Arkeoloji ve Zaman İlişkisi
Tarih Öncesi Arkeolojisi Nedir?
Yaşadığımız dünya, jeolojik devirler ele alınarak incelendiğinde 4.5 milyar yıldır vardır. İlk oluşan kıtasal kabuk, ultramafik özellikteki (değişime sürekli olarak açık) kayalardan oluşmaktadır. Varlığın yaşamı açısından önem arz eden suyun kökenini ise, Prekambriyen Dönem'e kadar tarihleriz. O zamanlarda ilkel bir su buharı ve son derece sıcak bir gezegen yüzeyi ile karşılaşıyoruz. Atmosferde biriken su buharı, yağış şeklinde yeryüzüne indi; sonrasında ise, tekrar bir buharlaşma ile yükseldi. Bu işlemler yeryüzünü biraz da olsa soğuttu. Yeryuvarı iyice soğuyup bir denge kurunca, içinde barındırdığı devasa çukurlar su ile doldu. Bu yapılanma ilk okyanusları oluşturdu (dünyamıza suyun, göktaşları aracılığı ile de gelmiş olabileceğini bir kenara ekleyin). Derken 3.8 milyarda ilk basit hücreliler oluştu. Cyanobakteriler ürettiği oksijen ile, varlığın evriminde ''önceden tasarlanmamış'' bir sürece imza attı. İşte Homo sapiens'in de içinde yer aldığı varlığın evriminde, temel olarak bu üretim yatar.
Homo cinslerinin ve ilksel atalarının yeryuvarı üzerindeki varlığı, Jeolojik Devirler süreçleri açısından, sadece ''bir an'' gibidir. Tarih Öncesi Arkeolojisi Homo cinsinin ve ilksel atalarının tarihsel sürecini, arkeolojik süreçler açısından yüzde 99'undan fazla bir bölümü kapsayacak şekilde ele alır ve inceler. Bu işe ise, Homo cinslerinin ve ilksel atalarının elinden çıktığı konusunda şüphe uyandırmayan; tanımlanabilir aletleri inceleyerek ya da matematik dilindeki olasılığa dahil edilebilir ilksel aletleri kurgulayarak başlar. Alt sınırı budur demek, yanlış olmaz. Paleolitik, Neolitik, Kalkolitik ve İlk Tunç Çağları eğitim ve araştırma dahilindedir. Yaşam biçimini ve davranış şekillerini tüm yönleri ile ele alır. Doğal çevre iyice araştırılarak, buluntular ile belli bir kronoloji oluşturulur.
Alanın bilimsel araştırma sistematiğinin iskeletini kazılar, yüzey araştırmaları, karşılaştırmalı çalışmalar oluşturur. Diğer bilim dalları ile sık sık iletişim kurar ve makul ölçüde çıkarımlara gider. Bu bilim dallarından bazıları paleoantropoloji, tarihlendirme yöntemleri, zooarkeoloji, paleobotani olarak sıralanabilir.
Tarih Öncesi Arkeolojisi'nin çalışma alanlarının bazılarını sıralar isek yontmataş, sürtmetaş, kemik, boynuz ve ahşap aletlerin tekno - tipolojileri, sanat, yerleşim biçimleri, yaşam ve inanç sistemleri, ölü gömme adetleri, doğal çevre, buzullar, kronoloji ve stratigrafi, insan davranışları ve göç yolları şeklinde bir sıralama yapabiliriz.
Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Nedir?
Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi, Homo cinslerinin tarihinde tarımın başladığı ve üretime dayalı toplum modelinin birçok özelliği ile ortaya çıkarak kurumsallaştığı Neolitik Çağ'dan (yaklaşık olarak 10 binler) başlar. Neolitik Çağ’dan (yaklaşık olarak M.Ö. 10.000), Demir Çağı (M.Ö. 1.200-330) sonuna kadar olan zaman diliminde, Anadolu öncelikli olmak üzere tüm Önasya coğrafyasında (Mezopotamya, Suriye, Filistin, Mısır, İran, Kafkasya, Kıta Yunanistan, Ege Adaları, Kıbrıs, Balkanlar) çağdaş, bilimsel, etik değerler ile disiplinler arası ve uluslararası işbirliği temelinde incelemektedir.
Mimari, ölü gömme adetleri ve küçük buluntularla belgelenen maddi kültür kalıntılarının ortaya koyduğu sonuçlar ile, kültürleri anlamada önemli bir yol katedilir.
Klasik Arkeoloji Nedir?
Yunan, Etrüsk ve Roma uygarlıklarını çalışır.
Girit kökenli Minos Uygarlığı (M.Ö. 2800 - 1050), Kıta Yunanistan'da yer alan Miken Uygarlığı (M.Ö. 1600 - 1200) ve başta Batı Anadolu olmak üzere Ege Uygarlıkları'nın Protogeometrik - Geometrik dönem (M.Ö.1050 - 700), Arkaik dönem (M.Ö.650 - 480), Klasik dönem (M.Ö.480 - 330), Hellenistik dönem (M.Ö.330 - 30) arkeolojisi ve Roma İmparatorluk dönemi (M.Ö.30 - M.S. 395) başlıca çalışma alanları arasında sayılabilir.
Mimari, heykaltraşlık, keramik, küçük buluntular ve sikkeler ile birçok diğer buluntu, söz konusu dönemleri aydınlatmak için ele alınarak incelenirler.
Fotoğraflar:
- Ana Fotoğraf: Tarih Öncesi Arkeolojisi Araştırması / İstanbul - Yarımburgaz Mağarası.
- Metin İçi Fotoğrafı-1: Protohistorya ve Önasya Arkeolojisi Araştırması / Aksaray - Acemhöyük.
- Metin İçi Fotoğrafı-2: Klasik Arkeoloji Araştırması / Antalya - Perge.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 19/04/2024 19:38:48 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/1201
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.