ExoMars2020: Koronavirüs, Mars Görevinin Ertelenmesine Sebep Oldu!
Bu haber 4 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Mars'a uzay aracı göndermeye başladığımız bu beş yıl içinde, Kızıl Gezegen'in keşfi pek de başarılı sonuçlanmamıştı. Keşifteki başarıların sayısının, başarısızlıklarımızdan daha fazla olmasını bekler hale gelmemiz sadece son birkaç yıl içinde gerçekleşti.
Bu nedenle ExoMars2020'nin fırlatılmasını iki yıl erteleme kararı oldukça mantıklıydı. Tabii ki, Avrupa Uzay Ajansı (AUA veya ESA "European Space Agency") ve Rus Uzay Ajansı Roscosmos'un ortak programı olan bu görevin ertelenmesi hayal kırıklığı yarattı. Ancak, fırlatma ertelenmeseydi ve uzay aracı, Oxia Planum'daki iniş alanına çakılarak Mars'ın "enkaz listesi"ne eklenseydi, bahsedilen hayal kırıklığı çok daha büyük olurdu.
ExoMars2020 iki sistemin birleşiminden oluşuyor: Rosalind Franklin gezgini ve "küçük Kazak (little Cossack)" anlamına gelen Kazachok adlı bir yüzey platformu.
Gezgin, gezegende yaşam belirtileri ararken seyahat edeceği araziyi analiz etmek ve kaydetmek için tasarlanmış dokuz cihazdan oluşan bir paket, ve daha da önemlisi, Mars'ın yüzeyini iki metreden daha fazla delme kapasitesine sahip bir montaj takımı taşıyacak. Kullanılan malzemenin, yüzeyi sterilize eden şiddetli güneş radyasyonundan korunduğu bir derinlikten bahsediliyor. Bu, geçmiş (veya şimdiki?) yaşamın işaretleriyle karşılaşılabileceği anlamına geliyor.
Kazachok, radyasyon seviyeleri ve yerel hava durumu da dahil olmak üzere, iniş sahasında çevreyi kaydedecek 13 cihaz taşıyacak.
Sorun Ne?
Peki, hem Rosalind Franklin gezgini hem de Kazachok zaten inşa edilmişken fırlatmayı erteleme kararı alınmasının sebebi neydi? Cevap bunun tek bir hatadan değil, birçok sorundan kaynaklandığını gösteriyor. İlk olarak, Rus iniş sisteminde, gezgini Mars'ın yüzeyine yerleştirecek ve Avrupa uçuş yazılımına aktaracak bölümlerde bazı teknik arızalar mevcut.
Gezgin üzerindeki güneş panelleriyle ilgili bir donanım endişesi de var. Gezgin, İngiltere'nin Stevenage kasabasında inşa edildi (Bu başarılı inşanın kutlamasından bu yana sadece altı ay geçti!). Ardından, Cannes aktarmasından önce termal testlerden ve vakum testlerinden geçtiği Fransa'nın Toulouse şehrine gönderildi. Ayrıca Fransa'da, Kazachok'la entegre edilmesi planlanıyordu.
Ancak iki hafta önce, güneş panelleriyle braketleri bir arada tutan tutkalla ilgili bir arıza tespit edildi. Bu büyük bir sorun değil. Gezgin ve platform, fırlatma için Kazakistan'ın Baykonur bölgesinden önce, nihai test için İtalya'nın Torino şehrine gönderildiğinde bu arıza giderilebilirdi.
Tutkalla ilgili bu sorun, görevi sekteye uğratabilecek çok daha büyük aksamalara göre nispeten önemsiz. Çünkü ExoMars2020'nin Mars'ın yüzeyine inişini sağlayacak paraşütlerin açılış dizisinde birtakım sorunlar olduğu bir yılı aşkın bir süredir biliniyor.
Bu sorun da paraşütlere açılış testi yapılınca açıklığa kavuştu: Sorun paraşütlerde değildi, paraşütlerin paketlendiği torbalar kanopilerin yırtılmasına sebep oluyordu. 2019 yılı boyunca yapılan bir dizi test, torbaların ve paraşüt açma mekanizmasının yeniden tasarlanmasıyla sorunun çözüldüğünü gösterdi. Mart ayı sonu için iki ayrı açılış testi daha planlandı, daha sonra paraşütlerin ExoMars uzay aracına entegrasyonu için ABD'den Avrupa'ya aktarılabileceği umuluyordu.
Yazılım sorunları da, donanım sorunları da çözülebilirdi ama sorunların çözümü halinde, kalan süre nihai testleri yapmak için yeterli olmayabilirdi.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Ancak sonra, tüm bu sorunlarla birlikte yeni bir sorun daha ortaya çıktı: Yeni Koronavirüs.
Şimdi, lütfen yazının başına dönüp ExoMars2020'nin inşasına katkıda bulunan ülkelere tekrar bakın.
Fırlatma evresine geçmeden önceki son durak: Kuzey İtalya, Torino. Koronavirüsün ülkeyi resmen kapattığı ve sınırlar boyunca tüm hareketliliğin durduğu yer.
Nihai test için İtalya'daki mühendislere ek olarak İngiltere'den, Fransa'dan, Rusya'dan ve ABD'den gelen mühendislere de ihtiyaç olacaktı. Seyahat ve personel hareketi ile ilgili kısıtlamalar göz önüne alındığında, fırlatmanın ileri bir tarihe ertelenmesi kaçınılmaz hale geldi.
NASA'nın geçen hafta, Mars 2020 görevinin bir parçası olarak piyasaya sürülecek olan gezginin adını "Azim (Perseverance)" olarak duyurması da biraz ikonik oldu. Daha ikonik olansa, başka bir gezegende yaşam belirtisi aramak için özel olarak planlanan bir görevin Dünya üzerindeki bir virüs tarafından alt edilmesi.
Öyle görünüyor ki Avrupa Uzay Ajansı ve Roscosmos için sadece "azim" yeterli değil.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 5
- 5
- 4
- 3
- 3
- 3
- 2
- 2
- 1
- 0
- 0
- 0
- Çeviri Kaynağı: The Conversation | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 04/10/2024 05:55:22 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/8352
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
This work is an exact translation of the article originally published in The Conversation. Evrim Ağacı is a popular science organization which seeks to increase scientific awareness and knowledge in Turkey, and this translation is a part of those efforts. If you are the author/owner of this article and if you choose it to be taken down, please contact us and we will immediately remove your content. Thank you for your cooperation and understanding.