Alışılmadık Büyüklükte Bir Beyin Otizmin İlk Belirtisi Olabilir!

California San Diego Üniversitesi'ndeki araştırmacılar, alışılmadık derecede büyük bir beyin kütlesinin otizmin ilk belirtisi olabileceğini ve potansiyel olarak ilk üç aylık dönemde tespit edilebileceğini keşfetti.

Otizmli bazı çocuklar gelişimsel gecikmeler, sosyal zorluklar ve hatta konuşamama gibi ciddi ve kalıcı sorunlarla karşı karşıya kalırken, diğerleri zamanla hafifleyen daha hafif semptomlara sahip olabilir.

Bu sonuçlardaki farklılık, şimdiye kadar bilim insanları için bir sır olarak kalmıştı. Ancak, Kaliforniya Üniversitesi San Diego'dan araştırmacıların Molecular Autism dergisinde yayımlanan bir çalışması bu konuya ışık tutuyor. Araştırmanın bulguları arasında, otizmin iki alt tipinin biyolojik temelinin anne karnında geliştiği yer alıyor.^[1]

Araştırmacılar, idiopatik otizme sahip 1 ila 4 yaş arasındaki 10 çocuktan alınan kan bazlı kök hücreleri kullanarak beyin modelleri oluşturdu. Ayrıca altı nörotipik (nörolojik farklılıklara sahip olmayan) çocuktan da beyin modelleri oluşturuldu.

Genellikle gri madde olarak bilinen korteks, beynin dış kısmını kaplar. Milyarlarca sinir hücresi barındırır. Bilinç, düşünme, akıl yürütme, öğrenme, hafıza, duygular ve duyusal işlevler gibi temel işlevlerden sorumludur.

2021 ve 2022 yıllarında iki tur şeklinde yapılan araştırmada, otizmli çocukların beyin modellerinin nörotipik olanlara göre yaklaşık %40 daha büyük olduğu bulundu.

Araştırmacılar ayrıca otizmli çocuklardaki anormal beyin modeli büyüklüğünün hastalık belirtileriyle ilişkili olduğunu buldular. Bir çocuğun beyin modeli boyutu ne kadar büyükse, sosyal ve dil semptomları yaşamlarının ilerleyen dönemlerinde o kadar şiddetli olur ve MRI'da beyin yapısı daha büyük olur. Aşırı büyümüş beyin modeline sahip çocukların, nörotipik akranlarına kıyasla beyindeki sosyal, dil ve duyusal beyin alanları daha büyük hacime sahipti. Üniversitedeki Sanford Kök Hücre Enstitüsü (SSCI) Entegre Uzay Kök Hücre Yörünge Araştırma Merkezi Direktörü Alysson Muotri şöyle diyor:

Ne kadar büyük beyin, o kadar iyi demek her zaman doğru değildir. Otizmli çocuklardan alınan beyin modellerinde daha fazla hücre ve bazı durumlarda ise daha fazla nöron tespit ettik. Bu, her zaman en iyi durum değildir.

Dahası, otizmli tüm çocukların beyin modelleri, otizmin şiddet derecesinden bağımsız olarak nörotipik çocuklarınkinden yaklaşık üç kat daha hızlı büyümüştü. En şiddetli ve kalıcı otizm vakalarına sahip çocuklardan alınan en büyük beyin modellerinden bazılarında da nöron oluşumunun hızlandığı görüldü. Yeni yürümeye başlayan bir çocuğun otizmi ne kadar şiddetliyse, beyin modelleri o kadar hızlı büyümüştü.

Tıp Fakültesi Sinir Bilimleri Bölümü'nde profesör olan ve araştırmayı Muotri ile birlikte yürüten Eric Courchesne, çalışmayı "türünün tek örneği" olarak nitelendiriyor. Otizmli çocukların IQ'ları, semptom şiddeti ve MRI gibi görüntüleme verilerini beyin veya beyin modelleriyle eşleştirmeye yönelik bir araştırma daha önce yapılmamıştı. Courchesne, şöyle devam ediyor:

Otizmin temel semptomları sosyal-duygusal ve iletişim sorunlarıdır. Bu zorlukların altında yatan nörobiyolojik nedenleri ve ne zaman başladığını anlamamız gerekiyor. Bu temel soruya yönelik bir kök hücre çalışmasını ilk yapan biziz.

Otizmin karmaşık, ilerleyici bozukluklar havuzu olduğu ve prenatal dönemde başlayıp birden fazla aşama ve süreci içerdiği uzun zamandır varsayılıyordu. Nörogelişimsel duruma sahip olanlar genellikle iki kategoriye ayrılabilir: Ciddi sosyal zorluklar yaşayan, ömür boyu bakım gerektiren ve belki de konuşamayanlar ve daha hafif bir duruma sahip olup nihayetinde iyi dil becerileri ve sosyal ilişkiler geliştirenler.

Yine de otizmin neden en az iki farklı gruba ayrıldığı, otizmli çocukların durumlarının doğum öncesinde nasıl tespit edileceği gibi detayların kesin cevapları henüz bulunamadı.

Evrim Ağacı'ndan Mesaj

Neden Desteğe İhtiyacımız Var?

Aslında maddi destek istememizin nedeni çok basit: Çünkü Evrim Ağacı, bizim tek mesleğimiz, tek gelir kaynağımız. Birçoklarının aksine bizler, sosyal medyada gördüğünüz makale ve videolarımızı hobi olarak, mesleğimizden arta kalan zamanlarda yapmıyoruz. Dolayısıyla bu işi sürdürebilmek için gelir elde etmemiz gerekiyor.

Bunda elbette ki hiçbir sakınca yok; kimin, ne şartlar altında yayın yapmayı seçtiği büyük oranda bir tercih meselesi. Ne var ki biz, eğer ana mesleklerimizi icra edecek olursak (yani kendi mesleğimiz doğrultusunda bir iş sahibi olursak) Evrim Ağacı'na zaman ayıramayacağımızı, ayakta tutamayacağımızı biliyoruz. Çünkü az sonra detaylarını vereceğimiz üzere, Evrim Ağacı sosyal medyada denk geldiğiniz makale ve videolardan çok daha büyük, kapsamlı ve aşırı zaman alan bir bilim platformu projesi. Bu nedenle bizler, meslek olarak Evrim Ağacı'nı seçtik.

Eğer hem Evrim Ağacı'ndan hayatımızı idame ettirecek, mesleklerimizi bırakmayı en azından kısmen meşrulaştıracak ve mantıklı kılacak kadar bir gelir kaynağı elde edemezsek, mecburen Evrim Ağacı'nı bırakıp, kendi mesleklerimize döneceğiz. Ama bunu istemiyoruz ve bu nedenle didiniyoruz.

Destek Ol

Araştırmacılar, son olarak beyin büyümesinin anne karnında başladığını belirledikleri için bunun nedenini tespit etmeyi ve bu duruma sahip olanların entelektüel ve sosyal işlevlerini kolaylaştırabilecek bir terapi geliştirmeyi umduğunu belirtiyor.