Okuryazarlık- Fen-Okuryazarlığı- PISA İlişkisi
- Blog Yazısı
OKURYAZARLIK- FEN OKURYAZARLIĞI- PISA İLİŞKİSİ
OKURYAZARLIK
Toplumun sürdürülebilir olarak ekonomi, bilim ve teknoloji alanlarında kalkınması en temelde okuryazarlık ile mümkündür. Daha sonra fen ve matematik okuryazarlığının gelişmesi ile birlikte daha da ileriye taşınacaktır.
Okuryazarlık, okuryazar olmak, günümüzde harfleri bir araya getirmenin ötesindedir. Okuryazarlık kavramı; dili, sesleri ve kelimeleri okuyarak ve yazarak kullanma becerisini kapsayan büyük bir çemberdir.
Ülkemizde bugün bile okuma yazma bilmeyenlerin oranı yadsınamayacak değerdedir.
TÜİK, 1990-2018 kültür istatistik verilerine bakıldığında ise durum daha gerçekçi olmaktadır.
YIL
Halk Kütüphanesi Sayısı
Halk Kütüphanesi Kullanıcı Sayısı
Gazete / Dergi Sayısı
Gazete / Dergi Tirajı
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 50₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
1990
914
18 748 495
-
-
2000
1340
19 975 215
-
-
2018
1162
28 242 986
5962
1 368 287 463
Okuryazar olmak, daima kültürel ve sosyal değerleri içinde barındırır. Okuryazarlık, harfleri birleştirme becerisini kullanarak, bireyin ve toplumun bilgiyi ilmek ilmek işlemesi, fikir üretmesi, kritik düşünebilmesidir. Problem çözme ve yaşam boyu öğrenme sürecinin içinde olmasıdır.
OKURYAZARLIK İLE 21. YÜZYIL BECERİLERİ ARASINDAKİ İLİŞKİ
Teknolojinin gündelik hayatımızın merkezine yerleşmesi bilgiye ulaşılabilirliği kolaylaştırmaktadır. Bilginin rahatça elde edilebilir olması önemsiz olduğu sonucunu getirmemelidir. Aksine 21. Yüzyıl becerileriyle bilgiyi, sosyal ve ekonomik işleyişimiz doğrultusunda ne ölçüde topluma yansıtabildiğimizdir.
Dünya Ekonomik Forumu sınıflamasına göre 21. Yüzyıl becerilerinin ilki temel okuryazarlıktır.
Kritik düşünebilme, yaratıcı, özgün bakış açılarıyla sorun çözebilme becerilerinin önemi günden güne artmaktadır. Eğitimi derinlemesine okuryazarlık temeline yerleştirmek ileri görüşlü ve çok yönlü bireylerin yetişmesini sağlayacaktır. Özgün bakış açısına sahip iletişimi yüksek, sosyal ve kültürel yönü güçlenmiş toplumun oluşması yaşam boyu öğrenme sürecinin özümsenmesi ile mümkündür.
Casner-Lotto &Barrington (2006) beş yıl içinde önem kazanacak becerileri sırasıyla belirtmiştir:
1) Eleştirel Düşünme / Problem Çözme
2) Bilgi Teknolojileri Uygulamaları
3) Takım çalışması / İşbirliği
4) Yaratıcılık / İnovasyon
5) Çeşitlilik
6) Liderlik
7) Sözlü iletişim
8) Profesyonellik / İş etiği
9) Etik / Sosyal sorumluluk
10) Yazılı İletişim
11) Hayat Boyu Öğrenme / Öz Yönetim
12) Yabancı Dil
13) Matematik
14) İngilizce Yazma
15) Okuduğunu Anlama
16) Fen / Bilim
17) İngilizce
18) Devlet / Ekonomi
19) Tarih / Coğrafya
20) Beşeri Bilimler / Sanat
Bu özelliklerin geleceğin mesleklerini belirleyeceği düşünülmelidir. Buna göre gerekli önlemler alınmalıdır.
Bu anlamda Dünya Ekonomik Forumunun (2017) sıraladığı 10 temel beceri aşağıda sıralanmıştır.
2015
Kompleks problem çözme
Diğerleri ile koordinasyon
İnsan yönetimi
Kritik düşünme
Müzakere
Kalite kontrol
Oryantasyon sertifikası
Yargı ve karar verme
Aktif dinleme
Yaratıcılık
2000
Kompleks problem çözme
Kritik Düşünme
Yaratıcılık
İnsan yönetimi
Diğerleri ile koordinasyon
Duygusal zeka
Yargı ve karar verme
Oryantasyon sertifikası
Müzakere
Bilişsel esneklik
Bu sıralanan becerilerin 2015-2020 arasında beş yıllık süreçte önem sırasının hızlı değişimi dikkat çekmektedir. Kompleks problem çözme önemini yitirmemiş güçlendirmiştir. Kritik düşünme ve insan yönetimi ön sıralarda yerini korumaktadır. Yaratıcılık ise geleceğin mesleklerinde önemsenen beceri olarak karşımıza çıkacaktır.
FEN OKURYAZARLIĞI
Fen okuryazarlığı, temelde öğrencileri fen okuryazarı bireyler olarak yetiştirmek hedefine dayanır.
Güncel hayatın içinde araştıran, merak eden, okuduğunu anlayan, kritik ve eleştirel düşünen, işbirliği içinde çalışan bireyler olmaları istenir. Fen bilimleri dersinde öğrendiklerini gördükleriyle ilişkilendirebilen ve yorumlayabilen ön plana çıkmaktadır.
Fen bilimlerini, okuryazar olarak anlayabilme becerisi, işlevsel irdeleme ile hayata aktarabilmeyi içerir. Bireyler, fen ve teknolojik olaylar ve gelişmeleri günlük hayatları içinde fark etmelidir.
Öğrendiklerini güncel hayatını zenginleştirmek için kullanmaya çabalamalıdır. Doğal yaşama ve çevreye duyarlı kişi tutumları oluşturmalıdır.
Fen okuryazarlığı; bilgi, işlevsel, kavrama düzeyi ve çok boyutlu olmak üzere dört seviyeden oluşur.
Bilimsel okuryazarlık, insanların bildiklerinin, değerlerinin ve yaptıklarının bütünüdür.
Ülkemizde teoriden pratiğe geçirilmede gecikilmiş bir kavramdır.
PISA
Pisa öğrencilerin bilgiyi akılda tutma becerisini değil, bilgiyi kullanabilme, yaşantısına aktarabilme ve çevresini şekillendirebilme yeteneğini araştırmayı amaçlamaktadır.
PISA, okuryazarlık kavramını potansiyeli ortaya çıkarmak ile ilişkilendirir. Bu sayede bireylerin topluma katılması ve katkı sağlaması için okuryazarlık bir araçtır.
Peki, PISA, bizi ürküten sınıflama aracı mıdır?
OECD’nin üç yıllık süreçler ile 15 yaş öğrencilerini değerlendirmesidir. Bir çeşit durum tespit incelemesidir.
PISA hedefimiz mi olmalı; hedefe ulaşma yolundaki aracımız mı?
Öğrencilerimizin okul yaşantılarını, günlük yaşam ve becerileriyle ilişkilendirerek ürüne, düşünceye dönüştürmesi hedeflendiğinde PISA gerçek anlamda araç olacaktır.
Fen okuryazarlığını ve PISA’yı daha iyi anlayabilmek için öncelikle “okuryazarlık” kavramını anlaşılır hale getirmeliyiz.
Kaynaklar:
Kuramdan uygulamaya Stem A Eğitimi Prof Dr Salih Çepni
Fen Okuryazarlığı Becerilerinin Ölçülmesi ve değerlendirilmesi Teori Semineri Zoom meeting
Prof Dr Salih Çepni İstanbul Ölçme Değerlendirme Merkezi moderatörlüğü 22.06.2020
Online kaynaklar: TÜİK, WİKİPEDİA, MEB
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 27/04/2025 20:36:45 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/11759
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
Altının Rengi Neden Sarıdır?
Amerika’nın En İyi Fosil Avlama Bölgesinde Bulunan 300 Milyon Yıllık ‘Dikenli Örümcek’ ile Tanışın
Air-Fryer nedir? Gerçekten faydalı mı?
Ölümsüzlük, gerçekten hayal mi?
Gordion Düğümü Efsanesi: Efsaneden Sözlüğe
Gerçekten Kaliteli Sunucu Oluşturmak İsteyenlere Tavsiyeler
