Gün Batımında veya Gün Doğumunda Gökyüzünü Neden Kırmızı Renkte Görürüz?

Güneş ışığı, atmosferden geçerken saçılıma uğrar. Bütün renkleri barındıran beyaz ışıktan; yüksek enerjili olan mavi ışık, düşük enerjili kırmızı ışığa göre yaklaşık olarak dokuz kat daha fazla saçılır. Bu durum, beyaz rengin içerisinden maviyi azalttığı için, cismin daha kırmızı görünmesine sebep olur. Bu saçılma olayına, Rayleigh saçılımı diyoruz. Dolayısıyla ufka yaklaşan her cisim, yaydığı ışıktan maviyi kaybeder. Bu nedenle mavi bir yıldız daha beyazımsı olurken, beyaz bir gök cismi de (örneğin Ay) daha kırmızı görünür. Elbette Güneş de sarı-beyaz tonlarında olduğundan o da giderek kızıllaşır.

Abdullah Ghatasheh

Rayleigh saçılımı, ışığın veya diğer elektromanyetik radyasyonun, ışığın dalga boyundan daha küçük tanecikler tarafından saçılımını ifade eder. Bu isim, İngiliz fizikçi Lord Rayleigh'ın adına ithafen verilmiştir.

Burada bilinmeyen ve kafa karışıklığına neden olan şey, gök cisimlerinin rengini "tek renk" olarak gibi düşünmektir. Aslında Güneş, bütün dalga boylarında ışıma yapar. Bunu kara cisim ışıması olarak ifade ederiz. Onlara rengini veren şey yaydığı farklı dalga boylarında ve farklı miktarlardaki ışığın karışımıdır. Bu nedenle hiçbir zaman yeşil yıldız görmeyiz.

Bunun bu kadar belirgin olmasını sağlayan koşul ise Dünya'nın küresel olmasıdır. Dünya küresel olduğu için, ufka baktığımızda önümüzde yer alan atmosfer katmanı, başucu (tepe) noktasına baktığımızda gördüğümüz katmandan çok daha kalındır. Bu sebeple ufka yakın cisimlerden gelen ışık, daha kalın bir atmosfer tabakasından geçmek zorunda kalır. Dolayısıyla ufka yakın bir cismin ışığı, mavi ışığını daha çok saçar, bu yüzden daha kırmızı görünür.