuş. Türlerin taksonomik sınıflandırılması, hayvanların iskelet yapısı, morfolojileri, fizyolojileri ve etolojileri hakkında bilgiler veriliyor. Ek olarak her türün diyetini sembolize eden simgeler bulunmasının ve biyocoğrafyanın anlaşılması için Türkiye haritasının renklendirilmesinin muhteşem bir ayrıntı olduğunu söyleyebiliriz!
Negatif Eleştiriler
Besin Simgesi
Besinleri sembolize eden simgeler oldukça açıklayıcı. Fakat “böcekleri” sembolize eden simgede “kene” silüeti bulunuyor. Ancak keneler (Ixodida spp.), Insecta (Böcekler) sınıfında değil, Arachnida (Örümceğimsiler) sınıfında bulunan bir eklembacaklı takımıdır. Yani kendileri böcek değil; hatta filogenetik olarak böceklerle değil, örümceklerle daha yakın akrabadırlar.
Pars Alt Türü
Türkiye için en değerli türlerden biri de kuşkusuz pars veya leopar adı ile bilinen Panthera pardus türüdür. Türkiye’de de dağılımı olduğu hesaplanan Panthera pardus tulliana alt türü hakkında birçok çalışma yürütülüyor. Yeni çalışmalara göre Türkiye’deki pars alt türünün Azerbaycan ve İran kesimlerinde de dağılımı olan alt tür ile aynı olduğu anlaşıldı. Kedigiller hakkındaki son revizyon çalışmasının gösterdiğine göre Asya ana karasında yaşayan tüm kaplanlar da aynı alt türe atandı. Tabii buna karşı yayımlanan çalışma da mevcut o ayrı bir tartışma konusu. Sonuç olarak Anadolu parsı olarak tanımladığımız alt tür, İran’da ve Azerbaycan’da yaşayan alt tür ile aynıdır. Göründüğü kadarıyla kitapta bu konuda ufak bir eksiklik veya karmaşıklık yaşanmış.
Kaynakça
Her ne kadar kitabın başlangıcındaki “İçindekiler” kısmı ayrıntılı olarak hazırlanmış olsa da, kitabın sonunda “Kaynakça” bölümü bulunmuyor. Bu da bir bilim kitabı için büyük bir eksiktir. Umarız en yakın zamanda yeni baskılarda düzeltilir.
Sonuç
Halk arasında oldukça eksik bilgilerin bulunduğu zoolojinin mamaloji (memeli bilimi) alt dalı için hazırlanmış altın değerinde bir kitap olmuştur. Doğa meraklılarının hiç düşünmeden okunması gereken bir eserdir. Her takson için daha nicelerini görmek dileği ile...
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 10
- 9
- 7
- 5
- 5
- 3
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- Ş. Ö. Özkurt, et al. (2021). Türkiye Memelileri. ISBN: 978-605-7739-57-5. Yayınevi: Panama Yayıncılık. sf: 456.
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 01/12/2024 21:07:02 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10049
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.