Akdeniz Diyeti, Bilişsel (Kognitif) Fonksiyonları Olumlu Etkiliyor!

- Basın Bildirisi
- Beslenme Prensipleri
- Bilim Haberciliği
Bu haber 4 yıl öncesine aittir. Haber güncelliğini yitirmiş olabilir; ancak arşivsel değeri ve bilimsel gelişme/ilerleme anlamındaki önemi dolayısıyla yayında tutulmaktadır. Ayrıca konuyla ilgili gelişmeler yaşandıkça bu içerik de güncellenebilir.
Akdeniz diyeti, Akdeniz'i çevreleyen ülkelerin geleneksel mutfağını esas alan bir beslenme modelidir. Bol miktarda antioksidan deposu meyve, taze sebzeler, yüksek proteinli bakliyatlar ve yemişler, az yağlı etler ve sağlıklı yağlar içeren leziz ve sağlıklı bir beslenme kültürüdür. Akdeniz diyetinin ana bileşenleri şunlardır:
- Günlük sebze, meyve, kepekli tahıl ve sağlıklı yağ tüketimi.
- Haftada en az bir kez olmak üzere balık, tavuk, fasulye ve yumurta tüketimi.
- Süt ürünleri tüketimi.
- Kontrollü düzeyde kırmızı et tüketimi.
Akdeniz diyetinin diğer önemli unsurları ise yemekleri aile ve arkadaşlarla paylaşmak, bir kadeh kırmızı şarabın tadını çıkarmak ve fiziksel olarak aktif olmaktır.
Bilişsel (Kognitif) Fonksiyonlara Etki
Ulusal Sağlık Enstitülerinin bir parçası olan Ulusal Göz Enstitüsü (NEI) liderliğinde yapılan yeni bir araştırmaya göre, Akdeniz diyetine uygun şekilde beslenen kişilerin bilişsel fonksiyonları diğerlerine göre çok daha iyi durumdadır.
NEI Epidemiyoloji ve Klinik Uygulamalar Bölümü direktörü Dr. Emily Chew, genelde ne ile beslendiğimize çok dikkat etmediğimizi, bundan dolayı beslenme şeklimizin beynimizi ve gözlerimizi nasıl etkilediğini araştırmamız gerektiğini belirtiyor.
Dr. Chew ve ekibi, Akdeniz diyetinin dokuz bileşeninin bilişsel fonksiyonlar üzerindeki etkilerini inceledi. Ekip, uzun bir süre boyunca vitaminlerin yaşa bağlı sarı nokta hastalığı (AMD) üzerindeki etkisini değerlendiren yaşa bağlı göz hastalığı çalışması (AREDS) ve AREDS2 verilerini analiz etti. AREDS çalışması, sarı nokta hastalığı olan ve olmayan 4.000 kişiyi kapsarken AREDS2 çalışması ise sarı nokta hastalığı olan yaklaşık 4.000 katılımcıyı kapsıyordu.
Araştırmacılar, çalışmaların başında AREDS ve AREDS2 katılımcılarının beslenme şekillerini değerlendirdi. AREDS çalışması, katılımcıların beş yıllık bilişsel fonksiyonlarını test ederken AREDS2 katılımcıların kognitif fonksiyonlarını test etti ve iki, dört ve 10 yıl süreyle olmak üzere testleri yineledi. Bilim insanları, kognitif fonksiyonları ve diğer testleri değerlendirirken Değiştirilmiş Mini-Zihinsel Durum İncelemesine dayalı standart testler kullandı. Katılımcıların beslenme şekilleri, bir önceki yıldaki Akdeniz diyeti bileşenlerinin ortalama tüketimini soran bir anketle değerlendirildi.
Araştırmanın Sonuçları
Akdeniz diyetiyle beslenen katılımcıların bilişsel bozulma riski diğerlerine göre çok daha düşüktü. Yüksek balık ve sebze tüketiminin en büyük koruyucu etkiye sahip olduğu görüldü. On yıl içerisinde, en çok balık tüketen AREDS2 katılımcıları, en düşük bilişsel bozulma oranına sahipti. Çoğunlukla Akdeniz diyetiyle beslenen bir katılımcı ile çok nadir bu diyetle beslenen bir katılımcı arasındaki bilişsel fonksiyon puanlarındaki sayısal fark nispeten daha azdı. Bu da diyetin katılımcıların günlük hayatında çok da bir fark yaratmayacağı anlamına geliyor. Ancak genele bakıldığında, sonuçlar açıkça gösteriyor ki bilişsel fonksiyonlar ve sinir sağlığı beslenme şekline bağlı.
Araştırmacılar ayrıca, Alzheimer hastalığı için onları yüksek risk altına alan ApoE genine sahip katılımcıların, ortalama olarak ApoE geni taşımayanlardan daha düşük bilişsel fonksiyon puanlarına ve daha fazla bozulmaya sahip olduklarını buldu. Akdeniz diyetine sıkı sıkıya bağlı kalmanın faydaları, ApoE geni olan ve olmayan insanlar için benzer olduğu görüldü. Bu da diyetin, bilişsel sistem üzerindeki etkilerinin Alzheimer hastalığı için genetik riskten bağımsız olduğu anlamına geliyor.
Evrim Ağacı'nda tek bir hedefimiz var: Bilimsel gerçekleri en doğru, tarafsız ve kolay anlaşılır şekilde Türkiye'ye ulaştırmak. Ancak tahmin edebileceğiniz Türkiye'de bilim anlatmak hiç kolay bir iş değil; hele ki bir yandan ekonomik bir hayatta kalma mücadelesi verirken...
O nedenle sizin desteklerinize ihtiyacımız var. Eğer yazılarımızı okuyanların %1'i bize bütçesinin elverdiği kadar destek olmayı seçseydi, bir daha tek bir reklam göstermeden Evrim Ağacı'nın bütün bilim iletişimi faaliyetlerini sürdürebilirdik. Bir düşünün: sadece %1'i...
O %1'i inşa etmemize yardım eder misiniz? Evrim Ağacı Premium üyesi olarak, ekibimizin size ve Türkiye'ye bilimi daha etkili ve profesyonel bir şekilde ulaştırmamızı mümkün kılmış olacaksınız. Ayrıca size olan minnetimizin bir ifadesi olarak, çok sayıda ayrıcalığa erişim sağlayacaksınız.
Makalelerimizin bilimsel gerçekleri doğru bir şekilde yansıtması için en üst düzey çabayı gösteriyoruz. Gözünüze doğru gelmeyen bir şey varsa, mümkünse güvenilir kaynaklarınızla birlikte bize ulaşın!
Bu makalemizle ilgili merak ettiğin bir şey mi var? Buraya tıklayarak sorabilirsin.
Soru & Cevap Platformuna Git- 3
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- 0
- T. D. Keenan, et al. (2020). Adherence To A Mediterranean Diet And Cognitive Function In The Age‐Related Eye Disease Studies 1 & 2. Wiley, sf: 831-842. doi: 10.1002/alz.12077. | Arşiv Bağlantısı
- H. İÇEN, et al. (2019). Akdeniz Diyetinin Kognitif Fonksiyonlar Üzerine Etkileri. Turkiye Klinikleri Journal of Health Sciences, sf: 198-204. doi: 10.5336/healthsci.2018-60552. | Arşiv Bağlantısı
Evrim Ağacı'na her ay sadece 1 kahve ısmarlayarak destek olmak ister misiniz?
Şu iki siteden birini kullanarak şimdi destek olabilirsiniz:
kreosus.com/evrimagaci | patreon.com/evrimagaci
Çıktı Bilgisi: Bu sayfa, Evrim Ağacı yazdırma aracı kullanılarak 22/02/2025 16:55:04 tarihinde oluşturulmuştur. Evrim Ağacı'ndaki içeriklerin tamamı, birden fazla editör tarafından, durmaksızın elden geçirilmekte, güncellenmekte ve geliştirilmektedir. Dolayısıyla bu çıktının alındığı tarihten sonra yapılan güncellemeleri görmek ve bu içeriğin en güncel halini okumak için lütfen şu adrese gidiniz: https://evrimagaci.org/s/12683
İçerik Kullanım İzinleri: Evrim Ağacı'ndaki yazılı içerikler orijinallerine hiçbir şekilde dokunulmadığı müddetçe izin alınmaksızın paylaşılabilir, kopyalanabilir, yapıştırılabilir, çoğaltılabilir, basılabilir, dağıtılabilir, yayılabilir, alıntılanabilir. Ancak bu içeriklerin hiçbiri izin alınmaksızın değiştirilemez ve değiştirilmiş halleri Evrim Ağacı'na aitmiş gibi sunulamaz. Benzer şekilde, içeriklerin hiçbiri, söz konusu içeriğin açıkça belirtilmiş yazarlarından ve Evrim Ağacı'ndan başkasına aitmiş gibi sunulamaz. Bu sayfa izin alınmaksızın düzenlenemez, Evrim Ağacı logosu, yazar/editör bilgileri ve içeriğin diğer kısımları izin alınmaksızın değiştirilemez veya kaldırılamaz.