Paylaşım Yap
Tüm Reklamları Kapat

Beyin Tarama Teknolojileri İnsanların Düşüncelerini Okuyabiliyor!

3 dakika
1,112
Beyin Tarama Teknolojileri İnsanların Düşüncelerini Okuyabiliyor!
Tarihi Geçmiş Haber

Bu haber 1 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.

Tüm Reklamları Kapat

Bilim insanları, güçlü bir hesaplamalı dil modeli ve harici beyin taramaları sayesinde insanların duydukları, düşündükleri veya izledikleri hikayelerin bağlamını okuyabiliyorlar. Bu "düşünce okuma" yeteneği, 1 Mayıs'ta Nature Neuroscience'ta duyurulmasına rağmen, kullanılabilecek hale gelmesi için daha çok çalışma gerekiyor. Ancak sonuç, iletişim kurması zor olan veya konuşamayan insanlara yardımcı olmak üzere cihazlar üretilmesine olanak sağlayabilir. Bununla birlikte, araştırma aynı zamanda istenmeyen sinirsel dinlemelerle ilgili etik endişeleri de artırıyor.

Yöntem

California Üniversitesinden Sinir Mühendisi Gopala Anumanchipalli, araştırma sonuçları hakkında şöyle söylüyor:

Büyüleyici! Bu noktaya geldiğimizi görmek harika. Bunu gördüğüme çok sevindim.

Araştırmada kullanılan yeni sistem, son zamanlarda umut vaat eden implant cihazların aksine cerrahi müdahale gerektirmiyor. Ayrıca diğer yöntemlerden farklı olarak sınırlı kelime dizileri yerine sürekli kelime akışlarını okuyabiliyor.

Tüm Reklamları Kapat

Bu yeni çalışma için, üç kişi en az 16 saat boyunca bir MRI makinesinde gözlem altına alındı. Fonksiyonel MRI taramaları, beyindeki kan akışındaki değişiklikleri tespit etti. Bu değişiklikler, yavaş ve kusursuz şekilde ölçülemez olsa da beyin aktivitesini temsil etmek için yeterliydi.

Texas Üniversitesi'nden Alexander Huth ve Jerry Tang ile meslektaşları, bu sinirsel verilere dayanarak beyin aktivitesi sinyallerini belirli kelimelere ve fikirlere eşleştirmeyi başardılar. Bu yaklaşım, günümüzdeki yapay zekâ sohbet botlarının kullanılmasını sağlayan GPT gibi öncü bir dil modeline dayanıyordu.

Araştırmacılar; hikayelerdeki kelimelerle eşleşen beyin aktivitesi sinyallerinin neler olduğunu bulduktan sonra, bu sinyalleri kullanarak yeni kelimeleri ve fikirleri tahmin etme çalışmalarına başladılar. Süreç, aşamalı bir şekilde ilerledi. Bir dekoder, bir kelimeden sonra istatistiksel olarak hangi kelimelerin gelebileceğini hesapladı. Ardından beyin aktivitesi sinyallerini kullanarak bu kelimeler arasından birini seçti ve böylece kişinin beyninden geçen fikrin ana hatlarına ulaşıldı. Huth, bu konuda şunları söylüyor:

Kesinlikle her kelimeyi doğru bilemiyor. Aslında, kelime kelime bakarsak hata oranı oldukça yüksek, yüzde 92 ila 94 arasında. Ancak bu oranlar, fikirleri nasıl farklı kelimelerle ifade ettiğini açıklayamıyor, çünkü fikirleri anlayabiliyor. Örneğin, bir kişi 'Henüz ehliyetim yok' dediğinde, dekoder 'Henüz araba kullanmayı öğrenmeye bile başlamadı' şeklinde bir çıktı üretiyor.

Hızla ilerleyen beyin çözümleme alanı, zihinsel gizlilik konularında tartışmalara yol açabilir. Huth, yeni çalışmada bu konuya da değiniyor:

Tüm Reklamları Kapat

Bulguların rahatsız edici bulunabileceğini biliyoruz. İnsanları bir tarayıcıya koyup ne düşündüklerini okuyabilmek oldukça garip bir durum.

Ayrıca ekip, yeni yöntemin herkes için uygun olmadığının altını çiziyor. Her bir dekoder, kullanıldığı hasta için eğitiliyor ve ancak bu kişi için doğru sonuçlar verebiliyor. Dahası, bir kişinin fikirlerini tespit etmek için kişinin gönüllü olması gerekiyor. Yani kişi anlatılan hikâyeye dikkat etmiyorsa, dekoderin beyin sinyallerinden hikâyeyi tespit etmesi imkânsız. Katılımcılar; hikâyeyi görmezden gelerek hayvanlar hakkında düşünmek, matematik problemleri çözmek veya başka bir hikâyeye odaklanmak gibi eylemlerde bulunsalardı dinleme çabasını engelleyebilirdi. Anumanchipalli bu konuda şunları söylüyor:

Bu deneyler, gizliliği anlama amacıyla yapıldığı için memnunum. Bu konuda dikkatli olmalıyız, çünkü olan olduktan sonra geri dönüp araştırmaya ara vermek zor.

Araştırmanın sonuçlarına göre, beyin taramalarıyla düşüncelerin çözülmesi potansiyeli olsa da bu alanda daha fazla çalışmanın yapılması gerekiyor. Beyin çözümleme teknolojileri, konuşamayan veya kolayca iletişim kuramayan insanlara yardımcı olabilecek kusursuz cihazların geliştirilmesine yol açabilir. Örneğin, felçli bir kişinin düşüncelerini çözerek onun isteklerini anlamak ve iletişimini sağlamak mümkün olabilir.

Bunun yanı sıra bu teknoloji, nörolojik hastalıkların teşhis ve tedavisinde de önemli bir rol oynayabilir. Ancak, bu tür teknolojilerin kullanımıyla ilgili bazı etik endişeler ortaya çıkmaktadır. Özel düşüncelerin ve zihinsel aktivitelerin kaydedilmesi, insanların gizliliğini tehlikeye atabilir. Bu nedenle, bu alandaki araştırmaların gizlilik ve etiğe dair endişeleri dikkate alması önemlidir.

Sonuç

Bilim insanları, bu potansiyel teknolojilerin geliştirilmesi ve kullanımı konusunda toplumun görüşlerini ve endişelerini dikkate almalıdır. Sonuç olarak beyin taramalarıyla düşüncelerin çözülmesi; sinirbilim alanında önemli bir adım olmakla birlikte, hala geliştirilmesi gereken birçok yönü bulunmaktadır. Bu alandaki çalışmaların devam etmesi ve teknolojinin potansiyelini anlamak için daha fazla araştırmanın yapılması önemlidir.

Bu Makaleyi Alıntıla
Okundu Olarak İşaretle
38
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
Paylaş
Sonra Oku
Notlarım
Yazdır / PDF Olarak Kaydet
Bize Ulaş
Yukarı Zıpla

Feragatname: Evrim Ağacı, doğrudan üniversiteler, akademik dergiler veya resmi bilim kurumları tarafından yayınlanan bu basın açıklamalarını temel editöryal düzenlemeden geçirmektedir; ancak açıklamaların isabetliliğinden sorumlu değildir. Basın açıklaması konusundaki sorularınızı aşağıdaki medya irtibat kişisine yöneltebilirsiniz.

Medya İrtibat

İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!

Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.

Soru & Cevap Platformuna Git
Bu İçerik Size Ne Hissettirdi?
  • İnanılmaz 9
  • Muhteşem! 7
  • Tebrikler! 5
  • Merak Uyandırıcı! 5
  • Grrr... *@$# 3
  • Korkutucu! 2
  • Bilim Budur! 1
  • Mmm... Çok sapyoseksüel! 0
  • Güldürdü 0
  • Umut Verici! 0
  • Üzücü! 0
  • İğrenç! 0
Kaynaklar ve İleri Okuma
  • J. Tang, et al. (2023). Semantic Reconstruction Of Continuous Language From Non-Invasive Brain Recordings. Nature Neuroscience, sf: 858-866. doi: 10.1038/s41593-023-01304-9. | Arşiv Bağlantısı
Tüm Reklamları Kapat

Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?

Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:

kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci

Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 08/11/2024 01:51:15 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/14701

İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.

Keşfet
Akış
İçerikler
Gündem
Wuhan
Kitlesel Yok Oluş
Deprem
Bebek
Ölümden Sonra Yaşam
Nöron Hücresi
Çocuklar
Biyokimya
Bilinç
Farmakoloji
Süt
Hayvanlar
Sağlık Bilimleri
Coğrafya
Covıd-19
Şeker
Yeme
Bilim İnsanı
Atom
Sanat
Yıldız
Ölüm
Türleşme
Klinik Mikrobiyoloji
Aşılar
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Kafana takılan neler var?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
Sosyal
Yeniler
Daha Fazla İçerik Göster
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Yazı Geçmişi
Okuma Geçmişi
Notlarım
İlerleme Durumunu Güncelle
Okudum
Sonra Oku
Not Ekle
Kaldığım Yeri İşaretle
Göz Attım

Evrim Ağacı tarafından otomatik olarak takip edilen işlemleri istediğin zaman durdurabilirsin.
[Site ayalarına git...]

Filtrele
Listele
Bu yazıdaki hareketlerin
Devamını Göster
Filtrele
Listele
Tüm Okuma Geçmişin
Devamını Göster
0/10000
Bu Makaleyi Alıntıla
Evrim Ağacı Formatı
APA7
MLA9
Chicago
S. Akdemir, et al. Beyin Tarama Teknolojileri İnsanların Düşüncelerini Okuyabiliyor!. (7 Haziran 2023). Alındığı Tarih: 8 Kasım 2024. Alındığı Yer: https://evrimagaci.org/s/14701
Akdemir, S., Alparslan, E. (2023, June 07). Beyin Tarama Teknolojileri İnsanların Düşüncelerini Okuyabiliyor!. Evrim Ağacı. Retrieved November 08, 2024. from https://evrimagaci.org/s/14701
S. Akdemir, et al. “Beyin Tarama Teknolojileri İnsanların Düşüncelerini Okuyabiliyor!.” Edited by Eda Alparslan. Evrim Ağacı, 07 Jun. 2023, https://evrimagaci.org/s/14701.
Akdemir, Selin. Alparslan, Eda. “Beyin Tarama Teknolojileri İnsanların Düşüncelerini Okuyabiliyor!.” Edited by Eda Alparslan. Evrim Ağacı, June 07, 2023. https://evrimagaci.org/s/14701.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close