Elllik(Handedness) veya kiralite(Chirality)
- Blog Yazısı
Ayna görüntüsü,kendisiyle üst üste çakışmayan(süperpoze olmayan) cisimlere kiral cisimler denilmektedir.Çakışanlara da kiral olmayan(achiral)cisimler yada sistemler olarak nitelenmekte.Kiral cisim ve ayna görüntüsüne "enantiomorf"lar denir.Thalidomit bir şiral moleküldür.Sağ ve sol elli (R-handed ,L-handed) isomerlerini eşit oranda ihtiva eder.Bir isomer sabah bulantılarına iyi gelir fakat diğer izomer aynı yapıda olmasına rağmen kanserojendir ve doğum anamolilerine yol açar.Aralırındaki tek fark sağ elimizle sol elimizdeki fark gibidir.Aynı yapıda olmalarına rağmen çok farklı fonksiyonları vardır..Buna kiralite(chilarity) yada sağ-sol ellilik(handedness) denilmektedir.Canlıların yapıtaşları olarak kullanılan tüm aminoasitler sol-elli'dir.DNA ikili sarmalı ise Sağ-elli'dir.
DNA de sağ sarmal baskındır ve ikili sarmallar ve hücre çekirdeklerindeki zincirler birbirlerinin ayna görüntüsünün tersi şeklinde yani zıt yönlü asimetrik ikili sarmal yapı oluştururlar.Aynada sağ elimizi sol elimiz gibi görürüz fakat aslında görünen sağ eldir.Sağ ve sol ellerimiz kiraldirler ve tam simetrik değildirler. DNA zincirleri hücre içinde birbirlerinin ayna görüntüsünün tersi şeklinde yerleşmiş fakat dahada önemlisi sağ ve sol vucud yarılarındaki hücre çekirdeklerinde ikili sarmal yine birbirlerinin ayna görüntüsünün tersi yerleşmiş olmalı. Ayna görüntüsünün tersi kiral ve tam simetrik olmayan yerleşim modeli bir canlılık sırrı ve bir doğa harikası olmalı sanıyorum.
-
1
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
-
0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 16/07/2025 22:23:07 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/17111
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.
Devasa bir Karadelik patlaması veya zıt yönlü iki karadelik çarpışması sonucu oluşabilecek patlamadan doğan sonsuza yakın büyüklükteki enerjiden yeni bir Evren yada evrenler oluşabilir
Elllik(Handedness) veya kiralite(Chirality)
Canlı yapılanmasında neden daima sol -elli(left-handed) aminoasitler kullanılmakta?
Evrenimizden veya Büyük patlamadan (Big-Bang) daha yaşlı süper karadelikler Erken evrende bulunabilir.
"Zıt yönlü ve yüklü ikili kiral(chiral) ayna görüntüsü asimetrik yapılaşma" canlı -cansız herşey ve varoluş için geçerli olmalı
Neptün'ün uyduları neden düzenli uydu değil?
Hayvanlara Eziyet ile Antisosyal Davranış Arasındaki İlişki Var mı?
Isaac Asimov Röportajı (1987): Robotların değil İnsanlığın Yok Ettiği bir Dünya Üzerine
Türkülerde Gizlenen Tehlike: Çocuk İstismarının Kültürel Yansımaları
Thales’in Tahmin Ettiği, Med-Lidya Savaşını Bitiren Güneş Tutulması
Eski Türklerde "Altın Elbiseli Adam"
