Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Kalbi Duran Bir Hastanın Göğsünden "Kesinlikle Hayata Döndürmeyin!" Dövmesi Çıkarsa Ne Yapardınız?

Kalbi Duran Bir Hastanın Göğsünden "Kesinlikle Hayata Döndürmeyin!" Dövmesi Çıkarsa Ne Yapardınız?
4 dakika
26,476
Tüm Reklamları Kapat

Diyelim ki bir hastanede doktorsunuz ve kalbi durmuş bir hastaya acilen müdahale etmeniz gerekiyor. "Resüsitasyon" (İng: Resuscitation) denen işlemi uygulamak için gömleğinin düğmelerini hızla açıyorsunuz. Göğsü açığa çıkıyor ve... O da nesi? Göğsünde boydan boya, kocaman bir dövme var:

"KESİNLİKLE HAYATA DÖNDÜRMEYİN" (İng: DO NOT RESUSCITATE).

Tüm Reklamları Kapat

Hemen altında da, yine dövmeyle atılmış, hastaya ait imza var (bu fotoğrafta gizlilik dolayısıyla üstü kapatılmıştır). Ne yapardınız?

Florida'daki bir hastanenin doktor ve hemşirelerinin karşılaştığı durum buydu. Ne yapacaklarına kısa bir süre karar veremeyen tıbbi ekip, bu uyarıyı görmezden gelerek hastayı geri döndürme prosedürünü uyguladılar. Ancak işleme başlamadan önce, hastanenin etik takımını bilgilendirdiler.

Tüm Reklamları Kapat

Etik kurulun kararı, doktorlarınkinin tam tersiydi. Etik kurulun kararı sonucu hastanın ölmesine izin verildi ve hastanede hayatını kaybetti. Bu vaka, bu tip durumlarda ne yapılması gerektiğiyle ilgili çok ilginç fikirleri tetikliyor.

Vaka Raporu

New England Journal of Medicine dergisinde yayınlanan bir vaka raporunda, kanında yüksek alkol bulunan 70 yaşındaki bu hastanın durumu ve hastanenin kararı anlatılıyor. Hastanın geçmişinde kronik obstrüktif pulmoner hastalık (bir çeşit akciğer hastalığı) bulunuyor. Hasta, hastaneye getirilmeden birkaç saat önce fenalaşıyor. Hastane ekibi, böyle bir hasta için ciddi bir hayata döndürme prosedürü uygulanması gerektiğini biliyor. Ancak suratlarına bakan "Hayata kesinlikle döndürmeyin." dövmesi, kararı vermeyi zorlaştırıyor. 

Makalede anlatılanlara göre, ne yazık ki hastanın üzerinde kimlik yoktu. Dolayısıyla en yakın akrabaya haber vermek de mümkün olmadı. Hastane ekibi, hastayla iletişim kurmak için tüm yöntemlere başvurdu; ancak cevap alamadı. Bu durumda, hastanın göğsündeki dövmenin "öylesine" mi yapıldığını, yoksa gerçekten bir "Hayata döndürmeyin!" uyarısı mı olduğunu belirlemenin hiçbir yolu yoktu. Çünkü birçok ülkede, özellikle de ABD'de, çeşitli şartlar çerçevesinde, hastaların hayata döndürülmeyi reddetme hakkı bulunuyor. Hastanenin hastayı hayata döndürme kararı, onlar açısından "güvenli" olan seçenek olarak görülebilir. Yazarlar şöyle diyor:

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

İlk başta, belirsizlik ile karşılaştığımızda geri döndürülemez olan kararı seçmeme prensibini tetikleyen dövmeyi dikkate almamaya karar verdik. Ancak bu karar, hastanın olası bir önceden hazırlanmış ölüm dileğini yerine getirmeme durumuyla karşı karşıya bıraktı. Bu nedenle, etik danışmanlık talep edildi.

Tabii ki bu vakada olan tek sorun etik değil. Hukuk da... Araştırmanın baş yazarı olan Gregory Holt, aklındaki en büyük soru işaretinin, bu kararın herhangi bir yasal yükümlülük doğurup doğurmayacağı olduğunu yazıyor. Florida'nın bu konuda çok katı yasaları bulunuyor.

ABD'de hastane masrafları o kadar yüksek ki, fakir vatandaşlara verilen sağlık sigortası olan Medicare'i kullanan hastaların %80'i, bir hastalığın son safhasında olmaları halinde hastaneye kaldırılmamayı ve yoğun bakım görmemeyi tercih ettiklerini belirtiyorlar. Daha da ilginci, doktorlar arasında yapılan 2014 tarihli bir araştırmada, birçok doktorun üst düzey müdahalelerin kendilerine uygulanmasını istemeyeceklerini belirtiyorlar. Araştırmanın incelediği 1081 doktordan %88'inden fazlası, hayata döndürülmeyi tercih etmeyeceklerini söylediler.

Gerçekten de, hayata döndürülen bir hastanın hayatta tutulması için gerekli olan prosedürler aşırı pahalı, aşırı acılı ve aşırı miktarda fiziksel müdahale gerektiriyor. Hastaların bu prosedürleri reddetmesi, "Hayata Döndürmeme Talebi" (İng: Do Not Resuscitate, kısaca DNR) olarak biliniyor. Bunu talep eden hastalar üzerinde CPR, elektrik şoku, intübasyon tüpleri gibi uygulamalar kullanılamıyor. Daha da önemlisi, bu hastalar makinaya bağlanamıyorlar.

Ancak DNR, resmî olarak ve noter huzurunda hazırlanması gereken bir belge. Hastaların bu belgeyi doktorlarına ve aile bireylerine vermeleri gerekiyor. Tahmin edebileceğiniz gibi, bunu bir dövmeyle ilan etmek fazlasıyla sıra dışı. Ancak tartışmasız bir şekilde, mesajı doğrudan doğruya doktora iletiyor.

Buna rağmen, hastane ekibinin kafasının karışması da çok normal. Sonuçta cevaplamaları gereken sorular arasında şunlar yer alıyor: Bir dövme, yasal bir döküman mıdır? Hasta dövmeyi aklı başındayken mi yaptırmıştır? Yoksa sarhoş veya kafası iyiyken mi? Bir dövme yaptırmış ve sonradan fikrini değiştirmiş olabilir mi?

Tüm Reklamları Kapat

İlginç bir şekilde, bu son sorunun bir örneği var. 2012 yılında yayınlanan bir vaka raporunda, üzerinden DNR dövmesi çıkan bir hasta, "kimsenin bir dövmeyi ciddiye alacağını düşünmediğini" belirtti.

Bu durumda, etik kurul konu hakkında bir karara varmaya çalışırken, hastane ekibi de hastayı hayatta tutabilmek için dövmeyi görmezden geldiler. Antibiyotikler, vazopresörler (kan basıncını arttırıcılar) ve damar-içi sıvılar verdiler. Holt, Gizmodo'ya şöyle diyor:

Hastanın vaziyetini kontrol ettikten sonra, etik danışmanlarımız bize hastanın dövmesindeki talebi dikkate almamız gerektiğini ve hayata döndürmememizi tavsiye ettiler. Böyle bir durumda yapılabilecek en mantıklı varsayımın, dövmenin gerçek bir talebi yansıttığını varsaymak olduğunu söylediler. Bizim dikkatimizin, aynı zamanda birinin cenaze dileklerinin ve geleneklerine dayalı taleplerinin görmezden gelinmesi olarak görülebileceğini, yasaların kimi zaman hasta-odaklı kararları tercih etmediğini, hastaların dileklerinin yerine getirilmesinin daha önemli olabileceğini belirttiler.

Etik kurulunun kararı, bu durumda uygulanması gereken karar oldu. Tavsiye üzerine, hastane ekibi bir DNR formu doldurdular. Hasta ölmeye başladığında, hiçbir hayata geri döndürme girişiminde bulunmadılar. Hastanın ölmesine birkaç dakika kala, hastanenin sosyal hizmet bölümünden uzmanlar, hastanın dövmesi haricinde resmî bir DNR formu doldurduğunu tespit ettiler. Böylece hastanın ölümü önünde hiçbir engel kalmamış oldu.

Yazarların belirttiği üzere, bu durum netlikten çok soru işareti doğurmaktadır. Sadece bu vakaya bakarak, bir dövmenin gerçekten de bir ölüm dileğini iletip iletemeyeceğine evrensel olarak karar vermek mümkün değildir. Zaten doktorların da vaka analizinde böyle bir amaçları bulunmamaktadır.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
51
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • İnanılmaz 52
  • Korkutucu! 28
  • Merak Uyandırıcı! 12
  • Üzücü! 7
  • Muhteşem! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 3
  • Tebrikler! 2
  • Güldürdü 2
  • Bilim Budur! 1
  • Umut Verici! 1
  • Grrr... *@$# 1
  • İğrenç! 1
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Türev İçerik Kaynağı: Gizmodo | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 23/09/2023 11:30:44 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/3307

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Tehlike
Enzim
Çocuklar İçin Bilim
Diyet
Sinirbilim
Basınç
Şehir Hastanesi
Periyodik Cetvel
Ölçüm
Coğrafya
Büyük
Ecza
Genetik Mühendisliği
Semptom
Mitler
Astrobiyoloji
Rna
Sinir
Vaka
Venüs
Yanlış
Mers
Alkol
Yayılım
Epigenetik
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Gönder
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Evrim Ağacı'na Destek Ol
Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katmak için hemen buraya tıklayın.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
EA Akademi
Evrim Ağacı Akademi (ya da kısaca EA Akademi), 2010 yılından beri ürettiğimiz makalelerden oluşan ve kendi kendinizi bilimin çeşitli dallarında eğitebileceğiniz bir çevirim içi eğitim girişimi! Evrim Ağacı Akademi'yi buraya tıklayarak görebilirsiniz. Daha fazla bilgi için buraya tıklayın.
Etkinlik & İlan
Bilim ile ilgili bir etkinlik mi düzenliyorsunuz? Yoksa bilim insanlarını veya bilimseverleri ilgilendiren bir iş, staj, çalıştay, makale çağrısı vb. bir duyurunuz mu var? Etkinlik & İlan Platformumuzda paylaşın, milyonlarca bilimsevere ulaşsın.
Youtube
Freni Patlamış Bir Arabada Hayatta Kalabilir misiniz?
Freni Patlamış Bir Arabada Hayatta Kalabilir misiniz?
"Kütle" Diye Bir Şey Gerçekten Var mı?
Yılanlar Avlarını Çiğnemeden Nasıl Yutabiliyor?
Yılanlar Avlarını Çiğnemeden Nasıl Yutabiliyor?
Satranç Oyuncuları Günde 6000 Kalori Yakıyor Olabilir mi?
Satranç Oyuncuları Günde 6000 Kalori Yakıyor Olabilir mi?
Depreme Hazırlıklı Olsak Sonucunu Değiştirebilir miydik?
Depreme Hazırlıklı Olsak Sonucunu Değiştirebilir miydik?
Podcast
Evrim Ağacı'nın birçok içeriğinin profesyonel ses sanatçıları tarafından seslendirildiğini biliyor muydunuz? Bunların hepsini Podcast Platformumuzda dinleyebilirsiniz. Ayrıca Spotify, iTunes, Google Podcast ve YouTube bağlantılarını da bir arada bulabilirsiniz.
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Kalbi Duran Bir Hastanın Göğsünden "Kesinlikle Hayata Döndürmeyin!" Dövmesi Çıkarsa Ne Yapardınız?. (30 Kasım 2017). Alındığı Tarih: 23 Eylül 2023. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/3307
Bakırcı, Ç. M. (2017, November 30). Kalbi Duran Bir Hastanın Göğsünden "Kesinlikle Hayata Döndürmeyin!" Dövmesi Çıkarsa Ne Yapardınız?. Evrim Ağacı. Retrieved September 23, 2023. from https://evrimagaci.org/s/3307
Ç. M. Bakırcı. “Kalbi Duran Bir Hastanın Göğsünden "Kesinlikle Hayata Döndürmeyin!" Dövmesi Çıkarsa Ne Yapardınız?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 30 Nov. 2017, https://evrimagaci.org/s/3307.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Kalbi Duran Bir Hastanın Göğsünden "Kesinlikle Hayata Döndürmeyin!" Dövmesi Çıkarsa Ne Yapardınız?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, November 30, 2017. https://evrimagaci.org/s/3307.
Geri Bildirim Gönder
ve seni takip ediyor
Evrim Ağacı Uygulamasını
İndir
Chromium Tabanlı Mobil Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
İlk birkaç girişinizde zaten tarayıcınız size uygulamamızı indirmeyi önerecek. Önerideki tuşa tıklayarak uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu öneriyi, yukarıdaki videoda görebilirsiniz. Eğer bu öneri artık gözükmüyorsa, Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Chromium Tabanlı Masaüstü Tarayıcılar (Chrome, Edge, Brave vb.)
Yeni uygulamamızı kurmak için tarayıcı çubuğundaki kurulum tuşuna tıklayın. "Yükle" (Install) tuşuna basarak kurulumu tamamlayın. Dilerseniz, Evrim Ağacı İleri Web Uygulaması'nı görev çubuğunuza sabitleyin. Uygulama logosuna sağ tıklayıp, "Görev Çubuğuna Sabitle" seçeneğine tıklayabilirsiniz. Eğer bu seçenek gözükmüyorsa, tarayıcının Ayarlar/Seçenekler (⋮) ikonuna tıklayıp, Uygulamayı Yükle seçeneğini kullanabilirsiniz.
Safari Mobil Uygulama
Sırasıyla Paylaş -> Ana Ekrana Ekle -> Ekle tuşlarına basarak yeni mobil uygulamamızı kurabilirsiniz. Bu basamakları görmek için yukarıdaki videoyu izleyebilirsiniz.

Daha fazla bilgi almak için tıklayın

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close