Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Joubert Sendromu

Joubert sendromu genetiği, epidemiyolojisi, tanısı ve tedavisi hakkında...

5 dakika
28,132
Joubert Sendromu Wallpaper
DNA illüstrasyonu.
Tıbbi İçerik Uyarısı

Bu içerik tıp ve sağlık ile ilişkilidir. Sadece bilgi amaçlı olarak hazırlanmıştır. Bireysel bir tıbbi tavsiye olarak görülmemelidir. Evrim Ağacı'ndaki hiçbir içerik; profesyonel bir hekim tarafından verilen tıbbi tavsiyelerin, konulan bir teşhisin veya önerilen bir tedavinin yerini alacak biçimde kullanılmamalıdır.

Daha Fazla Bilgi Al
Tüm Reklamları Kapat
Joubert Sendromu
  • Türkçe Adı Joubert Sendromu
  • İngilizce Adı Joubert Syndrome
  • OrphaNet 475
  • Diğer İsimleri JBTS, Cerebelloparenchchymal Bozukluk IV, Joubert-Boltshauser Sendromu, Cerebellooculorenal Sendromu

Genel Bilgiler: Patoloji ve Mekanizma

Joubert sendromu (JBTS) vücudun birçok kısmını etkileyen klinik ve genetik bir nadir hastalıktır. Aynı ailenin üyeleri olsalar dahi Joubert sendromuna sahip kişilerdeki belirtiler ve semptomlar farklılık gösterebilir. Uygulanan tedaviler ise bireylerdeki belirtilere bağlı olarak değişiklik göstermektedir.

Belirti ve Semptomlar

Joubert sendromu, beynin arka kısmında bulunan beyincik yapılarındaki, cerebellar vermis'te ve beyin sapındaki anormal gelişmelerden kaynaklanan ve molar diş belirtisi olarak adlandırılan beyin anomalilerinin bir kombinasyonu ile tanımlanır. Molar diş belirtisi (figür 1) MRI gibi beyin görüntüleme sistemleri ile görüntülenebilir. Bu belirti MR görüntülerinde azı dişine benzediğinden dolayı “molar tooth” olarak adlandırılmıştır.

Molar diş belirtisinin MR görüntüsü.
Molar diş belirtisinin MR görüntüsü.
NCBI

Kas tonusunun zayıflığı (hipotoni) Joubert sendromuna sahip bebeklerde yaygın olarak görülmektedir. Bu durum erken yaşlarda hareket koordinasyonunun zorlaşmasına (ataksi) sebep olmaktadır. Doğumdan kısa bir süre sonra görülmesi olası, normal olmayan bir şekilde hızlı veya yavaş nefes alma (hiperpne/apne), anormal göz hareketleri (İng: Ocular Motor Apraxia) ve anormal dil hareketleri bu hastalığın diğer özelliklerindendir. Hastalığa sahip bireylerin birçoğunda genel öğrenme güçlüğü, zeka geriliği ve gelişim geriliği gözlenmektedir.

Tüm Reklamları Kapat

Joubert sendromuna sahip bireyler geniş alın (figür 2), kavisli/kemerli kaş (figür 3), düşük göz kapağı (göz kapağı sarkması (ptozis)(figür 4), geniş aralıklı gözler (hipertelorizm)(figür 5), olması gerekenden daha düşük kulaklar ve üçgen şekilli ağız yapısı gibi ayırt edici bazı yüz şekillerine sahiptirler.

Kavisli/kemerli kaş fenotipi
Kavisli/kemerli kaş fenotipi
GHR
Göz kapağı sarkması (ptozis).
Göz kapağı sarkması (ptozis).
GHR
Geniş aralıklı gözler (hipertelorizm).
Geniş aralıklı gözler (hipertelorizm).
GHR

Joubert sendromunda gözlemlenen çok sayıda diğer belirti ve semptomlar da vardır. Diğer göz rahatsızlıkları (görme kaybına yol açabilen retinal distrofi ve gözdeki yapısal bozukluk olarak ortaya çıkan kolobom gibi), böbrek rahatsızlıkları (polikistik böbrek hastalığı ve nefronofitizi gibi), karaciğer rahatsızlıkları, iskelet anomalileri (çok parmaklılık gibi) ve hormonal (endokrin) sorunlar Joubert sendromu ile ilişkili olabilir. Bununla beraber, bu belirtiler birçok farklı hastalıklara ait olabilmektedir. Ancak tümünün beraber bulunduğu durumlar Joubert sendromu (ve buna bağlı hastalıklar) olarak tanımlanır. Zaten klinikte sendromlar, semptomların bir arada bulunmuş halidir.

Çok parmaklılık (Polidaktili).
Çok parmaklılık (Polidaktili).
GHR
JBTS için en sık görülen fenotipler.
JBTS için en sık görülen fenotipler.
İnsan Fenotip Ontolojisi

Aşağıda bu hastalıkla ilişkili semptomları listeleyen bir tablo bulunmaktadır ve bu tablo düzenli olarak İnsan Fenotip Ontoloji (Human Phenotype Ontology [HPO]) isimli veritabanı tarafından güncellenmektedir.

Hastalıkla İlişkili Genler, Etken Faktörler ve Risk Faktörleri

Silya veya sil adı verilen uzunlaşmış mikroskobik hücresel yapılarda meydana gelebilecek mutasyonlar Joubert sendromuna neden olabilir. Silyalar hücrelerin yüzeylerinde yer alan, fiziksel ve kimyasal ortamı algılayabilen uzantılardır. Bir silya türü olan “primary (birincil) silya” karaciğer ve böbreklerdeki belirli hücre çeşitleri ve nöronlar gibi birçok hücre çeşidi için elzem yapılardır. Primer siller beyin tarafından yorumlanan koklama, görme ve işitme gibi duyuların algılanmasında rol oynar.

Tüm Reklamları Kapat

Joubert sendromuyla ilişkili genler primer silleri etkiler. Primer sillerdeki deformasyon ise hücreler arası önemli göreve sahip kimyasal iletişimin çökmesine yol açar. Bu özel hastalıkların altında yatan gerçekler tam anlamıyla bilinmese de araştırmacılar primer silya anomalisinin bu rahatsızlıklara yol açtığını iddia etmektedir.

Joubert sendromunun tüm vakalarının %60’ı ila %90’ı bu hastalıkla ilişkili genlerdeki mutasyonlardan kaynaklanmaktadır. Buna karşın, hastalığa neden olabilecek diğer genetik faktörler hala bilinmemektedir. Joubert sendromu otozomal çekinik bir hastalıktır. Hasta bireylerde, hastalıktan sorumlu genlerin her iki kopyasındaki mutasyonlar her bir hücredeki genlerde bulunmaktadır. Figür 7’de gösterildiği üzere, ebeveynler herhangi bir JBTS belirtisi taşımadıkları halde Joubert sendromlu bir çocuğa sahip olabilmektedirler.

JBTS kalıtım paterni.
JBTS kalıtım paterni.
GHR

Ek olarak, hastalığa neden olan genin X kromozomunda (iki cinsiyet kromozomundan biri) bulunduğu nadir vakalarda, Joubert sendromu X’e bağlı çekinik bir genetik kalıtım deseni de gösterebilir. Bu durum, her bir hücredeki bu genin sadece bir değiştirilmiş kopyasının bu hastalığın erkek bireylerde görülmesi için yeterli olabileceği anlamına gelmektedir.

Bu hastalığın kadınlarda görülebilmesi için ise bu genin her iki kopyasında da bir mutasyon meydana gelmek zorundayken, erkek bireyler sadece bir X kromozomuna sahip olduklarından dolayı bu hastalıktan daha çok etkilenirler. Buna ek olarak, X’e bağlı karakterler babadan erkek çocuğa aktarılamaz.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.

Kreosus

Kreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.

Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.

Patreon

Patreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.

Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.

YouTube

YouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.

Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.

Diğer Platformlar

Bu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.

Giriş yapmayı unutmayın!

Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.

Hastalıklı ilişkili genlerin listesi ise şu şekildedir:

AHI1, ARL13B, B9D1, B9D2, C2CD3, CC2D2A, CEP41, CEP104, CEP120, CEP290, CPLANE1, CSPP1, IFT172, INPP5E, KIAA0556, KIAA0586, KIF7, MKS1, NPHP1, OFD1, PDE6D, POC1B, RPGRIP1L, TCTN1, TCTN2, TCTN3, TMEM67, TMEM107, TMEM138, TMEM216, TMEM231, TMEM237, TTC21B, ZNF423

Teşhis Yöntemleri

Joubert sendromunun tanısı için 3 önemli belirti şu şekildedir:

  1. MRI ile görüntülenebilen molar diş
  2. Bebeklerde zayıf (düşük) kas tonusu (hipotoni), ilerleyen aşamalardaki ataksi
  3. Anormal gelişim veya öğrenme güçlüğü

Ek olarak anormal nefes alış-verişleri (takipne/apne) ve normal olmayan göz hareketleri gibi özellikler de Joubert sendromuna sahip kişilerin belirlenmesine yardımcı olmaktadır. Ayrıca çoğu gende meydana gelen mutasyonların bilinmesine rağmen hastalıktan etkilenen insanların yaklaşık olarak %50’si genetik testlerle belirlenebilmektedir.

MRI (manyetik rezonans görüntüleme) ve cenin ultrason görüntüleme gibi çeşitli görüntüleme sistemleri ile prenatal (doğum öncesi) tanı konulması mümkündür ve doğum öncesi tarama aynı durumdan muzdarip olan üyelere sahip aileler için teklif edilmektedir.

Görülme Sıklığı ve Dağılımı (Epidemiyoloji)

Joubert sendromu her 80 bin doğumda bir ile her 100 bin doğumda bir oranları arasında görülebilmektedir. Joubert sendromunun çok sayıda belirtiye sahip olması nedeniyle bu sıklık oranları gerçekte daha düşük olabilir. Buna ek olarak, JBTS’a sebep olabilecek genetik mutasyonlara sahip olduklarından dolayı Aşkenazi Yahudileri ile Fransız-Kanada ve Hutterite toplulukları bu hastalığa karşı genetik bir yatkınlık göstermektedir.

Tüm Reklamları Kapat

Etimoloji

Joubert sendromu birçok kaynakta çeşitli kısaltma ve isimlere de sahiptir:

  • agenesis of cerebellar vermis
  • cerebello-oculo-renal syndrome
  • cerebellooculorenal syndrome 1
  • CORS
  • familial aplasia of the vermis
  • Joubert-Bolthauser syndrome
  • Cerebelloparenchymal disorder 4 (CPD4)
Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
Özetini Oku
53
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 9
  • Bilim Budur! 5
  • İnanılmaz 4
  • Korkutucu! 4
  • Muhteşem! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Merak Uyandırıcı! 2
  • Güldürdü 1
  • Umut Verici! 1
  • Üzücü! 1
  • Grrr... *@$# 1
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 14:35:44 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7959

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Eşey
Genler
Evrim Ağacı Duyurusu
Yeşil
Asteroid
Beslenme Bilimi
Kalıtım
Sendrom
Kanser
Dağılım
Ağrı
Nöronlar
Deniz
Sars
Ara Tür
Renk
Embriyo
Tür
Periyodik Tablo
Hukuk
Ortak Ata
Carl Sagan
Evrimsel Tarih
Hayatta Kalma
Kanser Tedavisi
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
F. Torun, et al. Joubert Sendromu. (15 Eylül 2019). Alındığı Tarih: 21 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7959
Torun, F., Türkoğlu, P. (2019, September 15). Joubert Sendromu. Evrim Ağacı. Retrieved November 21, 2024. from https://evrimagaci.org/s/7959
F. Torun, et al. “Joubert Sendromu.” Edited by Pedram Türkoğlu. Evrim Ağacı, 15 Sep. 2019, https://evrimagaci.org/s/7959.
Torun, Furkan. Türkoğlu, Pedram. “Joubert Sendromu.” Edited by Pedram Türkoğlu. Evrim Ağacı, September 15, 2019. https://evrimagaci.org/s/7959.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close