Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat
Tüm Reklamları Kapat

Beynimizde Yaşayan Yararlı Bakteriler Olabilir Mi?

Beynimizde Yaşayan Yararlı Bakteriler Olabilir Mi? PNAS
3 dakika
5,583
Tüm Reklamları Kapat

İnsan vücudunun, hatta organizmaların tamamının aslında iş birliği içerisinde olan hücre toplulukları olduğunu biliyoruz. Bu hücre toplulukları arasında yaşayan sayısız mikroorganizma var. Hatta bazı araştırmalara göre kendi hücrelerimizin sayısı kadar, vücutta yaşayan mutualist veya kommensalist bakteri var! Elbette sadece bakteriler değil, mantarlar, virüsler ve protozoonlar de bizimle birlikte yaşar. Bu canlılar ne kadar sağlıklı olursa, organizma da o kadar sağlıklı olur.

Bu canlılar başta bağırsak olmak üzere, özellikle gastrointestinal (sindirim ve boşaltım) sistemimizde yaşarlar. Hatta "ikinci beyin" tanımı bağırsağa bu yüzden verilir. Çünkü içerisindeki mikroorganizmaların haberleşmesi ile nöronlar tarafından beyne sinyal iletilebilir. Böylece kişinin duygu durumu değişebilir. Bakterilerin konuşmasına quorum sensing veya quorum algılama denir. Bu konu hakkındaki yazımıza buradan ulaşabilirsiniz.

Tüm Reklamları Kapat

Elektron mikroskobu altındaki beyin kesitinde, kan damarının sol tarafında gözlemlenen bakteri topluluğu.
Elektron mikroskobu altındaki beyin kesitinde, kan damarının sol tarafında gözlemlenen bakteri topluluğu.
Science

Neuroscience dergisinde yayımlanan bir araştırmada ise nörolojik anlamda sağlıklı bir insanın beynindeki yüksek çözünürlüklü (TEM) görüntüleme yöntemi sayesinde bakterilerin kan damarı yanında görüntülenmesi sağlandı!

Bildiğiniz gibi beyin filtreleme açısından son derece seçicidir. Bu yüzden kan beyin bariyeri (KBB) kolay kolay geçilemez. Normalde geçmemesi gerekmesine rağmen KBB'yi geçen maddeler, menenjit (beyin zarı enfeksiyonu) gibi ciddi tıbbi sorunlar yaratır.

Tüm Reklamları Kapat

Yukarıdaki fotoğrafta, her nasılsa, hiçbir sorun yaşamadan bakterilerin o bölgeye ulaştığı görülüyor. Elbette bu çalışma henüz başlangıç olduğu için üzerinde kesin bir tanıya varmak zor. Fakat oldukça ilginç, bilimsel soruların doğmasını sağlayabilir.

Elbette bu fikir eskiden de mevcuttu. Hatta birçok bilim insanı bu konu hakkında önemli çalışmalar yapmıştır. Makrofajlar ile lenfatik sistem yoluyla beyin bölgesine taşındığı biliniyordu. Fakat elektron mikroskobu ile ilk doğrudan gözlem olması, bu çalışmayı özel kılmaktadır.

Şunu belirtmekte fayda var: Alınan histolojik görüntü bir kadavraya (eğitim/inceleme amacı ile kullanılan ceset) ait. Yani bakteriler bedene sonradan dahil olmuş veya savunma sisteminin işlevini sonlandırması sonucu beyne ulaşmış olabilirler. Yine de şu ana kadar sayısız kadavrada incelendi; fakat bu şekilde herhangi bir gözlem yapılamamıştı.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

O zaman soru şu: Ölümden sonra bağırsaklarımızdaki bakteriler kan yolu ile kısa sürede beyne ulaşabilir mi? Bu hipotezi test etmek için fareler üzerinde bir araştırma hazırlanmış ve ölümden sonra farelerde beyne ulaşan herhangi bir bakteri türü tespit edilememiştir.

İşin ilginç tarafı, beyinde görüntülenen bakterilerin, RNA sekanslama sonucu bağırsaklarımızda oldukça yaygın görülen Firmicutes, Proteobacteria, and Bacteroidetes şubelerine ait olduğu tespit edilmiştir. Fakat oraya nasıl ulaştıkları kesin olarak bilinmiyor. Bağırsaktan, sinir uçlarından veya doğrudan hava yolu ile burundan ulaşmış olabilirler mi? Ayrıca zararlı veya yararlı bakteri oldukları hakkında herhangi bir bilgi de yok. Zira bir kadavra üzerinde inceleme yapılıyor.

Merkezi sinir sistemi ve gastrointestinal sistem.
Merkezi sinir sistemi ve gastrointestinal sistem.
Loyola Medicine

Peki neden şimdiye kadar herhangi bir beyin kesitinde görülmediler? Çünkü nadiren bir postmortem (ölüm sonrası) beyin, elektron mikroskobu altında incelenir. Bakteriler de fazlası ile küçük olduklarından dolayı, ışık mikroskobunda tespit edilmeleri çok zordur.

Şimdiye kadar Toxoplasma gondii türü parazitin beyinde herhangi bir ciddi hasar vermediği durumlar da olmuştur. Bu yüzden bakterilerin zararlı etkilerinin görülmemesi pek şaşırtıcı olmayacaktır. Kaldı ki birçok bakteri insan gibi büyük memeliler için zararsızdır.

Fakat bu çalışmanın, bilimsel anlamda devrim niteliğinde bir keşif olacağı kesin. Belki de merkezi sinir sistemindeki bağışıklığı düzenliyorlar? Peki düşüncelerimiz ve davranışlarımız üzerinde etkileri olabilir mi? Zira beyindeki Herpes virüsü ile Alzheimer hastalığı arasında ilişki bulunmuştu. Ayrıca kedilerin Toksoplazmozis sonucu intihara meyilli hale geldikleri de biliniyor. Eğer böyle bir flora veya mikrobiyota varsa, bize etkileri ne olur? Belki de hiçbir etkisi olmaz - çünkü farkında değilizdir.

Tüm Reklamları Kapat

Dediğimiz gibi henüz böyle bir floranın sağlıklı bireylerde bulunup, bulunmadığı bilinmiyor. Şimdilik eldeki veriler, gastrointestinal sistemden beyin bölgesine, kan (lenf?) veya akson yolu ile ulaşmasına sıcak yaklaşıyor. Dolayısıyla beyin mikrobiyomu hakkındaki ilk gözlem diyebiliriz.

Elbette sadece kadavra üzerindeki bu çalışmadan kesin bir yargıya varılamaz. Çünkü kontaminasyon olması büyük olasılıktır. Devamını merakla bekliyor olacağız!

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
20
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • Merak Uyandırıcı! 8
  • Bilim Budur! 3
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 3
  • Muhteşem! 2
  • Tebrikler! 2
  • Güldürdü 0
  • İnanılmaz 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • Grrr... *@$# 0
  • İğrenç! 0
  • Korkutucu! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  1. Türev İçerik Kaynağı: Science | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 19/03/2024 05:07:35 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/7449

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Tüm Reklamları Kapat
Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Bellek
Genel Görelilik
Maske Takmak
İklim Değişikliği
Bilim İnsanları
Kök Hücre
Antibiyotik
Mers
Araştırmacılar
Nükleer Enerji
Evrim Ağacı
Böcek Bilimi
Çekirdek
Siyah
Avcı
Temel
Gıda Güvenliği
Uterus
Çevre
Amerika Birleşik Devletleri
Çiçek
Film
Karar Verme
Kuş
Demir
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Gündem
Kafana takılan neler var?
Bağlantı
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Bu platformda cevap veya yorum sistemi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aklınızdan geçenlerin, tespit edilebilir kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Ekle
Soru Sor
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
P. Türkoğlu. Beynimizde Yaşayan Yararlı Bakteriler Olabilir Mi?. (13 Kasım 2018). Alındığı Tarih: 19 Mart 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/7449
Türkoğlu, P. (2018, November 13). Beynimizde Yaşayan Yararlı Bakteriler Olabilir Mi?. Evrim Ağacı. Retrieved March 19, 2024. from https://evrimagaci.org/s/7449
P. Türkoğlu. “Beynimizde Yaşayan Yararlı Bakteriler Olabilir Mi?.” Edited by Pedram Türkoğlu. Evrim Ağacı, 13 Nov. 2018, https://evrimagaci.org/s/7449.
Türkoğlu, Pedram. “Beynimizde Yaşayan Yararlı Bakteriler Olabilir Mi?.” Edited by Pedram Türkoğlu. Evrim Ağacı, November 13, 2018. https://evrimagaci.org/s/7449.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close