Kartal da dahil olmak üzere hiçbir kuş ömrünü herhangi bir şekilde uzatamaz. Kartallar gagalarını ve pençelerini sökemezler. Gagaları ya da pençeleri bir şekilde sökülürse ölürler.

"Kartalın Hikayesi" başlıklı "motivasyonel anlatım" kategorisinde Dünya çapında yayılan bu yalan bilgiler, 2007 senesinde bir Powerpoint sunumu olarak e-posta zincirlerinde ve internette yerini aldı. Her ne kadar savunucuları, bunun "felsefi" bir hikaye olduğunu, insanın yeniden doğumunu izah ettiğini iddia etseler de, birçokları bu hikayeyi kartallarla ilgili biyolojik bir gerçek olarak da yaymaya başladı. Bu saçma ve yanıltıcı hikaye, belki istenmeden de olsa doğayla ilgili gerçeklerden uzaklaşılmasına ve yaygın hatalı bilgilere neden oldu. E-posta versiyonunda anlatılan hikaye şu şekildedir:

İnsan dili, kelimeleri birleştirerek sonsuz sayıda anlam yaratabilen bir yeteneğe sahiptir. Bu yetenek, dile ifade gücünü kazandırır ve onu diğer hayvanların iletişiminden ayırır. Araştırmacılar şimdi, bu yeteneğin daha basit bir versiyonunu en yakın yaşayan akrabamız olan bonobolarda keşfetti. Science dergisinde bu hafta yayımlanan çalışma, bu maymunların farklı sesleri birleştirerek yeni anlamlar üretebildiğini gösteriyor.^[1] Çalışmaya dahil olmayan Rennes Üniversitesi'nden evrimsel biyolog Maël Leroux şunları söylüyor:

Önceki çalışmalar, diğer hayvan türlerinin de sesleri birleştirebildiğini göstermiş olsa da bu kombinasyonlar sadece anlamları yan yana ekleyen "basit" birleşimlerdi. İnsan dili ise bunlardan çok daha fazlasıdır. İnsanlar, kelimeleri parçaların toplamından fazlasını ifade edecek şekilde birleştirebilir. Örneğin, "uzun aşçı", uzun boylu ve aşçı olan birini ifade eden basit bir kombinasyondur. Ancak "iyi aşçı" sadece iyi biri ve aşçı olan birini değil, aynı zamanda bir sürücü olarak kötü olan birini de ifade edebilir. Bu kelime kombinasyonları, esas kelime öbeğinde olmayan yeni bir anlam üretme potansiyeline sahiptir.

Belki şu meşhur soruyu duymuşsunuzdur: Diyelim ki bir yarışma programındasınız ve karşınızda 3 tane kapı var (üzerlerinde de 1, 2 ve 3 diye numaralar bulunuyor). Bu kapılardan bir tanesinin arkasında son model bir Bugatti Veyron, diğer ikisinin arkasında ise birer tane keçi var. Tek bir kapı seçme şansınız var ve içinizden geçen kapıyı, örneğin 2 numaralı kapıyı seçtiniz. Bu, tıpkı Türkiye'deki Var Mısın, Yok Musun? yarışmasında kendi kutunuzu seçmek gibi. O kutuda (veya kapıda) gerçekten büyük ödül olabilir; ama olmayabilir de...

Diyelim ki siz, 3 kapıdan 1 numaralı olanı seçtiniz. Sinsi sunucu, heyecanı arttırmak için sizin seçmediğiniz kapılardan bir tanesini, diyelim ki 3 numaralı kapıyı açtı. Ve tabii ki arkasında büyük ödül değil, keçi vardı. Dolayısıyla şu anda büyük ödül ya sizin kapınızda ya da sunucunun açmamış olduğu diğer kapıda... İşi daha da kızıştırmak için sunucu size şunu soruyor:

Doğu Asyalılar ve Batılılar dünyayı çok farklı şekilde algılar ve onunla ilgili farklı şekilde düşünürler. Batılılar dikkatlerini odaktaki bir nesneye verme eğiliminde olurlar. Nesnenin niteliklerini analiz eder, onun davranışlarına yön veren kuralları bulma çabasıyla kategorize ederler. Bu kurallar formel mantığı içerir (Ç.N. Formel mantık; düşünmenin içeriğinden çok biçimiyle ve kurallarıyla ilgilenen mantık türüdür). Nedensel atıflar sadece nesneye odaklanma eğilimindedir, bu yüzden genellikle yanlıştır (Ç.N. Metin boyunca “atıf”, bir şeyin kaynağı olarak gösterilen etken anlamında kullanılmaktadır).

Doğu Asyalılar ise çoğunlukla geniş bir algısal ve kavramsal alana dikkat ederler. Nesnelerle ilgili olarak, nesnenin hangi kategoriye ait olduğundan çok, hangi aileye üye olduğunu önemserler. Bunlara dayanarak nesneleri sahip oldukları ilişkiler, değişiklikler ve ait oldukları grupla ilgili olarak ele alırlar. Nedensel atıfları, bağlama vurgu yapar. Dikkatlerini yönlendiren önemli bir husus sosyal faktörlerdir. Doğu Asyalılar, kendileri için önceden biçilmiş rol ilişkileri içinde, karmaşık sosyal ağlar içinde yaşar. Etkili bir biçimde işlev görmek için bağlama dikkat etmek önemlidir.

İnsan, birçok şekilde tanımlanabilir. Yetenekleriyle, farklarıyla, özellikleriyle, üstünlükleriyle, alçaklarıyla... İnsan, bildiğiniz üzere zekası bugüne kadar en çok evrimleşmiş hayvan türüdür. İnsanı insan yapan özellik, apaçık bir şekilde, zekasıdır. Bu zekanın yan ürünü olarak gelen veya diğer hayvanlardan fazla gelişen algı, düşünme, merak vb. kavramlar sonucunda insan, kendi özünü merak etmiş ve arayışa yönelmiştir. Bu arayışta, pek çok iddia ortaya atılmakla birlikte, biri hariç tamamı günümüzde bilimsel geçerliliğini yitirmiştir. Günümüzde, açık bir şekilde ortadadır ki, insan Hayvanlar Alemi'ne ait bir hayvan türüdür ve ortaya çıkışı, kendisinden önceki bazı hayvan türlerinin evrimleşmesi sonucunda gerçekleşmiştir.

Bilimsel bir perspektifte insanı, sıradan bir tür olarak, taksonomi diye de bilinen "sınıflandırma bilimi" içerisinde tanımlarız. Türümüz ve insansı atalarımız, 6-7 milyon yıldır vardır; tüm maymunların ortak atası ise 47 milyon yıl yaşında. Evrim tarihinin yaklaşık 4.000 milyon yıl (yani 4 milyar yıl) olduğu düşünülürse, 4.000 sayısının yanındaki 47 sayısının ne kadar önemsiz olduğu görülebilir, hele ki 7 sayısı ele alındığında bu önemsizlik daha da belirginleşir. Modern insan dediğimiz Homo sapiens'in ise sadece 300.000 yıldır (0.3 milyon yıldır) var olduğunu göz önüne alacak olduğumuzda, bu önemsizlik akıl almaz boyutta artacaktır. Ancak insanın taksonomideki yerine bakmak, oldukça ufuk genişletici bir deneyimdir. Burada size bu deneyimi kazandırmak istiyoruz.

Çoğu astronom, bir gezegen bulabilmek için büyük heyecan duyarken Mike Brown, bulunmuş bir gezegeni gezegenlikten çıkarmış tek astronom olabilir. Brown'ın araştırması sayesinde, güneş sisteminin dokuzuncu gezegeni olan Plüton panteondan çıkarılmıştı. Yıllardır dokuzuncu gezegen olarak Plüton'un böyle dışlanması, insanlarda duygusal bir karşılık buldu. Nasıl olur da çocukluk anılarımızla oynanırdı? Nasıl olur da gezegen sistemimizi böylesine alt üst edebilmişlerdi?

Yaklaşık on yıl önce, Brown'un o zamanlar on yaşlarında olan kızı, babasının bu affedilmez suçunu halk nezdinde telafi edebilmesi için bir yol önerdi: Babasının gidip başka bir gezegen bulması gerekiyordu! Brown bu anısını şöyle anlatıyor: