Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Kadınların ve Erkeklerin Farklı Duygusal Deneyimleri Etik Kararlarını Nasıl Etkiliyor?

4 dakika
10,496
Kadınların ve Erkeklerin Farklı Duygusal Deneyimleri Etik Kararlarını Nasıl Etkiliyor? Unsplash
Etik kararlar alınırken erkekler ve kadınlar arasında cinsiyete dayalı farklılık görülebilmektedir.
Tüm Reklamları Kapat

Kadınların duygusallığına yönelik olumsuz basmakalıp düşünceler, uzun yıllardır kadınların sosyal, profesyonel ve politik bağlamlarda karar alma kapasitelerine zarar veren mitler yaratmıştır. Geçmişte, kadınların duygusallığının, etik kararlar alma kabiliyet ve ehliyetlerini de olumsuz etkilediği düşünülmekteydi. Kadınlar etik değerler bakımından erkeklerden aşağı görülüyordu çünkü mantıkları değil duygularıyla karar alıyorlardı. Bu eski düşüncenin aksine bugün, suçluluk gibi öz bilince dayalı etik duyguların etik kararlar almada ve etik davranmada oldukça önemli olduğunu bilmekteyiz. Daha da önemlisi, araştırmalar kadınların erkeklerden daha duygusal olduğunu göstermese de kadınların suçluluk ve utanç duygularını hissetmeye daha yatkın olduğunu gösteriyor.

Bir araştırma serisinde, çalışma arkadaşım Laura King ile şu çarpıcı fikrin peşine düştük: Kadınların etik açıdan önemli duyguları hissetmeye yatkın olmaları, onların etik olmayan davranışlara yönelme eğilimlerini erkeklere kıyasla nasıl etkiliyor?

Etik Açısından Farklar Neler?

Lawrence Kohlberg ve Carol Gilligan'ın, kadınların ve erkeklerin etik kararlar almadaki farklı değerlendirmelerine değinen tartışmalarını saymazsak, toplumsal cinsiyet farklılıklarının etik üzerindeki etkisi, psikoloji araştırmalarında hak ettiği dikkati çekemedi. Dolayısıyla, kadınların ve erkeklerin, karar alma yaklaşımlarının neresinde birbirlerinden ayrışıp farklılıklar sergileyeceklerine yönelik çok az bilgiye sahibiz. Ancak, bilgi sahibi olduğumuz bir alan var: İş ortamı! İş dünyasına yönelik çalışmalardan birkaçına göre, kadınlar, görüşmelerde yalan söylemek, kuralları esnetmek gibi bireysel ya da mesleki avantajlar kazandıracak ancak sonrasında somut zarara yol açacak gayriahlaki eylemlere girişmekten erkeklere kıyasla daha çok çekiniyorlar. Bu tür eylemlere girişmede erkekler ile kadınlar arasındaki farkın nereden kaynaklandığı henüz tam olarak araştırılmadı.

Tüm Reklamları Kapat

Bu cinsiyet farklılıklarının nedenlerini anlamada duyguların oldukça önemli olabileceğini varsaydık. Özellikle, kadınların gayriahlaki eylemlere girişmedeki çekimserliğinin, suçluluk ve utanç duygularını hissetmeye yönelik yüksek yatkınlıklarından kaynaklanabileceğini düşündük. Bu tahminimizi bir dizi korelasyonel araştırmaya ve deneysel çalışmaya tabi tuttuk.

İş dünyasına yönelik çalışmalardan birkaçına göre, kadınlar, görüşmelerde yalan söylemek, kuralları esnetmek gibi bireysel ya da mesleki avantajlar kazandıracak ancak sonrasında somut zarara yol açacak gayriahlaki eylemlere girişmekten erkeklere kıyasla daha çok çekiniyorlar.
İş dünyasına yönelik çalışmalardan birkaçına göre, kadınlar, görüşmelerde yalan söylemek, kuralları esnetmek gibi bireysel ya da mesleki avantajlar kazandıracak ancak sonrasında somut zarara yol açacak gayriahlaki eylemlere girişmekten erkeklere kıyasla daha çok çekiniyorlar.
Pexels

Duyguları Keşfediyoruz!

Korelasyonel çalışmalarda, kadınların gayriahlaki eylemleri değerlendirirken suçluluk ve utanç duyma yatkınlıklarının, bu eylemleri kınamada ve bu tür eylemlere girişmekten kaçınmada önemli bir etken olduğunu bulduk. Cinsiyete dayalı farklılıkların dindarlık, ahlaki kimlik ve izlenim yönetimi gibi diğer potansiyel nedenlerini denetlerken bile duygular, etik kararlar almanın bir parçası olarak karşımıza çıktı.

Bu araştırmaların yanı sıra, duygusal deneyimlerin etik kararlar almada cinsiyet farklılıklarına ne denli etkide bulunduğunu görmek için bir dizi daha deney yaptık. Kadınların gayriahlaki eylemler gerçekleştirmede çekimser kalmasına suçluluk ve utanç duyguları neden oluyorsa, kadınları bu duyguları göz ardı ederek cevap vermeye yönlendirmenin, onların gayriahlaki eylemlere girişme eğilimlerini erkeklerinkine benzer hale getireceğini düşündük. Bu, tam da iki deneyin sonucunda bulduğumuz bulgu oldu. Kontrol grubundaki kadınlar her ne kadar erkeklere kıyasla daha az gayriahlaki eylem eğiliminde olsalar da, duygularını göz ardı etmeleri istendiğinde, kadınlar, gayriahlaki yönelimlerini artırdılar. Erkeklerin eğilimlerindeyse değişiklik olmadı. Duygularını hesaba katmamaya yönelik ufak yönlendirmeler, kadınları erkeklerle aynı davranmaya yöneltti.

Son bir deneyde, kadınların ve erkeklerin kişisel kazanç sağlayan gayriahlaki bir eylemde bulunmanın ardından suçluluk duygusu hissetmede farklılık gösterip göstermeyecekleri test edildi. Katılımcıların okulda ya da işte öne geçmek için giriştikleri gayriahlaki bir eylemi yazdıkları deneyin sonucunda, kadınların erkeklere kıyasla daha fazla utanç, suçluluk ve pişmanlık hissettikleri görüldü. Erkeklerin suçlu ve utanmış hissetmeye daha az yatkın oluşları, onları, çıkarları uğruna gayriahlaki davranışlar sergilemeye itebilir ve bu davranışların sonucunda kadınlara kıyasla olumsuz duygulara daha az kapılabilirler.

Tüm Reklamları Kapat

Bu sonuçlar, kadınların erkeklerden daha ahlaklı olduğunu göstermez ancak belirli bağlamlarda ortaya çıkan gayriahlaki davranışların duygusal dinamiklerinde yatan cinsiyet farklılıklarını anlama yolunda bizleri aydınlatabilir. Gayriahlaki bir davranışı gerçekleştirmeyi göze almaya değer olup olmadığına yönelik kadınların ve erkeklerin birbirinden farklı değerlendirmelerini tanımlamak, etik kararları şekillendiren kişiler arası değerlendirmelerin daha iyi anlaşılmasına ışık tutacaktır.

Bulgularımız, kadınların duygusallığının etik kararlar alma davranışını kötü etkilediğine dair olan yanlış kanıyı altüst etmektedir. Çalışmamız, kadınların öz bilince dayalı ahlaki duygularının daha yüksek olmasının, onların kişisel ya da mesleki kazanç uğruna gayriahlaki davranışlarda bulunma isteğini aşağıya çektiğini gösteriyor.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Özetini Oku
46
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 31
  • Merak Uyandırıcı! 5
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 4
  • Bilim Budur! 3
  • Umut Verici! 2
  • Muhteşem! 1
  • Güldürdü 1
  • İnanılmaz 1
  • İğrenç! 1
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Çeviri Kaynağı: Society for Personality and Social Psychology | Arşiv Bağlantısı
  • S. J. Ward, et al. (2020). Gender Differences In Emotion Explain Women’s Lower Immoral Intentions And Harsher Moral Condemnation. Sage Journals, sf: --. | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 11/12/2024 06:15:31 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8538

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Periyodik Tablo
Bilinç
Meteor
Organ
Venüs
Evrim Ağacı
Nüfus
Primatlar
Bilim
Tür
Gerçek
Evrimsel Psikoloji
Halk Sağlığı
Ağrı
Kontrol
Nöron Hücresi
Fizyoloji
Tıp
Zaman
Küresel İklim Değişimi
Coronavirus
Manyetik
Covid-19
Nadir
Bilim Tarihi
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
S. Ward, et al. Kadınların ve Erkeklerin Farklı Duygusal Deneyimleri Etik Kararlarını Nasıl Etkiliyor?. (14 Nisan 2020). Alındığı Tarih: 11 Aralık 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/8538
Ward, S., Yeşilyurt, A., Özdil, A. Ş. (2020, April 14). Kadınların ve Erkeklerin Farklı Duygusal Deneyimleri Etik Kararlarını Nasıl Etkiliyor?. Evrim Ağacı. Retrieved December 11, 2024. from https://evrimagaci.org/s/8538
S. Ward, et al. “Kadınların ve Erkeklerin Farklı Duygusal Deneyimleri Etik Kararlarını Nasıl Etkiliyor?.” Edited by Ayşegül Şenyiğit Özdil. Translated by Aslıhan Yeşilyurt, Evrim Ağacı, 14 Apr. 2020, https://evrimagaci.org/s/8538.
Ward, Sarah. Yeşilyurt, Aslıhan. Özdil, Ayşegül Şenyiğit. “Kadınların ve Erkeklerin Farklı Duygusal Deneyimleri Etik Kararlarını Nasıl Etkiliyor?.” Edited by Ayşegül Şenyiğit Özdil. Translated by Aslıhan Yeşilyurt. Evrim Ağacı, April 14, 2020. https://evrimagaci.org/s/8538.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close