Ergenlikte Evlerini İkizlerinden Daha Kaotik Gören Kardeşler, Yetişkinlikte Daha Çok Ruh Sağlığı Sorunu Yaşıyor!

Birçok ebeveyn, çocuklarından birinin neden diğerlerine göre duygusal olarak daha sıkıntıda göründüğünü merak eder. Birleşik Krallık'ta yapılan yeni bir araştırma, bu farklılıkların olası bir temelini ortaya koyuyor.

Psychological Science dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre, evlerini kardeşlerine kıyasla düzensiz, dağınık, telaşlı olarak algılayan ergenler, erken yetişkinlik dönemlerinde daha fazla ruh sağlığı sorunu ve davranışsal sorunlar yaşıyor.^[1]

York Üniversitesi'nde psikoloji profesörü olan Sophie von Stumm, 1990'ların ortalarında doğan binlerce ikizi takip eden araştırmasında, evlerini kardeşlerinden daha düzensiz, dağınık veya hızlı tempolu olarak algılayan gençlerin daha fazla kaygı ve depresyon yaşadığını ve madde kullanımı gibi daha fazla sorunlu davranışta bulunduğunu tespit etti.

Von Stumm, uzun süredir aynı evi ve aynı deneyimleri paylaşan insanların yaşananlara ilişkin neden çok farklı algı ve yorumlara sahip olduklarını uzun zamandır merak ettiğini belirtti. Çalışması için, 1990'ların ortalarında İngiltere ve Galler'de ikizleri inceleyen Twins Early Development Study (TEDS) adlı devam eden bir çalışmadan 4.732 ikiz çiftinin verilerini kullandı. Yazar, algılarda cinsiyete dayalı potansiyel farklılıkları elemek için seçilen ikizlerinin hepsinin aynı cins olduğunu ve karşı cins ikiz çiftlerinden elde edilen verilerin hariç tutulduğunu belirtiyor.

Çalışmada 9, 12, 14 ve 16 yaşlarında ikizler ve ebeveynleri, evdeki rutin, gürültü ve genel karmaşa seviyesini değerlendirdi. Von Stumm şöyle anlatıyor:

Bazı evler diğerlerinden daha kaotiktir. Her zaman bir televizyon veya radyo çalar, her gün farklı insanlar gelir ve gider ve düzenli yatma zamanı veya yemek zamanı gibi rutinler yoktur.

16 yaşındaki ikizlerin yanıtları gözden geçirildiğinde, kardeşlerin evdeki atmosfer hakkında önemli ölçüde farklı görüşlere sahip olabileceğini görülmüştü. Örneğin kardeşlerden biri evi diğerine göre çok daha gürültülü ve hızlı tempolu olarak görebiliyordu. Von Stumm şöyle diyor:

Kardeşlerin farklı ailelerde büyüdüklerini düşünebilirsiniz. Algıları işte bu kadar öznel.

İkizler 23 yaşına geldiklerinde eğitim durumlarını, istihdam durumlarını, gelirlerini, madde kullanımlarını, cinsel risk alma durumlarını, yasalarla çatışmalarını, ruh sağlıklarını ve davranışsal eğilimlerini ölçmek üzere tasarlanmış bir anket doldurdular. 16 yaşındayken daha fazla kargaşa deneyimlediğini bildirenler; depresyon, anksiyete, antisosyal davranış ve diğer ruh sağlığı sorunlarında daha yüksek puan aldı. Sonuçlar hem tek yumurta hem de çift yumurta ikizleri arasında tutarlıydı. Von Stumm şöyle anlatıyor:

Evdeki durumu kardeşlerinden daha kaotik olarak algılayanlar, genç yetişkinlik döneminde daha kötü ruh sağlığı sonuçları bildirdi. Bu ilişki ergenlik döneminden itibaren belirgindi ve ruh sağlığı sorunlarının başlangıcının muhtemelen gençlik yıllarında olduğuna dair teorileri doğruluyordu.

Yazarlar, yaşamlarının erken dönemlerinde yaralanma veya okuldan atılmak gibi kardeşlerinden daha fazla olumsuz olay yaşayan çocukların evdeki kaosa karşı daha duyarlı olmasının ve bunun da ruh sağlıkları üzerinde uzun vadeli etkileri olması muhtemel olduğunu belirtiyor:

Ebeveyn çatışması veya ayrılığı gibi yaşamın erken dönemlerinde yaşanan ve tüm bireyleri etkileyen pek çok olumsuz olay olabildiğinden ailenin uzun vadede kötü ruh sağlığına neden olabilecek belirli olaylar olup olmadığını henüz bilmiyoruz.

Yazarlar, gelecekteki araştırmaların da bu bulguları doğrulaması hâlinde, psikologların ergenlerin ev ortamlarına ilişkin algılarını değiştiren müdahaleler geliştirebileceğini söylüyor. Von Stumm, bundan sonra kardeşlerin evdeki kaos algılarında farklılık göstermeye başladıkları kesin yaşı ve nedenleri araştırmayı planladığını belirtiyor.