Alışılmadık Büyüklükte Bir Beyin Otizmin İlk Belirtisi Olabilir!
Bu haber 4 ay öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
California San Diego Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, alışılmadık derecede büyük bir beyin kütlesinin otizmin ilk belirtisi olabileceğini ve potansiyel olarak ilk üç aylık dönemde tespit edilebileceğini keşfetti.
Otizmli bazı çocuklar gelişimsel gecikmeler, sosyal zorluklar ve hatta konuşamama gibi ciddi ve kalıcı sorunlarla karşı karşıya kalırken, diğerleri zamanla hafifleyen daha hafif semptomlara sahip olabilir.
Bu sonuçlardaki farklılık, şimdiye kadar bilim insanları için bir sır olarak kalmıştı. Ancak, Kaliforniya Üniversitesi San Diego'dan araştırmacıların Molecular Autism dergisinde yayımlanan bir çalışması bu konuya ışık tutuyor. Araştırmanın bulguları arasında, otizmin iki alt tipinin biyolojik temelinin anne karnında geliştiği yer alıyor.[1]
Araştırmacılar, idiopatik otizme sahip 1 ila 4 yaş arasındaki 10 çocuktan alınan kan bazlı kök hücreleri kullanarak beyin modelleri oluşturdu. Ayrıca altı nörotipik (nörolojik farklılıklara sahip olmayan) çocuktan da beyin modelleri oluşturuldu.
Genellikle gri madde olarak bilinen korteks, beynin dış kısmını kaplar. Milyarlarca sinir hücresi barındırır. Bilinç, düşünme, akıl yürütme, öğrenme, hafıza, duygular ve duyusal işlevler gibi temel işlevlerden sorumludur.
2021 ve 2022 yıllarında iki tur şeklinde yapılan araştırmada, otizmli çocukların beyin modellerinin nörotipik olanlara göre yaklaşık %40 daha büyük olduğu bulundu.
Araştırmacılar ayrıca otizmli çocuklardaki anormal beyin modeli büyüklüğünün hastalık belirtileriyle ilişkili olduğunu buldular. Bir çocuğun beyin modeli boyutu ne kadar büyükse, sosyal ve dil semptomları yaşamlarının ilerleyen dönemlerinde o kadar şiddetli olur ve MRI'da beyin yapısı daha büyük olur. Aşırı büyümüş beyin modeline sahip çocukların, nörotipik akranlarına kıyasla beyindeki sosyal, dil ve duyusal beyin alanları daha büyük hacime sahipti. Üniversitedeki Sanford Kök Hücre Enstitüsü (SSCI) Entegre Uzay Kök Hücre Yörünge Araştırma Merkezi Direktörü Alysson Muotri şöyle diyor:
Ne kadar büyük beyin, o kadar iyi demek her zaman doğru değildir. Otizmli çocuklardan alınan beyin modellerinde daha fazla hücre ve bazı durumlarda ise daha fazla nöron tespit ettik. Bu, her zaman en iyi durum değildir.
Dahası, otizmli tüm çocukların beyin modelleri, otizmin şiddet derecesinden bağımsız olarak nörotipik çocuklarınkinden yaklaşık üç kat daha hızlı büyümüştü. En şiddetli ve kalıcı otizm vakalarına sahip çocuklardan alınan en büyük beyin modellerinden bazılarında da nöron oluşumunun hızlandığı görüldü. Yeni yürümeye başlayan bir çocuğun otizmi ne kadar şiddetliyse, beyin modelleri o kadar hızlı büyümüştü.
Tıp Fakültesi Sinir Bilimleri Bölümü'nde profesör olan ve araştırmayı Muotri ile birlikte yürüten Eric Courchesne, çalışmayı "türünün tek örneği" olarak nitelendiriyor. Otizmli çocukların IQ'ları, semptom şiddeti ve MRI gibi görüntüleme verilerini beyin veya beyin modelleriyle eşleştirmeye yönelik bir araştırma daha önce yapılmamıştı. Courchesne, şöyle devam ediyor:
Otizmin temel semptomları sosyal-duygusal ve iletişim sorunlarıdır. Bu zorlukların altında yatan nörobiyolojik nedenleri ve ne zaman başladığını anlamamız gerekiyor. Bu temel soruya yönelik bir kök hücre çalışmasını ilk yapan biziz.
Otizmin karmaşık, ilerleyici bozukluklar havuzu olduğu ve prenatal dönemde başlayıp birden fazla aşama ve süreci içerdiği uzun zamandır varsayılıyordu. Nörogelişimsel duruma sahip olanlar genellikle iki kategoriye ayrılabilir: Ciddi sosyal zorluklar yaşayan, ömür boyu bakım gerektiren ve belki de konuşamayanlar ve daha hafif bir duruma sahip olup nihayetinde iyi dil becerileri ve sosyal ilişkiler geliştirenler.
Yine de otizmin neden en az iki farklı gruba ayrıldığı, otizmli çocukların durumlarının doğum öncesinde nasıl tespit edileceği gibi detayların kesin cevapları henüz bulunamadı.
Evrim Ağacı'nın çalışmalarına Kreosus, Patreon veya YouTube üzerinden maddi destekte bulunarak hem Türkiye'de bilim anlatıcılığının gelişmesine katkı sağlayabilirsiniz, hem de site ve uygulamamızı reklamsız olarak deneyimleyebilirsiniz. Reklamsız deneyim, sitemizin/uygulamamızın çeşitli kısımlarda gösterilen Google reklamlarını ve destek çağrılarını görmediğiniz, %100 reklamsız ve çok daha temiz bir site deneyimi sunmaktadır.
KreosusKreosus'ta her 10₺'lik destek, 1 aylık reklamsız deneyime karşılık geliyor. Bu sayede, tek seferlik destekçilerimiz de, aylık destekçilerimiz de toplam destekleriyle doğru orantılı bir süre boyunca reklamsız deneyim elde edebiliyorlar.
Kreosus destekçilerimizin reklamsız deneyimi, destek olmaya başladıkları anda devreye girmektedir ve ek bir işleme gerek yoktur.
PatreonPatreon destekçilerimiz, destek miktarından bağımsız olarak, Evrim Ağacı'na destek oldukları süre boyunca reklamsız deneyime erişmeyi sürdürebiliyorlar.
Patreon destekçilerimizin Patreon ile ilişkili e-posta hesapları, Evrim Ağacı'ndaki üyelik e-postaları ile birebir aynı olmalıdır. Patreon destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi 24 saat alabilmektedir.
YouTubeYouTube destekçilerimizin hepsi otomatik olarak reklamsız deneyime şimdilik erişemiyorlar ve şu anda, YouTube üzerinden her destek seviyesine reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. YouTube Destek Sistemi üzerinde sunulan farklı seviyelerin açıklamalarını okuyarak, hangi ayrıcalıklara erişebileceğinizi öğrenebilirsiniz.
Eğer seçtiğiniz seviye reklamsız deneyim ayrıcalığı sunuyorsa, destek olduktan sonra YouTube tarafından gösterilecek olan bağlantıdaki formu doldurarak reklamsız deneyime erişebilirsiniz. YouTube destekçilerimizin reklamsız deneyiminin devreye girmesi, formu doldurduktan sonra 24-72 saat alabilmektedir.
Diğer PlatformlarBu 3 platform haricinde destek olan destekçilerimize ne yazık ki reklamsız deneyim ayrıcalığını sunamamaktayız. Destekleriniz sayesinde sistemlerimizi geliştirmeyi sürdürüyoruz ve umuyoruz bu ayrıcalıkları zamanla genişletebileceğiz.
Giriş yapmayı unutmayın!Reklamsız deneyim için, maddi desteğiniz ile ilişkilendirilmiş olan Evrim Ağacı hesabınıza üye girişi yapmanız gerekmektedir. Giriş yapmadığınız takdirde reklamları görmeye devam edeceksinizdir.
Araştırmacılar, son olarak beyin büyümesinin anne karnında başladığını belirledikleri için bunun nedenini tespit etmeyi ve bu duruma sahip olanların entelektüel ve sosyal işlevlerini kolaylaştırabilecek bir terapi geliştirmeyi umduğunu belirtiyor.
İçeriklerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu içeriğimizle ilgili bir sorunuz mu var? Buraya tıklayarak sorabilirsiniz.
Soru & Cevap Platformuna Git- 1
- 1
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- ^ E. Courchesne, et al. (2024). Embryonic Origin Of Two Asd Subtypes Of Social Symptom Severity: The Larger The Brain Cortical Organoid Size, The More Severe The Social Symptoms. Molecular Autism, sf: 1-16. doi: 10.1186/s13229-024-00602-8. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 31/10/2024 09:20:38 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/17875
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.