Keşfedin, Öğrenin ve Paylaşın
Evrim Ağacı'nda Aradığın Her Şeye Ulaşabilirsin!
Yeni Soru Sor
Paylaşım Yap
Sorulara Dön
Emir Akbaş
Emir Akbaş
73K UP
Üye 24 Eylül
6

Karşıt parçacık olarak bilinen Anti maddeler paralel evrenlere bir kanıt olarak sunulamaz mı?

367 görüntülenme
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Soruyu Takip Et
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Tüm Reklamları Kapat
2 Cevap
Sena Küçükkıvanç
Bilgisayar Mühendisi 2 gün önce

Mesela şöyle örneklendirelim, ıssız bir otobanda karşıdan gelen arabaların hepsi aracınızın ayna görüntüsü gibi—direksiyon, farlar, belki plaka yerleri bile ters yönde konumlanmış ama hâlâ aynı fizik kurallarına tabi. Antimadde de biraz böyle, bizim "maddemizin" yük, momentum veya kuantum özelliklerine ters düşüyor gibi görünse de aslında aynı oyunun farklı bir kadrosu. Bu farklı "kadronun" gerçekten de evrenimizin bir başka yansımasından mı geldiği, yani paralel bir evrenden mi süzüldüğü sorusu hayli ilgi çekici... Ancak şu anki kanıtlar tıpkı gece gökyüzünde gözümüzü dikip baktığımızda "Acaba başka bir Samanyolu görebilir miyiz?" diye sormaya benziyor—varsayım güzel ama gördüğümüz şey doğrudan bir "öte evren" değil.

Bildiğimiz evrenin temel denklemlerini yazarken çoğu zaman, örneğin Dirac Denklemi üzerinden pozitronun (elektronun antimaddesi) nasıl ortaya çıktığını izliyoruz. CPT (Charge, Parity, Time) simetrisi ilk bakışta "evrenin ters çevrilmiş hâlini" mümkün kılıyormuş gibi görünüyor.[1] Oysa gerçekte bu, "Sanki zaman geriye aksa, yükler negatif olsa ve uzayın solundaki sağa, sağdaki sola dönüşse bile fiziğin temel kuralları bozulmaz" demek. Bu durum "Aha, bir paralel evren kanıtı bulduk" demekten çok, "Temel yasalarımız oldukça sağlam, nereden bakarsan bak sonuç aynı formülü veriyor" diye sevindirici bir teyit niteliğinde.

Mesela sonsuz sayıda evren varsa ve bazılarında antimadde baskınsa, bir restoranda yüzlerce çeşit menü arasından sadece bazılarının etsiz (veya vejetaryen) olması gibi, bizimki de "etin bol olduğu" bir menü seçimi yapmış olabilir. Fakat buradan, "Gördünüz mü, bu etsiz menü kesinlikle paralel lokantanın varlığına delalet" sonucunu çıkaramayız. Hem gözlem verilerimizin (kozmik mikrodalga arka plan ışıması, süpernova ölçek ölçümleri vb.) hem de parçacık hızlandırıcılarda elde ettiğimiz bulguların hiçbiri henüz, "Antimadde şu kapıdan girip başka evrene çıkıyor" gibi bir imada bulunmuyor.

Tüm Reklamları Kapat

Elbette fizikçiler daha fazla veri elde ettikçe, öte evrenler ve antimadde ilişkisi hakkında daha sağlam kuramlar geliştirebilirler; özellikle yüksek enerjili parçacık çarpışmalarında oluşan egzotik parçacıkların (örneğin ağır nötr fermiyonlar veya Majorana tipi nötrinolar) izini sürüyoruz. Yine de şu anki tabloya bakarsak, "Antimadde, tek başına paralel evrenlere kapı açan bir anahtar mı?" sorusunun cevabı büyük ölçüde "Hayır, en azından mevcut kanıtlarla." Matematiksel olarak ne kadar parlak formüller yazarsak yazalım, deneylerden gelecek ek ışık olmadan paralel evrenler — antimadde korelasyonunu doğrulamak imkansıza yakın.

Kaynaklar

  1. N. Author. Our Universe Has Antimatter Partner On The Other Side Of The Big Bang, Say Physicists – Physics World. (3 Ocak 2019). Alındığı Tarih: 25 Aralık 2024. Alındığı Yer: Physics World | Arşiv Bağlantısı
10
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
İlhan Taşlı
Fizik İle İlgilenen 1 gün önce

Bildiğiniz madde, en az anti madde kadar bu evrene içkindir ve paralel, çoklu evrenlerin varlığına veya yokluğuna bir delil olarak gösterilemez.

Konuyu biraz detaylandırırsak; uzaya içkin olan enerji sayesinde parçacıklar anti parçacığı ile oluşuyor ve kısa sürede kendilerini yok ediyorlar. Benzer süreç Büyük Patlama döneminde de gerçekleşti, bildiğiniz tüm madde anti maddesi ile oluştu. Burada akla gelen soru şu olabilir "parçacıklar, anti parçacığı ile temas edip yok oluyorsa, bu durum Büyük Patlama anında neden olmadı? Net bir şekilde söyleyelim ki bunun kesin bir açıklamasını henüz bulamadık ve madde, anti maddesi ile kendisini yok edemeden bir şekilde ayrıştı.

Modern bilimin "Sıfır Enerjili Evren" teorisine göre evrende görmüş olduğunuz her şeyin toplam enerjisi "0"dır. Bu teori ilk olarak; "yıldızların pozitif kütle enerjileri, yıldızın kendi negatif kütleçekim alan enerjisine eşit olabilir" fikrinden yola çıkılarak ortaya atılmıştır. Yani döndük başa; nasıl ki kuantum köpüğü ile oluşan parçacık-anti parçacık çifti termodinamik yasaları çiğnememiş oluyorsa, Büyük Patlama da bu yasayı çiğnememiş olabilir. Burada anti madde ile negatif kabul edilen kütleçekim arasında sanki bir ilişki varmış gibi duruyor. Evrende anti maddenin bilinen maddeye göre daha az olmasına; anti madde-kütleçekim ilişkisi neden olmuş olabilir. [1]

Tüm Reklamları Kapat

Kaynaklar

  1. A. Ş. özdil. Evren, Bedava Yenen Bir Yemektir: Evren’in Toplam Enerjisi Ne Kadardır? - Evrim Ağacı. (24 Eylül 2016). Alındığı Tarih: 25 Aralık 2024. Alındığı Yer: Evrim Ağacı | Arşiv Bağlantısı
6
0
  • Paylaş
  • Alıntıla
  • Alıntıları Göster
  • Dış Sitelerde Paylaş
  • Raporla
  • Mantık Hatası Bildir
Daha Fazla Cevap Göster
Cevap Ver
Evrim Ağacı Soru & Cevap Platformu, Türkiye'deki bilimseverler tarafından kolektif ve öz denetime dayalı bir şekilde sürdürülen, özgür bir ortamdır. Evrim Ağacı tarafından yayınlanan makalelerin aksine, bu platforma girilen soru ve cevapların içeriği veya gerçek/doğru olup olmadıkları Evrim Ağacı yönetimi tarafından denetlenmemektedir. Evrim Ağacı, bu platformda yayınlanan cevapları herhangi bir şekilde desteklememekte veya doğruluğunu garanti etmemektedir. Doğru olmadığını düşündüğünüz cevapları, size sunulan denetim araçlarıyla işaretleyebilir, daha doğru olan cevapları kaynaklarıyla girebilir ve oylama araçlarıyla platformun daha güvenilir bir ortama evrimleşmesine katkı sağlayabilirsiniz.
Popüler Yazılar
30 gün
90 gün
1 yıl
Evrim Ağacı'na Destek Ol

Evrim Ağacı'nın %100 okur destekli bir bilim platformu olduğunu biliyor muydunuz? Evrim Ağacı'nın maddi destekçileri arasına katılarak Türkiye'de bilimin yayılmasına güç katın.

Evrim Ağacı'nı Takip Et!
Aklımdan Geçen
Komünite Seç
Aklımdan Geçen
Fark Ettim ki...
Bugün Öğrendim ki...
İşe Yarar İpucu
Bilim Haberleri
Hikaye Fikri
Video Konu Önerisi
Başlık
Bugün Türkiye'de bilime ve bilim okuryazarlığına neler katacaksın?
Gündem
Bağlantı
Ekle
Soru Sor
Stiller
Kurallar
Komünite Kuralları
Bu komünite, aklınızdan geçen düşünceleri Evrim Ağacı ailesiyle paylaşabilmeniz içindir. Yapacağınız paylaşımlar Evrim Ağacı'nın kurallarına tabidir. Ayrıca bu komünitenin ek kurallarına da uymanız gerekmektedir.
1
Bilim kimliğinizi önceleyin.
Evrim Ağacı bir bilim platformudur. Dolayısıyla aklınızdan geçen her şeyden ziyade, bilim veya yaşamla ilgili olabilecek düşüncelerinizle ilgileniyoruz.
2
Propaganda ve baskı amaçlı kullanmayın.
Herkesin aklından her şey geçebilir; fakat bu platformun amacı, insanların belli ideolojiler için propaganda yapmaları veya başkaları üzerinde baskı kurma amacıyla geliştirilmemiştir. Paylaştığınız fikirlerin değer kattığından emin olun.
3
Gerilim yaratmayın.
Gerilim, tersleme, tahrik, taciz, alay, dedikodu, trollük, vurdumduymazlık, duyarsızlık, ırkçılık, bağnazlık, nefret söylemi, azınlıklara saldırı, fanatizm, holiganlık, sloganlar yasaktır.
4
Değer katın; hassas konulardan ve öznel yoruma açık alanlardan uzak durun.
Bu komünitenin amacı okurlara hayatla ilgili keyifli farkındalıklar yaşatabilmektir. Din, politika, spor, aktüel konular gibi anlık tepkilere neden olabilecek konulardaki tespitlerden kaçının. Ayrıca aklınızdan geçenlerin Türkiye’deki bilim komünitesine değer katması beklenmektedir.
5
Cevap hakkı doğurmayın.
Aklınızdan geçenlerin bu platformda bulunmuyor olabilecek kişilere cevap hakkı doğurmadığından emin olun.
ve seni takip ediyor

Göster

Şifremi unuttum Üyelik Aktivasyonu

Göster

Şifrenizi mi unuttunuz? Lütfen e-posta adresinizi giriniz. E-posta adresinize şifrenizi sıfırlamak için bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Eğer aktivasyon kodunu almadıysanız lütfen e-posta adresinizi giriniz. Üyeliğinizi aktive etmek için e-posta adresinize bir bağlantı gönderilecektir.

Geri dön

Close