Çocukken Egzersiz Yapmak, İlerleyen Yaşlarda Bilişsel İşlevi Koruyabilir ve Geliştirebilir!
Bu haber 3 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Tamagawa Üniversitesi Beyin Bilimleri Enstitüsü'nden Profesör Matsuda Tetsuya ve Kobe Üniversitesi İnsan Gelişimi ve Çevre Enstitüsü'nden Yardımcı Doçent Ishihara Toru'nun da aralarında bulunduğu bir araştırma grubu, çocuklukta yapılan egzersiz ile sonraki yaşamda bilişsel işlevin sürdürülmesi ve desteklenmesi arasındaki pozitif ilişkinin altında yatan, beynin sinir ağları ve korteks yapısıyla ilişkili değişiklikleri aydınlattı. Sonuçlar, 23 Mayıs 2021'de NeuroImage dergisinde yayınlandı.[1]
Önceki on yılda yapılan araştırmalar, çocukluk döneminde egzersizin bilişsel işlevlerin gelişimini etkilediğini zaten göstermekteydi. Son bulgularsa, çocuklukta yapılan egzersizin bu faydalarının, orta yaş ve sonraki yaşamda bilişsel işlevlerin korunmasına ve desteklenmesine kadar uzandığını göstermiştir. Ne var ki bu pozitif ilişkiye ilişkin beyin işlevselliği ve yapısındaki değişiklikler henüz aydınlatılamamıştır. Yeni araştırma, beyindeki bu ilişkinin arkasındaki yapısal ve işlevsel değişiklikleri aydınlatmak için MRI (manyetik rezonans görüntüleme) kullanarak çocuklukta fiziksel aktivite ile sonraki yaşamda bilişsel işlev arasındaki ilişkiyi araştırdı.
Araştırma grubu, çocukluk çağı egzersizi ile bilişsel işlev arasındaki ilişkiyi ve altta yatan işlevsel ve yapısal sinir ağları ile kortikal yapı arasındaki ilişkiyi araştırmak için yaşları 26 ile 69 arasında değişen 214 katılımcı kullandı. Bu çocukların yaş dağılımını Şekil 1'de görebilirsiniz.
Çocuklukta yapılan egzersizler, anket yoluyla değerlendirildi. Bilişsel işlevin bir yönü, tepki engelleme (uygun olmayan davranışları bastırma yeteneği), bir yap/yapma görevi kullanılarak ölçülmüştür. MRG'den alınan görüntü verileri analiz edildi ve yapısal ve fonksiyonel bağlantı, kortikal kalınlık, miyelinasyon, nörit oryantasyon dağılımı derecesi ve yoğunluk indeksi hesaplandı. Beyin, İnsan Konektom Projesi'ne uygun olarak 360 alana bölündü ve her alan için fonksiyonel ve yapısal parametreler elde edildi. İstatistiksel analizde, anket yoluyla elde edilen bilgiler karıştırıcı olarak kullanılmıştır. Bu, her katılımcının eğitim geçmişini, ebeveynlerinin eğitim geçmişini, kardeş sayısını ve yetişkinlik dönemindeki egzersizlerini içeriyordu.
Deney Sonuçları
İlk olarak, araştırmacılar, katılımcıların çocukluk döneminde egzersiz yapıp yapmadıkları ile yap/yapma görev performansı (yanlış alarm oranı) arasındaki ilişkiyi analiz ettiler. Bu tür çalışmalarda, deneklerden anlık olarak bir şeyi yapmaları veya yapmamaları istenir ve kognitif performansı yüksek olanların, kendilerine verilen anlık emrin tersini daha az yapmaları beklenir. Bu çalışmada araştırmacılar, çocukluk döneminde (12 yaşına kadar) egzersiz yapan katılımcıların, yapmayanlara göre daha düşük yanlış alarm oranına sahip olduğunu buldular. Ayrıca, bu korelasyonun, katılımcının yaşından bağımsız olduğu da görüldü. Ancak, görev performansı ile çocukluk sonrası egzersiz arasında böyle bir ilişki bulamadılar.
Daha sonra araştırma grubu, çocukluk döneminde egzersiz yapan katılımcılarda yap/yapma görev performansıyla ilgili beyindeki yapısal ve işlevsel bağlantıyı araştırdı. Bu sonuçlardan, yap/yapma görevinde beyindeki yapısal bağlantı açısından, çocuklukta yapılan egzersiz ile yanlış alarm oranı arasında pozitif ilişkiler ve negatif ilişkiler (Şekil 2A: mavi ile gösterilen bağlantılar) olduğunu doğruladılar. Yapısal olarak bağlı alanların yarısından fazlasında (%73), yap/yapma görevi yanlış alarm oranıyla pozitif olarak ilişkili olan büyük ölçekli ağ bağlantısı bulundu (Şekil 2B, sol kısım). Öte yandan, görevin yanlış alarm oranıyla negatif olarak ilişkili olan yapısal olarak bağlı alanların çoğunda (%88) yarım küreler arası bağlantı bulundu (Şekil 2B, sağ kısım).
İşlevsel alanlar arasındaki bağlantılar açısından, çocukluk döneminde egzersiz yapan katılımcılarda, Yap/Yapma görevi yanlış alarm oranı ile pozitif ilişkiler gösteren bağlantılar (Şekil 3A: kırmızı ile gösterilen bağlantılar) tespit edildi, ancak olumsuz bir bağlantı bulunamadı. Ayrıca, görevin yanlış alarm oranıyla pozitif olarak ilişkili olan bağlı alanların çoğunda (%91) büyük ölçekli ağ bağlantısı bulundu (Şekil 3B, sol kısım). Çocukluk döneminde egzersiz yapmayan katılımcılarda, Yap/Yapma görevindeki yanlış alarm oranıyla ilgili olarak tanımlanan yapısal veya işlevsel bir bağlantı yoktu.
Son olarak, araştırmacılar, çocukken egzersiz yapan katılımcılar için yap/yapma yanlış alarm oranıyla ilgili olarak kortikal yapı parametrelerini araştırdı. Görev performansının kortikal yoğunluk ile negatif olarak ilişkili olduğunu ve nörit oryantasyon dağılımı ve yoğunluğunun derecesi ile pozitif olarak ilişkili olduğunu buldular.
Sonuç
Tüm bu sonuçlar, çocukluk döneminde egzersiz yapan insanların beyin ağlarındaki modüler ayrım ve güçlendirilmiş hemisferler arası bağlantıların, Yap/Yapma görevinde yaptıkları hataların sayısını azalttığını göstermektedir.
Çalışma sonucunda araştırmacılar, çocukluk döneminde (12 yaşına kadar) fiziksel olarak aktif olan kişilerin sonraki yaşamlarında daha yüksek bilişsel işlevlere sahip olduğunu gösterdiler. Ancak bilişsel işlev ile çocukluk sonrası fiziksel aktivite arasında bir ilişki bulamadılar.
Çocuklukta yapılan egzersiz ile bilişsel işlev arasındaki pozitif ilişki, beyin ağlarının modüler ayrımında, güçlendirilmiş inter-hemisferik bağlantıda, kortikal kalınlıkta, daha düşük dendritik dallandırma seviyelerinde ve azalmış yoğunlukta belirgindi.
Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.
Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.
Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.
Çocukluk döneminde, beyin ağının oluşumu çevresel ve deneyimle ilgili faktörlere duyarlıdır. Bu dönemde egzersizin beyin ağı gelişimini optimize ettiği ve sonraki yaşamda bilişsel işlevin sürdürülmesi ve desteklenmesiyle bağlantılı olduğu düşünülmektedir.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 6
- 4
- 3
- 2
- 2
- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- ^ T. Ishihara, et al. (2021). Childhood Exercise Predicts Response Inhibition In Later Life Via Changes In Brain Connectivity And Structure. NeuroImage, sf: 118196. doi: 10.1016/j.neuroimage.2021.118196. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/12/2024 04:33:59 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/10624
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.