Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Çikolata Köpekleri Kör Eder mi?

Çikolata Köpekleri Kör Eder mi? Dogs
5 dakika
70,141
Tüm Reklamları Kapat

İddia

Köpeğine sakın çikolata verme, kör olur!

Gerçek mi?

Karışık
Karışık

Gerçek Taraflar

Çikolatanın içeriğindeki bazı kimyasalların köpeklere zarar verdiği doğrudur. Çikolata, köpeklerin sindirim sistemine uygun içerikte değildir ve rahatsızlık yaratabilir.

Sahte Taraflar

Körlük, fazlasıyla abartılı ve normal şartlar altında görülmesi pek mümkün olmayan bir iddiadır. Çikolata, bazı istisnalar haricinde hiçbir köpekte körlüğe neden olmaz.

Tüm Reklamları Kapat

İddianın Kökeni

Bazı eski çalışmalar, köpekler arasında şeker hastalığının (diyabet) oldukça yaygın olduğunu göstermektedir. Bu sebeple, çikolatanın da şekerli bir ürün olmasından ötürü köpekleri kör edebileceği miti doğmuş ve yayılmıştır. Bu doğrudur; ancak diyabet olan köpekler için! 2010 yılında yapılan bir araştırma, günümüzdeki her 500 köpekten 1 tanesinin Tip-1 Diyabet hastası olduğunu göstermektedir (bu da Yapay Seçilim sırasındaki karşılıklı çiftleştirme ve kırma olaylarının evrimsel bir sonucudur; ancak çok detaya girmeyeceğiz burada). Bu sebeple köpeğinizin diyabet hastası olup olmadığını öğrenmenizde ve buna göre beslenmesini kontrol etmenizde fayda var. Bu durum, sadece çikolata için değil, içerisinde şeker olan her besin için geçerlidir.

Bilgiler

Çikolata içerisinde bulunan teobromin isimli bir kimyasal, köpeklerde görülen birçok hastalıkla ilişkilendirilmektedir. Bu sebeple, çikolata tüketilmesinin köpekleri öldüreceğine dair bir mit dolaşmaktadır. Çikolata köpekleri öldürebilir; ancak bu hızlı ya da kolay olan bir olay değildir! Dolayısıyla köpeğiniz bir miktar çikolata yedi diye abartılı bir korku göstermenize gerek yoktur.

Tüm Reklamları Kapat

Teobromin, herkesin popüler olarak bildiği "kafein" isimli kimyasalın tek bir metil grubunun çıkarılmasıyla oluşan bir kimyasaldır. Tek başına beyaz renklidir ve acı bir tadı vardır. Doğada, kakao bitkisinin tohumlarında bulunur. Bu sebeple çikolatanın da içerisine katılmaktadır. Fizyolojik etkisi, canlıların damarlarını genişletmek ve kan basıncını düşürmek şeklinde olmaktadır. Bu da hayvanlarda (dolayısıyla insanda) kalp ve solunum yetmezliğine varan sorunlar doğurabilmektedir.

Köpekleri tehdit eden durum, teobromin kimyasalını oldukça zor sindiriyor olmalarıdır, çünkü evrimsel süreçte edindikleri doğal diyetlerinde bulunan bir kimyasal değildir. İstatistiki olarak insan türü, teobromin kimyasalını köpeklere göre 3 kat daha hızlı sindirebilir. Bu sebeple köpekler, yüksek miktarda çikolata yediklerinde tehlike altına girerler. Bir köpeği tehlikeye sokan dozajın (ki buna az sonra değineceğiz) kabaca 3 katı, insana da yaklaşık olarak aynı zararı verecektir.

Köpekler için ölümcül limit, kilogram başına 300 miligram teobromin tüketmeleridir. Örneğin bir Yorkshire Teriyeri 3 kilogram olduğuna göre, 900 miligram teobromin onlar için ölümcül sonuçlar doğurabilecektir. Ancak bir Dalmaçyalı 25 kilogram kadar olabildiği için, 7.5 gram (7500 miligram) teobromin tüketmediği sürece ölümle sonuçlanan bir sorun yaşamayacaktır (elbette artan miktarda çeşitli hastalıklarla karşılaşabilir, bireyden bireye ölüm vakalarındaki miktar değişebilir). Bazı köpeklerde bu oranlar çok daha düşük olabilir ve belirtileri erken görülebilir. Örneğin kilogram başına 20 miligramda rahatsızlık, sindirim sorunları ve hiperaktivite, 40 miligramdan fazlaya ulaşıldığında kalp ritim sorunları, 60 miligramda titremeler, kasılmalar ve hatta nöbetler, 200 miligram dolaylarında ise ölümcül sağlık sorunları görülür. Kilogram başına 300 miligram ise çoğu köpek için ölümcüldür.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Hershey's Sütlü Çikolata
Hershey's Sütlü Çikolata
American Icons Temple

Bu miktarların ne anlama geldiğini şöyle anlayabiliriz: Yukarıdaki fotoğraftaki Hershey's marka, Dünyaca ünlü çikolatanın içeriğinde yaklaşık 240 miligram teobromin bulunmaktadır. Dolayısıyla 3 kilogram kütleli bir teriyerin yukarıdaki 12 parçalı çikolatadan 4 tam yediği zaman risk bölgesine girecektir. Bu da, eğer ki ortalıkta bol miktarda çikolatayı açık bırakmıyorsanız, pek mümkün bir durum değildir. Hele ki daha büyük kütleli bir türe sahipseniz, yenmesi gereken sayı çok daha fazladır. Dolayısıyla sadece bir parça çikolata yemesi, köpeğinize neredeyse hiçbir zarar veremez; ufak sindirim sorunları haricinde... Köpeğinizin risk miktarını buradaki siteden kütlesini libre cinsinde girerek görebilirsiniz (kilogramı libreye çevirmek için buraya tıklayınız).

Unutulmamalıdır ki her çikolata aynı riski doğurmaz; köpek sahipleri bitter çikolatadan uzak durmalıdır, onun dışındakilerle risk sınırına girmek çok çok zordur. Benzer şekilde, küçük köpek sahipleri daha temkinli olmalıdır; büyük köpeklerin tehlikeli doza ulaşması yine çok çok zordur (detaylar ve miktarlar yazıda). Yine de, köpeklerin çikolata tüketimi takip edilmelidir.

Asıl Tehlike: Bitter Çikolata ve Açgözlülük

Çekinmeniz gereken ise bitter çikolata olarak bilinen siyah çikolatalardır. Yukarıdaki gibi bir çikolata kalıbının bitter versiyonunda, 1100 miligram civarı teobromin bulunur. Dolayısıyla bu, çok daha hızlı bir şekilde ölümü getirebilecektir. Bu yüzden köpeğinizin ne yediğini kollamanızda fayda görüyoruz. Beyaz çikolata ise en güvenlisidir ve neredeyse hiçbir köpekte teobromin zehirlenmesine yol açamaz (içeriğinde yok denecek kadar az teobromin bulunur). Orta boylu, 22.5 kilogramlık bir köpek 28 gramlık bitter çikolataya karşılık, 226 gram beyaz çikolatada aynı semptomları gösterir.

Köpekleri tehdit eden teobrominden çok açgözlülüktür. Birçok köpek, çikolataya çok kısa sürede bağımlı hale gelebilir. Bu yüzden köpek sahiplerinin, köpeklerine çikolatayı hiç yedirmemesi tavsiye edilir. Kolaylıkla bağımlı hale gelebilen köpekler, daha fazla çikolata arayarak günlük teobromin limitlerini doldurabilir ve hatta aşabilirler. Bu durumda köpeklerinin ciddi sorunlarla karşılaşması mümkün olabilir. Eğer köpeğinizde sindirim sorunları, kusma, titremeler, kasılmalar gibi semptomlar görüyorsanız, en kısa sürede veterinere götürmeniz tavsiye olunur.

İnsanlarda Aynı Etki Olabilir mi?

Peki ya insan? İnsan da aşırı teobromin tüketiminden pekala ölebilir. Bu miktar, insan için kilogram başına ortalama 1000 miligram civarındadır. Dolayısıyla yukarıdaki riskli bitter çikolata örneğinden gidecek olursak, ortalama 60 kilogram bir insanın ölmesi için yaklaşık 7 kilogram bitter çikolata yemesi gerekir. 100 kilogram bir insan için bu 12 kilogram bitter çikolata demektir. Vücut ağırlığınızın %12'si kadar çikolatayı bir anda yemek, ölmek için pek de mümkün ve kolay bir yol gibi gözükmese de, dikkat etmenizi tavsiye ederiz. Özellikle de çikolata canavarı okurlarımıza...

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
23
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 16
  • Bilim Budur! 9
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 8
  • Güldürdü 6
  • Korkutucu! 6
  • Merak Uyandırıcı! 5
  • İnanılmaz 4
  • Muhteşem! 3
  • Umut Verici! 3
  • Üzücü! 3
  • Grrr... *@$# 2
  • İğrenç! 1
Kaynaklar ve İleri Okuma
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 09:35:33 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/784

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
Ç. M. Bakırcı. Çikolata Köpekleri Kör Eder mi?. (29 Nisan 2012). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/784
Bakırcı, Ç. M. (2012, April 29). Çikolata Köpekleri Kör Eder mi?. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/784
Ç. M. Bakırcı. “Çikolata Köpekleri Kör Eder mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 29 Apr. 2012, https://evrimagaci.org/s/784.
Bakırcı, Çağrı Mert. “Çikolata Köpekleri Kör Eder mi?.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, April 29, 2012. https://evrimagaci.org/s/784.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close