Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Bilimsel Bir Bakış İle Uluslararası İlişkiler

Bilimsel Bir Bakış İle Uluslararası İlişkiler Wikipedia
6 dakika
11,279
Tüm Reklamları Kapat

Ülkemizde, Uluslararası İlişkiler alanının ne olduğu konusunda büyük bilgi eksikleri ve hatalar vardır. Öyle ki, bu mesleğin erbablarının ne iş yaptığı ve ne tarz bir uzmanlıkları olduğu bile tam olarak bilinmemektedir. Birçokları, Uluslararası İlişkiler Bölümü mezunlarının, ülkemizin Dış İşleri Bakanlığı’nda çalıştığını düşünür; halbuki bu bölümün mezunlarının birçoğu özel sektörde kendilerine yer bulur. Birçok üniversite adayı, bu bölümü genellikle ismin çekiciliğinden ötürü, bilinçsiz bir şekilde seçmektedir.

Dolayısıyla bu yazı, Uluslararası İlişkiler'in ne olduğu ve tarihsel olarak ne gibi konularla ilgilendiğine kısa bir giriş yapmak amacıyla hazırlanmıştır.

Tüm Reklamları Kapat

Uluslararası İlişkiler Nedir?

Uluslararası İlişkiler, en genel tanımıyla, "aktörlerin aktörler ile olan ilişkilerini" inceleyen sosyal bir bilim dalıdır. Aktörler, uluslararası arenadaki ilişki uzmanlarının incelediği her türlü yapıdır. Aktör tanımı, geçmişten günümüze genel literatürde “devletler” olarak tanımlanmıştır. Ancak aktörleri bireylere indirgeyen uluslararası ilişkiler teorileri de mevcuttur.

Uluslararası ilişkiler, insanlar arası ilişkilerin üst boyutu gibi geliyor olabilir. Dolayısıyla doğuştan gelen bir yetenek gibi bu ilişkileri anlayabileceğinizi de düşünüyor olabilirsiniz. Halbuki uluslararası ilişkiler bilimi, uluslararası arenadaki ilişkileri incelerken çeşitli bilimlerden ve bu bilimler çervesinde geliştirilen çok sayıda teoriden yararlanır. Özellikle siyaset bilimi, siyaset felsefesi, iktisat, psikoloji ve sosyoloji gibi bilimler bunların başında gelir. 

Tüm Reklamları Kapat

Disiplinin Kısa Bir Tarihi

İnsanlık tarihinin ilk yazılı antlaşması (Kadeş Antlaşması)
İnsanlık tarihinin ilk yazılı antlaşması (Kadeş Antlaşması)
İzler ve Yansımalar

Uluslararası ilişkilerin keskin bir başlangıcı bulunmamaktadır. Ancak insanlar tarafından geliştirilen devlet yapıları arasındaki ilk yazılı barış antlaşması olan Kadeş Antlaşması (M.Ö 1280), uluslararası ilişkilerin de başlangıcı olarak sayılabilir. Bu başlangıç, elbette ki oldukça ilkel bir başlangıç olarak görülmelidir.

Gerçek manada devletler arası politik ilişkileri, Yunan site devletlerinde görmekteyiz. Bilimin ateşini yakan Yunanlar, temel uluslararası ilişkiler teorisi olan Realizm’in de öncüsü olmuştur (Thucydides-Pelopenessian Savaşı). Ancak bu dönemde de devletler birbirlerinden kopuk ve kapalıydı. Hatta Yunan, Pers, Mezopotamya, Roma, Çin ve Hint uygarlıklarının bu devirdeki genel olarak hepsi uygar-barbar anlayışına sahipti. Hatta her bir devlet birbirine öylesine kapalıydı ki, hepsi kendi dışındaki toplumları "barbar" görürdü. Bu devirden sonra Yunanlar her ne kadar bilim ve felsefenin ateşini yakmış olsa da, tek tanrılı dinlerin yayılmasının göreceli bir sonucu olan Ortaçağ ile bilim ve özgür düşünce tekrardan uykuya dalmıştır. Devletler ve krallar, din ile Papa tarafından yönetilmiş, bunun sonucunda ise doğal olarak devletlerin kapalı olmasından dolayı uluslararası ilişkiler anlayışından bahsetmemiz güçleşmiştir. Ortaçağ, sadece bilime ve özgür düşünceye değil, modernleşmemiş uluslararası ilişkiler disiplinine de darbe vurmuştur.

Thomas Aquinas (Ortaçağ'da akıl ve dini barıştırmaya çalışan kişi)
Thomas Aquinas (Ortaçağ'da akıl ve dini barıştırmaya çalışan kişi)
Encyclopedia Britannica
Westphalia Barışı (24 Ekim 1648)
Westphalia Barışı (24 Ekim 1648)
History Today

Ortaçağ’dan sonra gelişen dönemi çok dikkatli bir şekilde incelemeden önce, büyük bir önemle bu devri bitirenin ne olduğuna bakmak gerekir. Bu devrin biteceğini ilk olarak "Erken Reform Dönemi'nde" anlıyoruz. Ortaçağ'a aydınlanmayı getiren şüphesiz ki kilisedeki din adamları olmuştur (12. ve 13. Yüzyıl Thomas Aquinos ve Fransisken Skolastikler). Bunun sebebi ise onların okuma yazma bilgisi ve halka yasak olan bilgilere erişmeleriydi. Antik Yunan bilimini ve felsefesini kabul eden, çeviren ve geliştiren Müslüman imparatorlukları'nın Avrupa’ya kadar ilerlemesi ve kısa sürede oradaki Avrupalı toplumları Antik Yunan ve diğer Arap toplumların keşifleriyle tanışmaları, bu bilgilerin Latinceye çevrilmesiyle Avrupalılar'ın aydınlanmasına vesile oldu. Bu bilgilere ulaşan din adamları, aydınlanmayı getiren oldu.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Bu aydınlanma 15. ve 16. Yüzyıllarda başladı. Aydınlanmanın etkisinin bir sonucu olaraksa "30 Yıl Savaşları" yaşandı. Avrupa’nın gördüğü en yıkıcı savaşlardan biri olarak kabul edilen bu savaş sonucunda imzalanan barış antlaşması, uluslararası ilişkiler alanından çok önemlidir. Vestfalya Barışı dediğimiz bu barış, Avrupa devletlerinde yepyeni bir düzen kurmuştur. 1648 yılında imzalanan bu antlaşma; kilise ve devletin arasındaki bağı koparmıştır. Bu antlaşmanın getirdiği Vestfalyan Devletler Düzeni denilen sistemin modern dünya siyaseti için önemi, herhangi bir üst otoriteyi kabul etmemesidir. Bu da uluslararası arenada anarşik bir ortamın doğmasına neden olup, aktörlerin ilişkileri de çıkar ve güce dayalı olmuştur. Bu ise bariz bir şekilde günümüz modern devlet anlayışıdır. Bu nedenle, bu tür bir devlet anlayışı olmasaydı, “modern uluslararası ilişkiler” doğmazdı diyebiliriz.

Jean Jacques Rousseau
Jean Jacques Rousseau
Musée Jean-Jacques Rousseau de Montmorency
Fransız İhtilali (5 May 1789 – 9 Kas 1799)
Fransız İhtilali (5 May 1789 – 9 Kas 1799)
Cyprus Mail

Vestfalyan düzenin Avrupa’da başlayıp tüm dünyaya yayılmasından sonra yaşanan bir diğer kırılma noktası ise Fransız İhtilali’dir. Büyük oranda ekonomik nedenlerle olgunlaşan Fransız İhtilali, Avrupa’da ulus-devlet anlayışı ve nasyonalizmi (ulusalcılığı) yaymıştır. Fransız İhtilali’ni; aydınlanmanın fazlasıyla yayıldığı Avrupa’da gelişen siyasi fikir akımlarının, bu fikirlerin halka yayılmasıyla birlikte halkın otoriter rejimlere daha fazla boyun eğmeyi reddetmesi olarak tanımlamak mümkündür.

Gerçekten de, 15. Yüzyıl’dan itibaren Avrupa’da siyasi olarak bol miktarda yeni fikir ortaya çıkmıştır. Öncelikle iktisadi bir teori olan Liberalizm’in epistemoloji (bilim felsefesi) dahil tüm düşünsel dünyayı etkilemesi, Realizm’in temel yönetim ve siyaset biliminde kullanılması (Machievelli ve Thomas Hobbes) bunların sonucunda Liberal İngiliz Ampiristlerin (John Locke,David Hume) siyasi düşünceler üzerine yazdıkları yazılar ve bu yazılardan etkilenen Jean Jacques Rousseau gibi düşünürlerin de halkı ihtilale yönelten Toplum Sözleşmesi gibi halk egemenliği teorileri içeren kitap yazması, zincirleme olarak Fransız İhtilali’nin başlamasının ana sebeplerinden bazıları olmuştur.

İhtilalin en temel sebebi ise, Yedi Yıl Savaşları’na katılan Fransa’daki halkın kıtlık çekmesi ve bunun üzerine savaş sebebiyle kralın vergileri ağırlaştırması olmuştur. 1789’da olan bu ihtilal ile kralın egemenliği tamamıyla yıkılmış ve ulus egemenliği temeline dayalı ulus-devlet anlayışı gelmiştir. Elbette ki bu anlayış kısa sürede tüm Avrupa’ya yayılmış ve sonrasında ulus egemenliğine dayalı yeni devletler kurulmuştur. Bu, tüm dünya düzenini yeniden değiştirmiştir. Krallıklar ve imparatorluklar 20. Yüzyıla kadar bir bir yıkılmış, yerlerine ulus devletler kurulmuştur. Bu zincirleme olaylar da, modern uluslararası ilişkilerin doğmasına sebep olmuştur.

Woodrow Wilson (Uluslararası İlişkiler'in bilimsel bir alan olarak incelenmesini ilk teklif eden ve okulunu ilk kuran kişi)
Woodrow Wilson (Uluslararası İlişkiler'in bilimsel bir alan olarak incelenmesini ilk teklif eden ve okulunu ilk kuran kişi)
historyinanhour

Modern Uluslararası İlişkiler

Uluslararası ilişkilerin bir bilimsel disiplin olarak incelenmesi ise 20. Yüzyıl içinde gerçekleşmiştir. Birinci Dünya Savaşından sonra petrolün fazlasıyla değerli kazanmasının sebeplerinden biri, ABD başkanı Woodrow Wilson’un idealizmin temelleri olarak diyebileceğimiz 14 noktayı açıklamasıyla gerçekleşmiştir. Uluslararası barışın korunması için peşpeşe açılan Uluslararası İlişkiler kürsüleri, ileride çıkacak savaşlarda devletlerin birbirlerinin zayıf noktasını araştırmaya dönecek olan strateji merkezlerinin temelleri olmuştur.

Tüm Reklamları Kapat

1930’larda başlayan İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra tekrardan Realizm yükselişe geçmiş ve Birleşmiş Milletler veya Avrupa Birliği gibi devlet-üstü aktörlerin de yükselişine de ön ayak olmuştur.

Soğuk Savaş döneminde ise Uluslararası İlişkiler disiplininde özellikle farklı bilimlerden de yararlanarak çok farklı teori ve çalışma alanları gelişmiştir: Marksizm, Eleştirel Teori, Konstrüktivizm ve daha birçokları buna örnek sayılabilir. 

Günümüzde Uluslararası İlişkiler çalışmalarının merkezinde, Soğuk Savaş'ın bitmesi ve "ikinci milenyum"un (2000'li yılların) başlaması ile birlikte yükselişe geçen küreselleşme ve dünya genelinde görülen liberal ekonomi anlayışı bulunmaktadır.

Sonuç

Sosyal bilimler, diğer bilimsel disiplinler arasında genellikle dışlanmaktadır. Halbuki devletler ve devlet-üstü aktörleri inceleyen Uluslararası İlişkiler, sosyal bilimlerin ışığında bilimsel bir perspektiften incelenebilmektedir. Bu da, içinde yaşadığımız modern sistemlerin nasıl çalıştığını daha iyi anlamamızı mümkün kılabilir. 

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
24
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Tebrikler! 8
  • Umut Verici! 5
  • Bilim Budur! 2
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 2
  • Muhteşem! 1
  • Güldürdü 1
  • İnanılmaz 1
  • Merak Uyandırıcı! 1
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • Şaban Kardaş, et al. (2016). Uluslararası İlişkilere Giriş. ISBN: 978-605-5383-80-0. Yayınevi: Küre Yayınları.
  • Bertrand Russell. (2017). Batı Felsefesi Tarihi. ISBN: 978-605-171-300-7. Yayınevi: Alfa.
  • Fahir Armaoğlu. (2017). 20. Yüzyıl Siyasi Tarihi. ISBN: 978-605-08-1413-2. Yayınevi: Timaş Yayınları.
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 29/03/2024 03:19:49 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7330

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Hızlı
Gezegen
Egzersiz
Yangın
Kuantum Fiziği
Diyet
Mavi
Antibiyotik
Balina
Evrim Tarihi
Genetik Değişim
İngiltere
Şiddet
Tür
Türlerin Kökeni
Hayatta Kalma
Gebelik
Doğal
Biyocoğrafya
Radyoaktif
Oyun
Astrofizik
Buz
İyi
Damar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
O. K. Kahraman, et al. Bilimsel Bir Bakış İle Uluslararası İlişkiler. (6 Ağustos 2018). Alındığı Tarih: 29 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7330
Kahraman, O. K., Bakırcı, Ç. M. (2018, August 06). Bilimsel Bir Bakış İle Uluslararası İlişkiler. Evrim Ağacı. Retrieved March 29, 2024. from https://evrimagaci.org/s/7330
O. K. Kahraman, et al. “Bilimsel Bir Bakış İle Uluslararası İlişkiler.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, 06 Aug. 2018, https://evrimagaci.org/s/7330.
Kahraman, Orhun Kaan. Bakırcı, Çağrı Mert. “Bilimsel Bir Bakış İle Uluslararası İlişkiler.” Edited by Çağrı Mert Bakırcı. Evrim Ağacı, August 06, 2018. https://evrimagaci.org/s/7330.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close