Bacakta Lenfödem Belirtileri ve Nedenleri

Lenfödem, vücutta lenf sıvısının birikmesiyle oluşan kronik bir durumdur. Genellikle kol ve bacaklarda görülse de vücudun farklı bölgelerinde de ortaya çıkabilir. Lenf sisteminin işlevini yerine getirememesi sonucu oluşan bu durum, günlük yaşamı olumsuz etkileyebilir ve tedavi edilmediğinde ciddi sorunlara yol açabilir.^[1]

Bu yazıda, bacakta lenfödem belirtileri ve nedenleri üzerinde duracağız. Daha detaylı bilgi için Prof. Dr. Dilek Erer’in Lenfödem Nedir yazısını okuyabilirsiniz.

Bacakta Lenfödem Belirtileri

1. Şişlik (Ödem): Lenfödemin en belirgin belirtisi, lenf sıvısının birikmesi sonucu bacaklarda görülen şişliktir. Bu şişlik genellikle ayak bileğinden başlayarak yukarı doğru yayılır ve bacağın tamamını etkileyebilir. Özellikle akşam saatlerinde ya da uzun süre ayakta kalındığında daha belirgin hale gelir.
2. Ağrı ve Hissizlik: Bacakta şişlik ve basınç nedeniyle ağrı hissedilebilir. Aynı zamanda cilt altında bir baskı oluştuğu için hissizlik de yaşanabilir. Bazı hastalar, bacaklarında ağırlık hissi veya gerginlik hissedebilirler.
3. Ciltte Sertleşme ve Kabarma: Lenfödem ilerledikçe ciltte değişiklikler meydana gelir. Cilt sertleşir, kabarır ve hatta bazı durumlarda nasır benzeri bir görünüm alabilir. Bu durum, cildin elastikiyetini kaybetmesi sonucu ortaya çıkar ve tedavi edilmezse daha ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
4. Tek Taraflı Şişlik: Lenfödem, genellikle sadece bir bacakta görülür. Eğer sadece bir bacağınızda belirgin bir şişlik fark ediyorsanız, bu durum lenfödem belirtisi olabilir. Ancak, her iki bacakta da görülebilir ve bu durumda diğer belirtilere dikkat edilmelidir.
5. Enfeksiyon ve Yaralar: Lenfödemli bölgede cilt bariyeri zayıflar, bu da enfeksiyonlara açık hale getirir. Ciltte kızarıklık, sıcaklık artışı, ağrı ve şişlik gibi belirtiler enfeksiyonun habercisi olabilir. Ayrıca, bacakta yaralar ve cilt tahrişleri de sık görülen durumlardır.
6. Bacakta Ağırlık Hissi ve Hareket Kısıtlılığı: Şişlik ve sıvı birikimi nedeniyle bacakta ağırlık hissi oluşur ve bu da hareket kısıtlılığına yol açar. Merdiven çıkmak, uzun süre yürümek veya ayakta durmak zorlaşabilir. Bu durum hastaların günlük aktivitelerini kısıtlayarak yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir.^[2]

Bacakta Lenfödemin Nedenleri

1. Lenfatik Sistemde Bozukluklar: Lenfödemin en yaygın nedeni, lenfatik sistemdeki doğuştan gelen veya sonradan oluşan bozukluklardır. Lenf damarlarının yapısal olarak yetersiz olması ya da lenf düğümlerinin eksikliği gibi durumlar, lenf sıvısının düzgün bir şekilde dolaşımını engeller ve sıvının birikmesine yol açar.
2. Cerrahi Müdahaleler ve Radyoterapi: Kanser tedavisi sırasında lenf düğümlerinin alınması veya radyoterapi uygulanması lenfatik sistemi zayıflatabilir. Bu durum, özellikle bacakta lenfödem gelişimi için büyük bir risk faktörüdür. Mastektomi gibi ameliyatlar sonrasında lenfödem oluşma olasılığı oldukça yüksektir.
3. Enfeksiyonlar: Lenfatik sistemi etkileyen enfeksiyonlar, özellikle de paraziter enfeksiyonlar, lenfödem oluşumuna neden olabilir. Filaryazis adı verilen tropikal bir parazit hastalığı, dünyada en yaygın lenfödem nedenlerinden biridir ve genellikle tropikal bölgelerde görülür.
4. Travmalar ve Yaralanmalar: Bacakta ciddi yaralanmalar, kırıklar veya cerrahi müdahaleler sonrasında lenf damarları hasar görebilir. Bu durum, lenf sıvısının dolaşımını engelleyerek lenfödem oluşumuna yol açabilir. Bu tür travmalardan sonra lenfödem riskini azaltmak için dikkatli olunmalıdır.
5. Obezite: Aşırı kilo, lenfatik sistem üzerinde baskı oluşturarak lenfödem riskini artırır. Obezite, lenf sıvısının dolaşımını engelleyebilir ve bu da sıvının bacaklarda birikmesine neden olabilir. Sağlıklı bir yaşam tarzı ve kilo kontrolü, lenfödem riskini azaltmada önemli bir rol oynar.
6. Genetik Faktörler: Ailede lenfödem öyküsü olan kişilerde bu hastalığın görülme riski daha yüksektir. Genetik yatkınlık, lenfödem gelişiminde önemli bir rol oynayabilir. Eğer ailenizde lenfödem öyküsü varsa, bacakta şişlik ve diğer belirtilere karşı daha dikkatli olmanız önerilir.^[3]

Sonuç

Bacakta lenfödem, yaşam kalitesini düşüren ve dikkatli bir tedavi gerektiren bir sağlık sorunudur. Erken teşhis ve uygun tedavi yöntemleri ile bu durumun kontrol altına alınması mümkündür. Eğer yukarıda belirtilen belirtileri kendinizde ya da yakınlarınızda gözlemliyorsanız, vakit kaybetmeden bir uzmana başvurmanız önerilir.