Doğa belgeselciliği denince çoğumuzun aklına gelen ilk isim doğabilimci David Attenborough’dur. Doğanın muhteşem güzelliklerini ayağımıza kadar getiren, inanılmaz derecede büyük bir sabırla ve emekle hazırlanmış belgesellerin anlatıcısı, sunucusu ve çoğu zaman yazarıdır. İlerleyen yaşına rağmen önümüzdeki günlerde yeni bir belgeselde (Seven Worlds, One Planet’in fragmanı) izleyeceğimiz Attenborough, doğaya olan sevgisini ve duyarlılığını hiçbir zaman kaybetmemiştir.
Onun, belgeselleri sunarkenki heyecanını yaşamamak mümkün değildir. Son yıllarda artan çevre ve plastik kirliliği, iklim değişikliği üzerine sık sık değinen Attenborough bir aktivist olarak da karşımıza çıkar. Doğayı bu kadar seven, koruyan ve en önemlisi de bizim doğanın inanılmaz güzelliklerini görmemizde payı olan Attenborough’un hayatına kısaca göz atmak Evrim Ağacı olarak boynumuzun borcu oldu artık.
Fosil, Taş ve Doğal Şeyleri Toplamayı Seven Bir Çocuk
Tam adı David Frederick Attenborough olan belgeselci, Londra’nın batısında kalan London Hounslow ilçesinde 8 May 1926’da dünyaya geldi. Babası, Leicester Üniversitesi'nde çalışmaya başladıktan sonra Leicester’e taşındılar. Daha sonra aktör olacak erkek kardeşi ve David, Wyggeston Erkek Okulu’nda okudular. Çocukluğunu fosil ve taş örnekleri toplayarak geçiren David’in doğal tarihe olan ilgisi erken yaşlarda başlamıştı. Ayrıca, Leicester'deki New Walk Müzesi'ni ziyaret etmeyi çok seviyordu ve hatta fosilleri sınıflandırmak için yardımcı oluyordu.
Liseyi bitirdikten sonra Cambridge'deki Clare College'da Doğa Bilimler okuyan Attenborough, 1947’de mezun oldu. 1947’de Kraliyet Donanması için hizmetine çağrılan Attenborough, iki yıl Kuzey Galler’de ve Forth Firth’ta görev yaptı.
Evlilik ve BBC’de Başlayan Çalışma Hayatı
Attenborough, 1950'de Jane Elizabeth Ebsworth Oriel ile evlendi ve karısının ölümüne kadar 47 yıl evli kaldılar. Susan ve Robert adında iki çocukları oldu.
David Attenborough, 1952'de BBC'ye stajyer olarak katıldı. İlk yaptığı programların masa başındaki tartışmalardan ibaret olması yetersiz geldiği için stüdyo dışında programlar yapmak için arayışlara girdi. Sonunda Zoo Quest adlı programı yapmayı başardı. Bu programda Paraguay ve Madagaskar gibi egzotik bölgelerde çekim yapan Attenborough ve ekibi; şempanze, piton ve cennet kuşları gibi nadir hayvanları insanların oturma odalarına getirmeyi başardı. Bu programla birlikte seyircilerin doğa belgesellerine olan yüsek ilgisini de ortaya çıkmış oldu. Program, 1954 ve 1963 yılları arasında uzunca bir süre devam etti.
Doğa ve Doğal Tarih İlgisi Baskın Geliyor
1969 yılında Attenborough terfi edilerek BBC1 ve BBC2 kanallarından sorumlu olan program direktörlüğüne getirildi. 1972’de BBC Genel Müdürü pozisyonuna aday olarak önerildiğinde, kardeşi Richard’ı arayarak bu iş için hiç isteğinin olmadığını söyleyen olmadığını Attenborough, ertesi yılın başlarında istifa ederek yapmak istediği işe yöneldi. Yeni projesi 1973’de başlayacak olan Eastwards with Attenborough (Attenborough’la Doğuya Doğru) olacaktı.
David Attenborough’un Anlattığı veya Sunduğu Belgesel Serilerinden Bazıları
Life on Earth
David Attenborough’un sunuculuğunu yaptığı, 1979 yılında gösterime giren 13 bölümden oluşan belgesel serisidir. Hayvanları doğal ortamlarında gösteren, çarpıcı ve yenilikçi kamera teknikleri kullanılarak yapılan bir televizyon şöleni olmuştur. Bu serinin yapımcılığını BBC ile birlikte Warner Bros. ve Reiner Moritz Productions yapmıştır. Serinin dünya çapında 500 milyon insan tarafından izlendiği tahmin edilmektedir. Bu seri aynı zamanda BBC'nin doğal tarihi kayıt altına alındığı ilk seri olmuştur. Attenborough ve ekibinin titizlikle yaptığı çalışmalar bilim insanlarının da güvenini kazanmıştır. Program, her bölümde bizi dünyanın farklı bölgelerine götürür.
1970’lerdeki teknoloji ile şimdikini karşılaştırdığımızda inanılmaz farklar vardır. Biyoçeşitlilik ve evrim tarihi hakkındaki bilgilerimiz bile geçen bu süre zarfında çok değişmiştir ama Life on Earth hala büyük bir keyifle izlenmektedir. Ayrıca bundan sonraki çekilecek doğa belgesellerinin öncüsü olmuştur.
The Living Planet
David Attenborough tarafından yazılan ve sunulan BBC belgeselidir. Attenborough, Life on Earth’ün başarısından sonra kolları sıvayıp yeni bir belgesel çalışmasına başlamıştı. 1984 yılında ekoloji ve canlıların çevrelerine uyumları üzerine kurulmuş olan 12 bölümlük bu seri daha öncesindekiler gibi dünyanın dört bir yanında çekildi. Çekim yapılan yerlerin zorluklarına rağmen, The Living Planet ekibi çok başarılı bir yapım sundu.
The Trials of Life
David Attenborough tarafından yazılan ve sunulan bir diğer BBC doğa belgeseli serisidir. 1990 yılında gösterime giren bu seri 12 bölümden oluşur. Daha önceki iki serinin devamı olup üçlemenin üçüncüsü olarak geçer. Bu seri; çeşitli türden hayvanların doğumdan erişkinliğe geçişlerini, yiyecek arayışalarını, dövüşlerini, üremelerini ve hayvanların doğasına dair birçok özelliği gözlerimizin önüne serer.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Videoda, serinin 4. bölümü olan Hunting and Escaping'de katil balinalar yiyecek aramak için kıyıya gelirler, deniz aslanları sürüsü balinaların ilk kurbanları olabilir.
Life in the Freezer
David Attenborough’un yine yazarlığını ve sunuculuğunu yaptığı BBC doğa belgeseli serisidir. 1993’de gösterime giren belgesel Antarktika’nın mevsimsel döngüsünü inceler ve 6 bölümden oluşur. Bu seride, Antartika’da yaşayan hayvan türlerinin yıl boyunca yaşamla nasıl başa çıktığını görürüz. Bu serinin yapımcıları arasında National Geographic Society ve Lionheart International da yer alır.
Bu serinin bu bölümünde kral penguenler ve yavrularını, ebeveynlerin yavrulara davranışlarını izleriz.
The Private Life of Plants
David Attenborough’un yazarlığını ve sunuculuğunu yaptığı bu BBC belgeseli 6 bölümden oluşur. İlk defa 1995’te gösterime girmiştir. Bu seri bitkilerin büyümesi, hareketi, üremesi ve hayatta kalmasını inceler. Bitkiler dünyanın çeşitli bölgelerinden örneklendirilmiştir. David Attenborough’un açılış sözleri şöyledir:
Kış ortası ve kırsal alan çok sakin, neredeyse cansız görünüyor. Ancak etrafımdaki bu ağaçlar, çalılar ve bitkiler, tıpkı hayvanlar gibi yaşayan organizmalar. Ve eğer hayatta kalmak istiyorlarsa, yaşamları boyunca hayvanların karşılaştıkları benzer problemlerle yüzleşmek zorundalar. Birbirleriyle savaşmalı, eşleri için rekabet etmeli, yeni bölgelere saldırmalılar. Ancak bu olayların farkında olmamızın nedeni, elbette bitkilerin farklı bir zaman ölçeğinde yaşamalarıdır.
The Life of Birds
1998’de yayınlanan BBC belgeseli David Attenborough tarafından yazılmış ve sunulmuştur. 10 bölümden oluşan bu belgesel, kuşların evrimini ve alışkanlıklarını inceler. 1999'da "muhteşem görüntü ve kusursuz bilim"i bir araya getirdiği için Peabody Ödülü'nü kazanmıştır.
The Blue Planet ve The Blue Planet 2
Yapımcısı ve üreticisi BBC olan bu doğa belgeselinin ilk serisi 2001 yılında gösterime girmiş ve David Attenborough tarafından anlatılmıştır. 8 bölümden oluşan bu seri, "Dünya okyanuslarının doğal tarihine dair ilk kapsamlı seri" olarak nitelendirilir. İnsanların daha önce görme şansının olmadığı ilginç deniz canlıları çıkar karşılarına.
BBC Doğal Tarih Bölümü’nün yapımcılığını yaptığı The Blue Planet 2'de Attenborough sunucu ve anlatıcıdır. 2017’de gösterime girmiştir ve 7 bölümden oluşur. İkinci seri hızla artan plastik kirliliğini gözler önüne sermekte, muhteşem güzellikteki okyanusların ve deniz canlılarının bundan nasıl etkilendiğini yüzümüze çarpmaktadır. Attenborough, balina ailesinden bahsederken izleyiciler gözyaşlarını tutamazlar:
Bu anne, yeni doğmuş çocuğunu taşıyor, ancak yavru ölü. Anne yavrunun gitmesine izin vermekte isteksiz ama yavru uzun zamandır ölü.
Her yıl 8 milyon ton plastiğin denizlere atıldığını söyleyen Attenborough, anne balinanın sütünün plastik kirliliği nedeniyle zararlı maddelerle dolu olduğundan dolayı yavru balinanın zehirlenip öldüğünden bahseder.
The Life of Mammals
2002’de yayınlanan bu seri Attenborough tarafından yazılmış ve sunulmuştur. Yapımcılığını BBC Doğal Tarih Bölümü ve Discovery Channel üstlenmiştir. Çeşitli türlerdeki memeli hayvanların davranışlarını ve evrim süreçlerini inceleyen 10 bölümlük hayranlıkla izlenen belgesel serisi olmuştur.
Life in the Undergrowth
Attenborough tarafından yazılmış ve sunulmuş diğer bir BBC doğa belgeselidir. 2005 yılında gösterime girmiş ve sadece 5 bölüm çekilmiştir. Omurgasız hayvanların yaşamları ve alışkanlıklarını görürüz bu seride.
Planet Earth ve Planet Earth 2
Planet Earth, BBC Doğal Tarih Bölümü’nün yaptığı, 2006 yılında gösterime giren belgesel serisidir. Çekimleri beş yıl sürmüş olan bu belgesel en pahalı belgesel dizisi olmuştur. Aynı zamanda yüksek çözünürlükte çekilen ilk belgeseldir. 11 bölümden oluşan ve 64 farklı ülkede çekilen bu serinin anlatıcısı Attenborough’dur. Bu seride farklı bölgelerin habitatlarını görürüz.
Daha sonra 2016’da devamı olarak, Planet Earth 2 gösterime girmiştir. İkinci sezonun anlatıcısı ve sunucusu Attenborough’dur. İkinci sezon 6 bölümden oluşur.
Planet Earth 2'nin tanıtım videosu.
Life in Cold Blood
2008’de gösterime giren 5 bölümlük bu seri, Attenborough tarafından yazılmış ve sunulmuş bir doğa belgeselidir. Amfibi ve sürüngenlerin yaşamları, evrimi ve alışkanlıkları üzerine çekilmiştir. BBC ve Animal Planet yapımıdır. Seri, uzamanlık kategorisinde 2009 BAFTA Televizyon Ödülünü kazanmıştır. Açılış cümlesi şöyledir:
Sürüngenler ve amfibiler bazen ilkel, donuk ve ahmak olarak düşünülür. Aslında, elbette, ölümcül derecede hızlı, olağanüstü güzel, şaşırtıcı derecede şefkatli ve çok karmaşık olabilirler.
Nature's Great Events
BBC televizyonu için hazırlanan 6 bölümlük belgesel serisinin anlatıcısı Attenborough'dur. 2009'da gösterime giren seride, güneşin sebep olduğu mevsimsel değişiklikleri, hava koşullarını ve okyanus akıntılarındaki değişiklikleri izliyoruz.
Life
Yapımcılığını BBC ve Open University’nin birlikte yaptığı belgesel serisidir. 2009 yılında gösterime giren serinin anlatıcısı Attenborough'dur. Çekimleri dört yıl süren bu seri tamamen yüksek çözünürlüklü olarak çekilmiştir. 10 bölümden oluşan bu seride, canlıların hayatta kalabilmek için geliştirdiği özellikleri ve davranışları izleme şanısını buluruz.
Frozen Planet
Yapımcılığını yine BBC ve Open University’nin birlikte yaptığı belgesel serisi olup 2011 yılında gösterime girmiştir. Bu seriyi sunan ve anlatıcılığını yapan yine Attenborough'dur. 7 bölümden oluşan bu seri Kuzey Kutbu ve Antarktika'daki doğal yaşama odaklanır. Ayrıca iklim değişikliğinin buzullar üzerindeki etkisini de gözler önüne serer.
Dynasties
Yapımcılığını yine BBC Doğal Tarih Bölümü’nün yaptığı bu seriyi Attenborough sunup ve anlatır. 2018'de gösterime bu seride tehlike altında olan beş türü sırasıyla beş bölümde izleriz; şempanzeler, imparator penguenler, aslanlar, kaplanlar ve Afrika yaban köpekleri.
David Attenborough, Charles Darwin Hakkında
David Attenborough Charles Darwin ve Evrim Teorisi hakkındaki görüşlerini her fırsatta dile getirir. Bu ilgi, yazarlığını ve sunuculuğunu yaptığı bir bölümlük Charles Darwin and The Tree of Life belgeselinin yapılmasına vesile olmuştur. Dahil olduğu diğer doğa belgesellerinde de sık sık evrim yasalarına değinen Attenborough bu videoda Darwin'in Türlerin Kökeni kitabından bahsediyor. Bu kitabın ne kadar mükemmel bir dille yazılmış olduğunu söylüyor ve kitabın son cümlesini okuyor:
Çeşitli bitkilerle kaplı, çalılıklarında kuşların ötüştüğü, türlü böceklerin uçuştuğu; nemli toprağında tırtılların, solucanların süründüğü bir yamaca bakıp, birbirinden böylesine farklı, ve birbirine böylesine karmaşık bir tarzda bağımlı ve ustalıkla yapılmış bütün o canlı biçimlerin, çevremizde etkilerini sürdüreduran yasaların ürünleri olduğunu düşünmek ilginçtir. Bu yasalar -geniş bir anlamda- Üreme ve Büyüme; Soyaçekim (hemen hemen üremenin kapsamında kalır); yaşam koşullarının ve parçalarının kullanılıp kullanılmamasının doğrudan ve dolaylı etkilerinin sonucu olan değişkenliktir; üreme öylesine hızlıdır ki Yaşama Savaşına yol açar; ve bunun sonucu Iranın Iraksamasını ve az gelişmiş biçimlerin tükenmesini zorunlu kılan Doğal Seçmedir. Böylece, doğanın savaşından, açlıktan ve ölümden, düşünebildiğimiz en yüce ereğe, daha yukarı hayvanların oluşmasına varılır. Bir ya da birkaç biçimde başlayan yaşamı böyle anlayan ve bu gezegen çekimin değişmez yasasına göre dönüp dururken, böylesine basit bir başlangıçtan en güzel, en olağanüstü biçimlerin evrimleşmiş ve evrimleşmekte olduğunu kavrayan bu yaşam görüşünde gerçekten ihtişam vardır.
Sonuç
David Attenborough’un anlattığı, sunuculuğunu yaptığı veya yazarı olduğu bazı belgesel serilerine göz attık. Attenborough’un yaptığı çalışmalar bunlarla sınırlı kalmamıştır; pek çok tek bölümlük belgesellerde ve televizyon yapımlarında yer almıştır. İlerleyen yıllarda, onun iklim değişikliği ve çevre kirliliği konuları üzerinde daha çok durduğunu, devletleri ve insanları bu konuda duyarlılığa davet ettiğini görürüz. David Attenborough, gerçekten de tüm yaşamını doğaya ve doğa belgesellerine adamıştır. Onun anlattığı veya sunduğu belgesellerden, birikiminden ve doğa duyarlılığından hala büyük bir keyifle öğrenmeye devam ediyoruz.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git-
7
-
6
-
2
-
2
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
- Tess Rushin. Sir David Attenborough's Story - What You Need To Know About The National Treasure, Broadcaster And Naturalist. (16 Nisan 2018). Alındığı Tarih: 21 Ekim 2019. Alındığı Yer: Leicestershire Live | Arşiv Bağlantısı
- BBC. Nine Astonishing Ways David Attenborough Shaped Your World. (21 Ekim 2019). Alındığı Tarih: 21 Ekim 2019. Alındığı Yer: BBC | Arşiv Bağlantısı
- Wikipedia. David Attenborough. (21 Ekim 2019). Alındığı Tarih: 21 Ekim 2019. Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
- Wikiquote. David Attenborough. (21 Ekim 2019). Alındığı Tarih: 21 Ekim 2019. Alındığı Yer: Wikiquote | Arşiv Bağlantısı
- Jack Shepherd. Blue Planet 2 Left Viewers Heartbroken After Showing The Extent To Which Plastic Affects The Ocean. (20 Kasım 2017). Alındığı Tarih: 22 Ekim 2019. Alındığı Yer: Independent | Arşiv Bağlantısı
- Wikipedia. David Attenborough Filmography. (22 Ekim 2019). Alındığı Tarih: 22 Ekim 2019. Alındığı Yer: Wikipedia | Arşiv Bağlantısı
- Wikiquote. Charles Darwin. (23 Ekim 2019). Alındığı Tarih: 23 Ekim 2019. Alındığı Yer: Wikiquote | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 21/11/2024 14:49:03 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1097
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
