Çek Cumhuriyeti'ndeki 5000 Yıllık Mezarlar Kadınların Zorla Çalıştırıldığını Ortaya Çıkarıyor!

Krumlov Ormanı'ndaki çört madenciliği alanı, yaklaşık 30 yıl önce keşfedildi. O zamandan beri burada gerçekleşen madencilik faaliyetleri hakkında pek çok şey yazıldı. Her ne kadar burada çört madenciliği Holosen'in başlangıcından Erken Demir Çağı'na kadar yapılmış olsa da bu pek yaygın bir faaliyet değildi.

Çoğunlukla bu faaliyetler Funnelbeaker, Michelsbergs, Globular Amphorae ve Mierzanowice Kültürleri gibi sadece birkaç seçili arkeolojik kültüre özgüydü. Ancak bu madencilik faaliyetlerinin yapıldığı alanlar arasında, Avusturya'nın Viyana kentindeki Mauer mezarı gibi, içinde gömülü insanların bulunduğu yerler de vardı. Dr. Vaníčková durumu şöyle açıklıyor:

Madencilik burada 8 metre derinliğe kadar inen geniş kuyularla başlıyor, ardından yamaca doğru yatay oyuklar açılıyor. Düz zeminde ise duvarları oyulmuş geniş çukurlar ve muhtemelen yamacın içine açılan küçük tünellerle devam ediyordu. (...)

Mauer mezarları ile beraber, Krumlov Ormanı bölgesinde keşfedilen mezarlar, Avrupa'da bilinen en eski maden mezarları olma özelliğini taşıyor. Dr. Eva Vaníčková ve meslektaşları, Archaeological and Anthropological Sciences dergisinde yayınladıkları çalışmada Krumlov Ormanı'nda gömülü bu insanların hikayesini tam olarak anlamak için yaş, cinsiyet, sağlık durumu, beslenme alışkanlıkları, akrabalık ilişkileri ve coğrafi kökenlerini belirlemeyi de içeren kapsamlı bir analiz yürüttü.^[1]

İki yetişkin de kadındı. Morfolojik ve tafonomik analizlere göre, H1/2002 olarak adlandırılan kadının yaşı 30-35, H2a/2002 olarak adlandırılan kadının yaşı ise 35-40 arasındaydı. Kadınların kemikleri, yaşamları boyunca aşırı ağır fiziksel işlerde çalıştıklarına dair kanıtlar sunuyordu. Bu kanıtlar arasında omurlarında osteofit (kemik çıkıntısı) oluşumu, Schmorl nodülleri (disk fıtığı), hiperkifoz (kamburluk veya anormal omurga eğriliği) ve omurlarda aşınma gibi çeşitli değişiklikler bulunuyordu.

Araştırmacılar, omurlardaki bu yıpranma belirtilerine ve belirgin kas yapışma izlerine dayanarak, kadınların muhtemelen dar yeraltı maden kuyularında öne eğik pozisyonlarda çalıştığı sonucuna vardığını belirtiyor.

Kemiklerindeki izotop imzaları, bu kadınların yerli olduklarını ve Çek Cumhuriyeti'ndeki diğer Neolitik Çağ topluluklarına kıyasla şaşırtıcı derecede yüksek oranda hayvansal proteinle beslendiklerini ortaya koyuyor. Ekip, bu kadınlara çört madenciliği yaparken daha iyi bir fiziksel kondisyonda kalmalarına yardımcı olmak için hayvansal proteine dayalı bir diyet sağlanmış olabileceğini düşünüyor.

Buna karşılık, hiç iyileşmesine izin verilmeyen bir ulna kırığı, kadınların yaralı olduklarında bile çalışmaya zorlandıklarını gösteriyor. Bu kadınların, erkekler yerine madenlerde çalışmaya zorlanmasının sebebinin, Eneolitik Çağ'da (Bakır-Taş Çağı) erkeklerin toplumsal rolünün yükselmesi olabileceği ihtimali üzerinde duruluyor. Bu da en ağır işlerin en güçlü kişiler tarafından değil, en kolay zorlanabilir olanlar tarafından yapılmış olabileceğini gözler önüne seriyor. Bu kadınlar, giderek güçlenen bu teorinin bir kanıtı olabilir.

DNA kanıtları, bu iki kadının akraba, muhtemelen kardeş olduğunu gösteriyor. Dişlerindeki izler, çocukken çok stresli ve zor bir dönem geçirdiklerini gösteriyor. Neden öldükleri ise bilinmiyor.

Yeni doğan bir bebek ise gizemli bir şekilde, yaklaşık 38-40 haftalıkken öldü. Yapılan DNA incelemesi 5 tane alelin farklı olduğunu ve bebeğin bu iki kadınla akraba olmadığını kesin olarak ortaya koyuyor.

Yeni doğanın neden iki kadınla birlikte gömüldüğü bilinmese de kadınların madencilik kuyusunda gömülme nedeni daha net gibi görünüyor. Dr. Vaníčková ve meslektaşları şöyle açıklıyor:

Çıkarılan çörtün pratik değeri çok düşüktü, çünkü yüzeyden toplanabilirdi. Ancak, insanların yerin derinliklerinden çıkarılan taşı atalarının mirasıyla ilişkilendirip ilişkilendirmediği, yani değerinin öznel olup olmadığı tartışmaya açık.

Çört madenciliği genellikle balta, uzun bıçaklar ve hançerler gibi prestijli nesneler yapmak için yapılıyordu. Bu nesneler daha sonra sık sık ritüel amaçlı olarak toprağa bırakılıyordu. Dolayısıyla çört madenciliği, pratik ihtiyaçların ötesine geçmiş ve sosyal ve kültürel faktörlerden etkilenerek yaşayanları, atalarının yeraltı dünyasıyla birleştiren kutsal bir iş olarak görülmüş olabilir.

İki kadın madencilik işiyle doğrudan ilişkili oldukları için, belki madencilerin emeklerini, bazı durumlarda madencilerin kendilerini de dahil ederek, toprağa geri döndürmek gerekli görülmüştü. Yine de kadınların madenlerde gönüllü mü yoksa zorla mı çalıştıkları gibi birçok soru hâlâ cevap bulmuş değil.