Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Kangren

3 dakika
45,538
Kangren Wellcome Collection
Tıbbi İçerik Uyarısı

Bu içerik tıp ve sağlık ile ilişkilidir. Sadece bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. Bireysel bir tıbbi tavsiye olarak görülmemelidir. Evrim Ağacı'ndaki hiçbir içerik; profesyonel bir hekim tarafından verilen tıbbi tavsiyelerin, konulan bir teşhisin veya önerilen bir tedavinin yerini alacak biçimde kullanılmamalıdır.

Daha Fazla Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat
Kangren
  • Türkçe Adı Kangren
  • OrphaNet
  • Diğer İsimleri Gangren

Uyarı: Bu içerikteki görseller okurlarımızı rahatsız edebilir.

***

Genel Bilgiler: Patoloji ve Mekanizma

Kangren, genellikle kan dolaşımındaki aksamadan ötürü vücudun bir bölümündeki, özellikle de "ekstremiteler" (uçlar) olarak bilinen el ve ayak parmaklarındaki dokuların geniş çapta ölmesi, nekroza uğramasıdır. Kan dolaşımına engel olacak şey, herhangi bir kaynaktan gelebilir: bir damarın tıkanmasından tutun da, bir bileklik veya aksesuar sebebiyle saatlerce ciddi miktarda sıkıştırılan bir kola kadar, menenjit gibi beyne zarar veren hastalıklara kadar pek çok neden bu hastalığa yol açabilir.

Tüm Reklamları Kapat

Elbette, kolunuzu veya bacağınızı uzun süre, kan dolaşımına engel olacak kadar sıktığınızda, kangren oluşumundan önce rahatsızlıktan ötürü muhtemelen kendinizi rahatlatacaksınızdır; ancak bazı koşullarda bunun yapılamadığı durumlar bilinmektedir (örneğin bir kaza sonrasında). Ayrıca, diyabet ve aşırı sigara tüketiminin de kangrene neden olduğu birçok vaka bilinmektedir.

Her nasıl olursa olsun, kangrenin oluşma sebebi kan dolaşımının tıkanmasından ötürü belli bir bölgedeki dokunun belli bir süreden fazla beslenememesi ve temizlenememesi sonrasında giderek hızlanan biçimde o bölgedeki hücrelerin ölmeye başlamasıdır. 

Belirti ve Semptomlar

Kangrenin 3 farklı tipi bulunmaktadır: kuru tip, ıslak tip ve gaz tipi. İsimlerinden de anlaşılabileceği üzere ilk türünde arteriyosikleroz ve iskemi (inme) gibi damar tıkayıcı sebeplerle hücreler ölmeye başlar ve yavaş yavaş ölmeye başlayan bölge kuru niteliktedir. Genelde bu bölge büzüşür ve hemoglobinden ötürü kırmızımsı-siyah bir renge döner. Bu, eller ve ayaklarda sıklıkla görülen türdür. Islak tip kangren ise ağız, bağırsak, akciğer, rahim boynu veya vulva gibi nemli vücut bölgelerinde oluşur. Kuru tipte, vücuttaki bakteriler dahi hayatta kalamadığı için nemlilik oluşmazken, ıslak tipte saprogenik mikroorganizmalar ölen dokudan beslenerek çoğalırlar ve kangrenli dokulara nemli bir görüntü kazandırırlar. Gaz tipindeyse, kangrenli dokuda biriken bakteriler ürettikleri gazla ölü dokunun şişmesine neden olurlar. Bu gazın yayılmasıyla, kangren de hızla yayılabilir.

Tedaviler veya İdare Yöntemleri

Malesef kangrenin etkileri tersine döndürebilecek bir tedavisi bulunmamaktadır ve sadece ölü dokunun alınması, temizlenmesi ve antibiyotikle belirtilerin durdurulması şeklinde müdahale edilmektedir. Ölü dokunun büyüklüğüne göre uzuvların veya dokunun tamamı alınır ve çoğu zaman parmakların, ellerin, ayakların ve bacakların kesilmesiyle sonuçlanır. Bazı diğer kangrenli dokularsa yerel olarak alınırlar ve tedavi edilmeye çalışılırlar. Kangrene antibiyotiklerin de pek fayda etmemesinin ana nedeni, kangrenli dokuya zaten kan akışı olmadığından, antibiyotiklerin de yeterince nüfuz edemiyor olmasıdır. Gaz tipi kangreneyse hiperbarik oksijen terapisi ile müdahale edilmekte ve bu sayede gaza neden olan bakterilerin uygun olmayan basınç ve oksijen değerlerinde ölmesi hedeflenmektedir.

Tüm Reklamları Kapat

Önlem Yöntemleri

Bu hastalıktan korunmak için yapılacak çok fazla şey olmasa da, eldeki az yöntemle çok kolaylıkla kangren önlenebilir. Özellikle sigara tüketiyorsanız, diyabet, arterosikleroz veya çevresel damar hastalıklarınız varsa, çok düzenli olarak kontrollere girmeli ve vücudunuzu takip etmelisiniz. Ayrıca düşük yağlı besinlerle beslenme, düzenli spor yapma, sigaradan kurtulma da kangrenin önüne geçmekte neredeyse her zaman başarılı yöntemler arasındadır.

Etimoloji

Hastalığın isminin "kan" ile hiçbir alakası yoktur ve Latincedeki gangraena ile Yunancadaki gangraina, yani "doku kokuşması" anlamındaki kelimelerden gelmektedir. Türkçeye Fransızcadaki gangrène sözcüğünden girmiştir ve ilk olarak Ahmet Vefik Paşa'nın Lugat-i Osmanî'sinde kankrina olarak çevrilmiştir. Ancak sözcük, birçok yerel ağızda "kan kıran" anlamını da kazanmıştır. Tesadüfen bu isimlendirme, oldukça isabetlidir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
30
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • İnanılmaz 34
  • Muhteşem! 28
  • Korkutucu! 22
  • Tebrikler! 18
  • Merak Uyandırıcı! 14
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 11
  • İğrenç! 11
  • Bilim Budur! 9
  • Umut Verici! 7
  • Üzücü! 4
  • Grrr... *@$# 3
  • Güldürdü 2
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 04/12/2024 15:13:19 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1111

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
İnsanlar
Genom
Uçak
Film
Madde
Buz
Memeli
Dalga
Uzay Görevleri
Evrimsel Psikoloji
Yas
Teknoloji
Boyut
Kas
Coronavirus
Isı
Eğilim
Hayvan Davranışları
Antropoloji
Venüs
Wuhan Koronavirüsü
Nükleer Enerji
Yeşil
Sıcak
Yer
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Kangren. (27 Mart 2013). Alındığı Tarih: 4 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/1111
Bakırcı, Ç. M. (2013, March 27). Kangren. Evrim Ağacı. Retrieved December 04, 2024. from https://evrimagaci.org/s/1111
Ç. M. Bakırcı. “Kangren.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 27 Mar. 2013, https://evrimagaci.org/s/1111.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Kangren.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, March 27, 2013. https://evrimagaci.org/s/1111.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close