Kırmızı Cüce Yıldızlar, Uzayda Yaşamı Keşfetmek İçin En Uygun Yerler Olabilir!

Yeni bir çalışmanın sonuçları, kırmızı cücelerin evrende en çoklukla görülen yıldızlar olduğunu ve hemen her birinin yaşanabilir bölgesinde üzerinde yaşam bulma şansının en yüksek olduğu bir gezegen bulunabileceğini gösteriyor.

Araştırmacılar bu buluşun uzayda yaşamın başka yerlerde de bulunabilme şansını artırdığını söylüyorlar ve bulgularını International Journal of Astrobiology dergisinde paylaştılar.^[1] Kırmızı cüceler, ya da diğer adlarıyla M-tipi cüce yıldızlar, Güneş'ten elli kata kadar daha sönük ve güneşin yüzde 10 ile 20'si ağırlıktalar. Evrendeki yıldızların yüzde 70'ini bu yıldızlar oluşturuyor.

Kırmızı cücelerin bu denli çok görülmeleri bilim insanlarını bunların uzayda yaşamı keşfetmek için en uygun yerler olabileceklerini düşünmeye yöneltti. Gök bilimciler tarafından kırmızı cücelerin etrafında giderek daha fazla gezegen keşfediliyor ve NASA'nın Kepler uzay gözlemevinin en son bulguları bu yıldızlardan en az yarısının yörüngelerinde Yerküre'nin yarısı ile dört katı arası ağırlıklarda kayalık gezegenler barındırdıklarını gösteriyor. Sonuç olarak evrende hem Yerküre boyutlarında, hem de diğer gaz devlerinden oldukça küçük, Yerküre'nin 17 katı ağırlığındaki Neptün boyutlarında oldukça fazla sayıda gezegen olduğu görülüyor. Bu bereketin nedeni ise sırrını korumayı sürdürüyor.

Gezegen oluşumunda önde gelen bir kuram yeni doğmuş yıldızların etrafındaki gaz ve toz disklerinde oluşmakta olan bebek gezegenlerin, yörünge enerjileri disk içindeki madde tarafından soğruldukça yıldıza yakın yörüngelere göç ettiklerini öne sürüyor. Ancak bu göç modellemesine göre Neptün boyutlu gezegenlerin görülenden daha nadir olmaları gerekiyor.

Öte yandan, bazı araştırmacılar da bu göreli olarak düşük kütleli gezegenlerin bulundukları yerde oluştuklarını, yani etrafında yörüngede bulundukları yıldıza göre aşağı yukarı aynı yerde oluşup yaşamlarını sürdürdüklerini, yıldıza doğru ya da yıldızdan uzağa bir göç yaşamadıklarını iddia ediyorlar. Çalışmanın yazarı ve Kaliforniya Üniversitesi, Los Angeles (UCLA) astrofizikçisi Brad Hansen yerinde gezegen oluşumu bilgisayar modellemeleri kullanarak kırmızı cücelerin ne sıklıkta Yerküre boyutlu gezegenler oluşturabileceğini ve bu gezegenlerin yıldızın etrafında nerelerde yörüngeye oturacağını incelemiş.

Hansen bilgisayar modellemelerinde güneşin yarı ağırlığında ve gezegen öncesi diskleri 0.05 AU ile 1 AU arasında değişen kırmızı cüceleri araştırmış (1 AU, ya da 'astronomical unit' Güneş ile Yerküre arsındaki ortalama uzaklığa eşit). Modellenen disklerde Yerküre'nin ağırlığının altı misli ağırlıkta gaz ve toz bulutu bulunuyormuş. Hansen, bu girdilerle 10 milyon yıl sonra kaç gezegenin oluştuğunu görmeye çalışmış.

Hansen'i özellikle ilgilendiren, yıldızların çevresindeki 'yaşanabilir bölge' olarak da adlandırılan, ve gezegenlerin, yüzeylerinde sıvı su ve dolayısıyla yaşam barındırabilecek derecede sıcak olduğu bölgeler olmuş. Kırmızı cüceler göreli olarak oldukça soğuklar ve yaşanılabilir bölgeleri yıldıza Merkür'ün Güneş'e uzaklığından daha yakın (yaklaşık 0.1 ile 0.2 AU arası).

Hansen çalışmasında çoğu gezegen sisteminin 0.5 AU içerisinde dört ile altı arası gezegen barındırdığını, ancak bazı gezegenlerin 10 AU kadar uzaklarda dahi oluşabildiğini görmüş. Ek olarak kırmızı cüceler 0.23 ile 0.44 AU arası değişen yaşanabilir bölgelerinde genellikle bir ya da iki gezegen barındırıyorlar. 

Hansen'e göre yaşanılabilir olması muhtemel gezegenlerin bu çoklukta görülebilmeleri bir gün gerçekten yaşanabilir bir tanesini keşfetme olasılığımızı arttırıyor.

Hansen bu bulguların yanında kırmızı cücelerin yaşanabilir bölgelerindeki gezegenlerin önemli miktarda su tutabilecekleri sonucuna da ulaşmış. Sonuçlara göre her bir gezegenin, Yerküre'deki toplam su tutarının 25 misli daha fazla suya sahip olabileceği görülmüş. Hansen'e göre tüm bu bulgular güneş sistemi civarındaki M cücelerinin yakınında yaşanılabilir gezegenlerin oldukça fazla görüleceği fikrini genel olarak destekliyorlar.

Ufak Bir Uyarı

Haber içerisinde kırmızı cücelerin güneşin yüzde 10-20'si kütleye sahip olduğu ve tüm yıldızların yüzde 70'ini oluşturduğu dile getirilmiş. Oysa kırmızı cüceler, Güneş'in yüzde 7.5'i ile yüzde 60'ı kütleye sahiptirler ve tüm yıldızların yüzde 80'ini oluştururlar. Kaynakta verilen bilgiler, bu detay haricinde tutarlıdır.